1
HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ VÀ
CUNG ỨNG NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI XÍ
NGHIỆP SẢN XUẤT ĐỒ DÙNG HỌC CỤ
HUẤN LUYỆN X55
2
LỜI MỞ ĐẦU.
ể bất cứ một hoạt động tập thể nào được tiến hành và đạt kết quả mong
muốn, cần phải có sự điều hành quản lý. Lênin đã từng nói để độc tấu vĩ
cầm người chơi chỉ cần điều chỉnh chính mình nhưng trong một dàn nhạc thì phải có
nhạc trưởng. Trong hoạt động sản xuất kinh doanh cũng vậy, để đem lại lợi nhuận và
tăng trưởng về quy mô cho doanh nghiệp rất cần sự lãnh đạo quản lý chặt chẽ, khoa
học. Đó là trong doanh nghiệp nói chung nhưng để hoạt động sản xuất kinh doanh có
hiệu quả cũng còn đòi hỏi ở mỗi bộ phận đều phải có kế hoạch hoạt động riêng cố
nhiên không xa rời mục tiêu của doanh nghiệp. Cung ứng và quản lý vật tư là một bộ
phận như vậy, công tác này góp một phần rất quan trọng vào quá trình hoạt động của
doanh nghiệp và có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả kinh doanh.
Nguyên vật liệu là một trong những yếu tố cấu thành nên giá thành sản phẩm,
trong cơ cấu giá thành sản phẩm chi phí về nguyên vật liệu chiếm tỷ trọng lớn (50%-
60%). Chất lượng của nguyên vật liệu ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sản phẩm,
đến việc quản lý và sử dụng tiết kiệm nguyên vật liệu. Mà quản lý và sử dụng tiết
kiệm nguyên vật liệu (NVL) là một trong những biện pháp quan trọng góp phần hạ
giá thành, tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm.
Quản lý và sử dụng tốt NVL là một trong những chính sách của Đảng và Nhà
Nước. Hơn nữa trong bất kỳ doanh nghiệp nào việc quản lý và sử dụng hợp lý NVL
đều rất cần thiết và mang lại nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp.
Trong công cuộc phát triển ngày nay, Xí nghiệp X55 cũng rất chú trọng đến
công tác quản lý và cung ứng NVL nhằm hạ giá thành, tăng khả năng cạnh tranh,
nâng cao uy tín của Xí nghiệp trên thị trường. Xí nghiệp đã có những biện pháp góp
phần vào việc nâng cao hiệu quả quản lý và cung ứng NVL, song do những nguyên
nhân chủ quan cũng như khách quan nên công tác trên còn gặp nhiều trở ngại .
Đ
Đ
3
Qua thời gian tìm hiểu thực tế tại Xí nghiệp X55, tôi quyết định chọn đề tài
“Hoàn thiện công tác quản lý và cung ứng nguyên vật liệu tại Xí nghiệp sản
xuất đồ dùng học cụ huấn luyện X55”
Báo cáo gồm 3 phần:
Phần I: Tổng quan về tình hình phát triển của Xí nghiệp X55.
Phần II: Thực trạng về công tác quản lý và cung ứng nguyên vật liệu ở Xí
nghiệp X55.
PhầnIII: Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý và cung ứng nguyên vật
liệu tại Xí nghiệp X55.
Bài báo cáo được hoàn thành với sự chỉ dẫn tận tình của:
Cô giáo Trần Thị Thạch Liên và tập thể các cô các chú làm việc tại Xí nghiệp X55.
Dù đã rất cố gắng để hoàn thành thật tốt bài báo cáo song không thể tránh khỏi sai
xót, nên rất mong nhận được sự góp ý của các thấy cô giáo và các bạn. Rất chân thành
cảm ơn.
Sinh viên thực hiện
Nguyễn Thị Bích Hạnh
4
PHẦN I: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN
CỦA XÍ NGHIỆP X55
1.1.Quá trình hình thành và phát triển của xí nghiệp X55.
Sau chiến dịch mậu thân năm 1968, cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của
nhân dân ta bước vào thời kỳ gay go ác liệt nhất. Đế quốc Mỹ tăng cường đàn áp ở
Miền nam và leo thang đánh phá Miền Bắc, nhằm dập tắt cuộc kháng chiến giải
phóng dân tộc của nhân dân ta. Thực hiện lời di chúc thiêng liêng
của Hồ Chủ
Tịch, hàng triệu lớp lớp thanh niên tình nguyện lên đường nhập ngũ với khẩu hiệu
“Tất cả vì tiền tuyến, Tất cả vì Miền Nam ruột thịt”. Để đảm bảo công tác huấn luyện
cho bộ đội nhanh chóng làm chủ và sử dụng thành thạo các loại vũ khí của ta và của
địch trước khi vượt Trường Sơn vào giải phóng Miền nam, Cục Quân Huấn đã đề
xuất và được Bộ Tổng Tham Mưu chấp nhận cho thành lập một xưởng sản xuất học
cụ huấn luyện để nghiên cứu, chế thử và sản xuất các loại mô hình học cụ phục vụ
cho công tác huấn luyện trong toàn quân.
Cách đây gần 35 năm- Ngày 15/11/1969 – xưởng học cụ X55 được thành lập
dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Cục Quân Huấn, do Ông Nguyễn Thế Cải làm xưởng
trưởng cùng với 18 cán bộ công nhân từ các nhà máy quân giới điều về để xây dựng
lực lượng ban đầu. Lúc bấy giờ, Phó Cục trưởng Cục Quân Huấn Đinh Quý Công,
trưởng phòng bảo đảm vật chất Nguyễn Văn Ngạn cùng xưởng trưởng Nguyễn Thế
Cải sau khi tìm kiếm đã quyết định lấy trận địa pháo phòng không cũ bảo vệ phía nam
hà Nội thuộc xã Ngũ Hiệp huyện Thanh trì làm địa điểm xây dựng xưởng.
Sau 27 năm dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Đảng uỷ thủ trưởng Cục quân Huấn,
vượt qua bao khó khăn thăng trầm xưởng sản xuất học cụ X55 đã luôn luôn hoàn
thành nhiệm vụ mà Đảng và quân đội giao cho.
5
Để đáp ứng với tình hình nhiệm vụ mới, ngày 5/4/97 xưởng được Bộ Tổng
Tham Mưu điều về công ty 198- Cục quản lý hành chính , và ngày 2/7/97 Bộ Tổng
Tham Mưu đã ký quyết định số 364/QĐ-TM thành lập xí nghiệp sản xuất học cụ huấn
luyện X55 thuộc công ty 198- Cục quản lý hành chính. Với mục đích đầu tư nâng cấp
xây dựng xí nghiệp này thành trung tâm nghiên cứu chế thử sản xuất các loại học cụ
huấn luyện phù hợp với trang bị ngày càng hiện đại của quân đội ta.
Cùng với sự đổi mới của đất nước, Xí nghiệp cũng từng bước phát triển và
trưởng thành. Từ hai bàn tay trắng được sự giúp đỡ của Cục Quân Huấn, lực lưỡng
cán bộ, công nhân viên đầu tiên của Xí nghiệp đã biến trận địa hàng chục ụ pháo trên
diện tích 2,7ha thành nhà xưởng sản xuất, củng cố nơi ăn chốn ở, khai thác thiết bị
máy móc, tổ chức nghiên cứu mẫu mã sản phẩm làm ra, những mô hình mìn, những
quả lựu đạn tập, những bộ bàn bóng, xà đơn, xà kép…Đầu tiên lực lượng ít, máy móc
thô sơ, cơ sở vật chất thiếu thốn lại bị máy bay Mỹ thường xuyên oanh tạc, với tinh
thần mỗi người làm việc bằng hai, chưa đầy hai chục công nhân đã bám ca, bám máy
sản xuất kịp thời số lượng các sản phẩm trên giao. Đang dần dần ổn định thì ngày
27/12/1972 –ngày cuối cùng của chiến dịch Điện Biên Phủ trên không, hàng chục tấn
bom Mỹ chút xuống khu vực xưởng, phá huỷ toàn bộ cơ sở vật chất và 3 thành viên
của Xí nghiệp đã anh dũng hy sinh, là ;
-Nguyễn Đức Hiên.
-Đinh thị Liêm.
-Lê Văn Định.
Xưởng phải xây dựng lại từ đầu, vừa bắt tay vào khôi phục hậu quả chiến tranh,
vừa tăng cường củng cố lực lượng, 28 chiến sĩ đã tham gia chiến đấu ở chiến trường
ra an dưỡng bổ xung cho xưởng, buông tay súng tiếp tục cầm tay búa, phát huy truyền
thống anh bộ đội Cụ hồ các chiến sĩ nhanh chóng làm quen với công việc mới. Được
đội công trình giao thông đường bộ 101( Nay là 124) giúp san ủi hố bom ụ pháo xây
nhà, dựng xưởng, được Nhà máy cơ khí Yên Ninh, nhà máy Z179, Trường quản lý
6
kinh tế suối hai của cục quân giới giúp trang bị tay nghề và nghiệp vụ, được thủ
trưởng BTTM và cục quân huấn đầu tư thêm thiết bị máy móc cho nên chỉ một thời
gian ngắn xưởng đã tiếp tục đi vào sản xuất, phục vụ kịp thời cho chiến dịch Hồ Chí
Minh lịch sử, cho chiến trường K, chiến trường biên giới Tây Nam, biên giới phía
bắc.
Sau ngày Miền Nam giải phóng được sự quan tâm của cấp trên xưởng được
tiếp quản toàn bộ xưởng sản xuất học cụ, y cụ của Mỹ ở Miền Nam chuyển ra. Trong
đó có dây truyền sản xuất đồ mộc, đồ nhựa. Một số thiết bị dập và đồ gia công cơ khí
cũng được Cục trang bị thêm cho nên một loạt sản phẩm mới được ra đời như các loại
mô hình mìn, mô hình súng, các loại bia, xe bia di động đơn giản, đĩa ngắm tổng hợp,
đồng tiền đen, kính ngắm xạ kích, lựu đạn chày, lựu đạn 1 phục vụ cho huấn luyện
kĩ chiến thuật. Các loại xà đơn, xà kép theo tiêu chuẩn Liên Xô, Trung Quốc, các loại
bàn bóng, tạ nâng phục vụ cho huấn luyện thể lực đã đánh dấu một bước trưởng thành
và phát triển.
Đại hội Đảng lần thứ VI (1986) với công cuộc đổi mới đã đưa đất nước ta sang
trang sử mới, cơ chế bao cấp xin cho đã được dần dần xoá bỏ. Hoà nhập với cơ chế
thị trường xưởng đã mở ra cách làm mới, ngoài những sản phẩm truyền thống, một số
sản phẩm mới đã được chế thử và sản xuất lớn như lựu đạn diễn tập vỏ nhựa, đạn hơi,
xe bia tự hành trên đường ray cố định và di động, súng bắn đạn tín hiệu phục vụ cho
cứu nạn cứu hộ, vòng lăn, đu vòng, đu quay, cầu sang, phục vụ cho Hải quân, Không
quân, hộp dụng cụ huấn luyện kỹ thuật cho bộ binh cũng được cải tiến nâng cấp chất
lượng, dấm chịu trách nhiệm đến cùng với người sử dụng. Vì vậy dần dần được bộ
đội tin yêu tín nhiệm.
Tận dụng công nghệ tay nghề và thiết bị sẵn có Xí nghiệp đã mạnh dạn tổ chức
sản xuất các đồ dùng học cụ cho nhà trường và các trung tâm thể thao trong và ngoài
quân đội như: Cầu môn bóng đá tiêu chuẩn, Cầu môn bóng đá mini, Cầu môn bóng
rổ, xà kép tăng giảm theo tiêu chuẩn Liên Xô, Xà đơn tăng giảm, cột bóng chuyền
7
tăng giảm, xà lệch tăng giảm, bàn bóng chân gấp có bánh xe đẩy kiểu Nhật, bàn bóng
chân gỗ, cột nhảy cao, cột cầu lông, cầu thăng bằng, tạ đẩy, tạ đĩa, ghế trọng tài bóng
chuyền. Xuất hàng tại chỗ có khi còn tổ chức vận chuyển và lắp ghép tận chân công
trình của khách hàng, ngoài ra xí nghiệp còn tham gia phục vụ các ngày hội thao lớn
của quân đội, liên doanh làm cán chổi, bàn ghế cho nhà trường, tủ, dụng cụ cho cán
bộ nghỉ hưu. Vì vậy, mặt hàng đã được mở rộng, khách hàng ngày càng tăng. Doanh
thu hàng năm tăng từ 300triệu (1991) lên đến 1,3tỷ-1,5tỷ. Thu nhập của người lao
động ngày càng tăng từ 370.000đ (1993) lên 680.000đ (1995) và đến nay đã đạt bình
quân 750.000đ, đời sống vật chất tinh thần ngày càng cải thiện.
Chi bộ Đảng được thành lập ngay sau khi có xưởng, công tác Đảng công tác
chính trị luôn luôn được coi trọng, chi bộ luôn luôn ra được nghị quyết lãnh đạo kịp
thời và bám vào nhiệm vụ chính trị của chính trị để triển khai, thực hiện nghiêm túc
nguyên tắc tập trung dân chủ xây dựng chi bộ trong sạch vững mạnh, thường xuyên
làm tốt công tác xây dựng và phát triển Đảng, tổ chức tốt các đợt sinh hoạt chính trị,
các tổ chức quần chúng như công đoàn, thanh niên, phụ nữ đều hoạt động có hiệu
quả, phù hợp với đặc điểm riêng của Xí nghiệp, tổ chức giao lưu kết nghĩa với địa
phương, tham gia cùng xã Ngũ Hiệp, Nhà máy in, Trạm sửa chữa, Đại đội xe C5
thành cụm liên kết an toàn khu vực, đóng góp tích cực vào việc bảo vệ an ninh trật tự
gây được lòng tin và giỡ được mối đoàn kết với địa phương cũng như với đơn vị bạn.
Chi bộ thường xuyên được công nhận chi bộ trong sạch vững mạnh 85-95%
Đảng viên đạt mức I, nhiều năm đạt đơn vị tiên tiến và quyết thắng, công đoàn đạt 4
tiêu chuẩn và chi hội phụ nữ đạt tiên tiến. Nhiều thành viên của Xí nghiệp đạt danh
niệu chiến sĩ thi đua, được tặng bằng khen giấy khen của Cục chính trị, Cục quân
huấn, Cục quản lý hành chính.
Trải qua 35 năm hoạt động, Xí nghiệp X55 có nhiều lúc thăng trầm, khó khăn tưởng
như không đứng vững được, nhưng được sự quan tâm củaThủ Trưởng Bộ trực tiếp là
BTTM, Đảng uỷ thủ trưởng Cục quân huấn, Cục quản lý hành chính, các đơn vị bạn
8
và địa phương đã thường xuyên theo dõi giúp đỡ, chỉ đạo tạo mọi điều kiện để Xí
nghiệp hoàn thành nhiệm vụ.
1.2. Các đặc điểm chủ yếu của Xí nghiệp X55.
Đứng đầu Xí nghiệp là Giám đốc-Trung tá Quách Văn Thái- chịu trách nhiệm điều
hành mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của Xí nghiệp, tìm kiếm hợp đồng xây dựng,
hợp đồng kinh tế, là người đứng ra quyết định ký kết các hợp đồng, cân nhắc thiệt hơn
trong sản xuất kinh doanh.
Trợ giúp cho giám đốc có 2 phó giám đốc: Chịu trách nhiệm thực hiện tốt các
nhiệm vụ được giám đốc Xí nghiệp uỷ quyền, phân công phụ trách và là người thay
thế giám đốc khi vắng mặt.
+Phó giám đốc kế hoạch : Là người trực tiếp điều khiển kế hoạch sản xuất kinh
doanh của Xí nghiệp, cũng thường xuyên giám sát đôn đốc trong việc lập kế hoạch
sản xuất mới sao cho tiên tiến, theo kịp sự phát triển vũ bão của thị trường.
+Phó giám đốc kinh doanh : Là người cùng giám đốc điều hành công tác kinh
doanh của Xí nghiệp, tiếp tục thực hiện khâu sau của giám đốc kế hoạch.
Chịu quyền quản lý bên dưới là các phòng ban. Gồm có 3 phòng ban chính :
+Phòng tài chính: Tổ chức hạch toán các hoạt động sản xuất kinh doanh của Xí
nghiệp, tính toán và phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh, quản lý nguồn tài sản,
nguồn vốn, tính lương cho công nhân viên.
+Phòng kế hoạch sản xuất kinh doanh : Lập kế hoạch sản xuất kinh doanh hàng
năm, hàng tháng, theo dõi tình hình thực hiện nhiệm vụ, kế hoạch. Theo dõi quá trình
sản xuất, tiêu hao vật tư, định mức lao động, quản lý công tác nội bộ. Tổ chức quản lý
kỹ thuật, giám sát kiểm tra việc thực hiện các quy trình, quy phạm kỹ thuật, chịu trách
nhiệm về chất lượng sản phẩm.
+Phòng hành chính sự nghiệp: Quản lý hồ sơ, quân số của Xí nghiệp, thực hiện
chế độ chính sách của Nhà nước, quản lý tình hình đời sống chính trị của mọi thành
9
PHÓ GIÁM ĐỐC
KẾ HOẠCH
viên, tổ chức công tác văn hoá-chính trị –tinh thần cho toàn thể công nhân, giải quyết
chế độ chính sách của toàn thể Xí nghiệp.
Tiếp theo là những xưởng sản xuất, đơn vị trực thuộc, kho tàng bảo quản : Là
những đơn vị cuối cùng trong Xí nghiệp, nơi đây diễn ra hoạt động sản xuất chế tạo
sản phẩm. Thực hiện trực tiếp kế hoạch của phòng kế hoạch, sự chỉ đạo của giám đốc
kinh doanh.
Sơ đồ 1: Tổ chức bộ máy quản lý của Xí nghiệp X55.
*Tình hình sản xuất kinh doanh của Xí nghiệp trong thời gian qua.
Đơn vị: Triệu đồng
Chỉ tiêu
Năm
2000
Năm
2001
Năm
2002
Năm
2003
Doanh
thu bán
hàng
9.000
9.504
10.200
10532
GIÁM ĐỐC
PHÓ GIÁM ĐỐC
KINH DOANH
PHÒNG HC
PHÒNG KH-KT
PHÒNG TC
PHÂN XƯỞNG
CƠ KHÍ
PHÂN XƯỞNG
TỔNG HỢP
10
Tổng
quỹ lương
660
720
816
874
Chi phí
sản xuất
8.142
8.530
8.961
9.122
Sản
phẩm quân
đội
4.500
3.680
3.850
3.213
SP thể
thao nhà
trường
2.205
3.250
4.000
4.112
Sản
phẩm khác
1.437
1.600
1.111
1.562
Lợi
nhuận
198
254
423
502
1.3. Đặc điểm chủ yếu ảnh hưởng tới quản lý và cung ứng nguyên vật liệu.
Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng tới công tác quản lý và cung ứng nguyên vật liệu
bao gồm cả các yếu tố chủ quan và khách quan. Tuy nhiên trong quá trình sản xuất
kinh doanh ta không thể tính hết các yếu tố ảnh hưởng đó. Vì vậy, ta chỉ có thể xét
đến những nhân tố quan trọng ảnh hưởng nhiều nhất đến công tác này.
1.3.1. Sản phẩm.
Sản phẩm được cấu thành từ 3 yếu tố, trong đó có nguyên vật liệu, không
những thế chi phí nguyên vật liệu còn chiếm tỷ trọng tương đối lớn trong giá thành
sản phẩm. Do đó để một sản phẩm hoàn chỉnh xong quy trình sản xuất, lưu kho và
chờ ngày lưu thông trên thị trường thì yếu tố quyết định là nguyên vật liệu. Ngược lại,
loại sản phẩm, quy cách sản phẩm cũng tác động không nhỏ đến quy cách nguyên vật
liệu. Có loại sản phẩm đòi hỏi nguyên vật liệu thô chưa qua chế biến như những phân
11
xưởng xẻ gỗ thì phải cần nguyên vật liệu là những cây gỗ chưa hề qua một khâu chế
biến nào. Nhưng cũng có loại sản phẩm lại đòi hỏi nguyên vật liệu là loại đã được chế
biến gia công thành một dạng khác so với hình thái ban đầu.
Riêng đối với Xí nghiệp X55 sản phẩm rất đa dạng , nhiều loại, nhưng không
phải cùng một loại sản phẩm và phong phú về chủng loại , mẫu mã mà sự phong phú
ở đây là sự phong phú về sản phẩm. Tuy nhiên , không phải là sản phẩm trên một dây
chuyền lớn mà chủ yếu là thủ công , đơn giản. Do đó, nguyên vật liệu chủ yếu là mua
theo đơn hàng thô sau đó về Xí nghiệp sơ qua chế biến.
Ví dụ về quy trình sản xuất của mặt bàn bóng ( một trong những sản phẩm của
Xí nghiệp) để từ đó hiểu thêm về con đường lưu chuyển của gỗ (nguyên vật liệu làm
ra sản phẩm) :
Tuy nhiên , trên thực tế Xí nghiệp cũng mua mặt bàn bóng 11ly, 20ly của
Công ty Cầu Đuống. Một phần vì yều cầu kỹ thuật , một phần là do tình hình thu mua
nguyên vật liệu gỗ hiện nay rất khó khăn.
Hơn nữa cũng một loại sản phẩm nhưng cũng có những loại nguyên vật liệu
khác nhau để sản xuất ra sản phẩm đó. Nói riêng đến sản phẩm “ mặt bàn bóng ” cũng
có loại chân gỗ , có loại chân sắt. Cũng là chân gỗ nhưng có chân gỗ khung và chân
gỗ chéo.
Kế hoạch sản xuất sản phẩm của Xí nghiệp X55
Tên hàng
Đv tính
Năm 2000 Năm 2001 Năm 2002
Lựu đạn gang 1
Quả
24500
30000
32000
Gỗ xẻ
Gỗ tròn
Cưa
Đánh
bóng, bào
Sơn bảo
quản
Hoàn
chỉnh
Lắp ghép
Dán ép
12
Lựu đạn nhựa 1
“
6000
7100
12000
Đạn cối 82-60
Hộp
800
850
11600
Mô hình súng AK
Khẩu
200
300
320
Tạo giả tiếng AK
Bộ
250
300
350
kính kiểm tra AK
Cái
3500
4000
3800
Mô hình súng RBD
Khẩu
75
100
100
Xà đơn cố định
Bộ
250
290
350
Xà kép cố định
“
150
200
300
Bàn bóng 20ly
Bộ
280
250
200
Tạ nâng 25 kg
Quả
200
250
300
Cột bóng chuyền cố định
Bộ
230
200
310
Cán quân kỳ
“
200
180
246
Hàng thiết bị giáo dục
“
200
280
540
1.3.2. Thị trường.
Điểm đầu tiên và cũng là điểm kết thúc của quá trình sản xuất kinh doanh chính
là thị trường. Thị trường là nơi để thu mua nguyên vật liệu phục vụ quá trình sản xuất
, cũng là nơi để đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng -kết thúc 1 vòng quay của quá
trình sản xuất. Nói đến thị trường của Xí nghiệp X55 là nói đến Nhà nước, nói đến
các trung tâm thể thao, trường học. Tuy thị trường chưa thật rộng lớn song không thể
vì thể mà bỏ qua yếu tố thị trường được. Bởi một lẽ, thị trường còn là nơi quyết định
sự thắng bại của Xí nghiệp, là nơi trả lời câu hỏi sản phẩm của Xí nghiệp có được
chấp nhận hay không, cũng là nơi chứng tỏ khả năng cạnh tranh và uy tín của Xí
nghiệp.
Thị trường tiêu thụ sản phẩm của Xí nghiệp X55.
Đơn vị: Triệu đồng
13
Stt
Nơi tiêu thụ
Năm 2002 Năm 2003
Chênh
lệch
1
Bộ GD và ĐT
2156
2007
– 149
2
Cục quân huấn
4500
4621
121
3
Công ty thiết bị trường học
VN
2021
2102
81
4
Công ty thiết bị TDTT Việt
Hà
1179
1372
193
5
Các quân khu quân đoàn khác
344
430
86
Qua b¶ng trªn thÊy r»ng thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm
cña XN kh«ng cã sù biÕn ®æi lín qua c¸c n¨m. Kh¸ch hµng
quan träng nhÊt cña XN vÉn lµ Côc Qu©n HuÊn. Tuy nhiªn
tæng gi¸ trÞ s¶n phÈm b¸n ®îc chØ t¨ng 121triÖu ®ång cña
n¨m 2003 so víi n¨m 2002, t¨ng 2,69% so víi n¨m tríc.
Con sè nµy kh«ng nãi lªn ®îc sù ph¸t triÓn cña XN, ®ã
chØ lµ sù t¨ng trëng nhá vÒ quy m«.
Khi nãi ®Õn thÞ trêng, kh«ng thÓ kh«ng nãi ®Õn thÞ
trêng ®Çu vµo. Trong bµi nghiªn cøu nµy thÞ trêng ®Çu
vµo rÊt quan träng vµ ¶nh hëng lín ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý
vµ cung øng NVL.
ThÞ trêng ®Çu vµo NVL cña xÝ nghiÖp X55.
STT THỊ TRƯỜNG ĐẦU VÀO
TÊN NVL
TGT- 2003
1
Công ty Vật Tư Tổng Hợp – Hà
Tây
Thép CT, thép
tròn
2135 triệu
14
2
Công ty Thép Nam Tiến
Thép ống, hộp
thép vuông
1025
3
Công ty Kim Khí Hà Nội
Tôn , sắt, đồng
2117
4
Công ty TNHH Hà Long
Sơn tĩnh điện
872
5
Công ty Sơn Hà Nội- Cầu Diễn
Sơn dầu các loại
50
6
Công ty Sơn tổng hợp – Cầu Bươu
Sơn dầu các loại
22
§©y lµ nh÷ng c«ng ty XN thêng xuyªn quan hÖ mua b¸n
NVL, sè lîng mua nhiÒu Ýt phô thuéc phÇn lín vµo c¸c ®¬n
hµng vµ t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña XN.
1.3.3. VÊn ®Ò vÒ nh©n lùc.
Trong thêi cuéc hiÖn nay khi c«ng nghÖ m¸y mãc hiÖt
bÞ ®ang ph¸t triÓn nh vò b·o, m¸y mãc cã thÓ thay thÕ
con ngêi trong mét sè c«ng viÖc nÆng nhäc. Nhng kh«ng
thÓ phñ nhËn vai trß cña con ngêi lµ kh«ng thÓ thiÕu
®îc trong bÊt cø mét ho¹t ®éng nµo. Khoa häc ®· chøng
minh vµ ai còng ph¶i c«ng nhËn r»ng nhê cã trÝ ãc s¸ng
t¹o cña m×nh con, hä ®· t¹o ra biÕt bao m¸y mãc thay thÕ
hä trong nh÷ng c«ng viÖc ch©n tay, nhng m¸y mãc kh«ng
thÓ thay thÕ hä trong c«ng viÖc suy nghÜ, s¸ng t¹o ®îc.
VÊn ®Ò nh©n lùc ®îc ®Ò cËp ®Õn ë ®ay tríc hÕt lµ vÒ
sè lîng. Kh«ng mét c«ng ty nµo cã thÓ hoµn thµnh ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh nÕu thiÕu lao ®éng, bëi
kÕt qu¶ cña viÖc nµy sÏ g©y kh«ng Ýt thiÖt h¹i cho c¸c
c«ng ty c¶ vÒ tiÕn cña uy tÝn vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh.
ChÝnh v× thÕ mµ XÝ nghiÖp X55 lu«n lu«n coi träng vÊn ®Ò
bæ xung lùc lîng lao ®éng.
15
Quy tr×nh tuyÓn dông tu©n theo c¸c bíc sau:
+TiÕp ®ãn ban ®Çu vµ pháng vÊn s¬ bé.
+ Nghiªn cøu ®¬n xin viÖc.
+ Tr¾c nghiÖm tuyÓn chän.
+ Pháng vÊn tuyÓn chän.
+ ThÈm tra l¹i tr×nh ®é vµ tiÓu sö lµm viÖc.
+ Thö viÖc.
+ QuyÕt ®Þnh tuyÓn dông.
Tuú theo yªu cÇu s¶n xuÊt, XÝ nghiÖp ®îc quyÒn t¹m
thêi chuyÓn ngêi lao ®éng sang lµm c«ng viÖc tr¸i nghÒ
nhng kh«ng qu¸ 60 ngµy trong n¨m. C«ng viÖc míi bè trÝ
ph¶i phï hîp víi n¨ng lùc, søc khoÎ cña ngêi lao ®éng.
Khi chuyÓn sang c«ng viÖc míi ngêi lao ®éng vÉn ®îc
chÊm c«ng nh khi lµm c«ng viÖc cò vµ hëng l¬ng theo
c«ng viÖc míi nhËn. Tuy vËy, trong quy chÕ cña XÝ nghiÖp
th× XÝ nghiÖp vÉn cã quyÒn ®¬n ph¬ng chÊm døt hîp ®ång
trong nh÷ng trêng hîp sau;
Ngêi lao ®éng thêng xuyªn kh«ng hoµn thµnh c«ng
viÖc theo hîp ®ång.
Ngêi lao ®éng bÞ kû luËt, xa th¶i do hµnh vi trém
c¾p, tham «, tiÕt lé bÝ mËt kinh doanh.
Ngêi lao ®éng trong t×nh tr¹ng èm ®au ®iÒu trÞ qu¸
thêi h¹n mµ kh¶ n¨ng lao ®éng cha phôc håi.
Do tai n¹n bÊt ngê hoÆc c¸c lý do bÊt kh¶ kh¸ng
kh¸c mµ XÝ nghiÖp ®· cè g¾ng hÕt søc mµ kh«ng kh¾c phôc
®îc buéc ph¶i thu hÑp s¶n xuÊt, thanh gi¶m bít ®éi ngò
c«ng nh©n.
16
Số lượng lao động hiện có của Xí nghiệp X55.
Nội dung
đơn vị tính
Năm 2002
Năm 2003
Biên chế
Người
38
38
* sĩ quan
“
01
01
* quân nhân CN
“
13
13
*công nhân QP
“
24
24
LĐ hợp đồng
“
31
37
*hợp đồng DH
“
13
19
* hợp đồng BH
“
18
18
Tổng CNV
“
69
75
Một xí nghiệp trực thuộc Bộ Quốc Phòng thì bao giờ cũng có nội quy , quy chế
nghiêm ngặt. Thêm vào đó là truyền thống văn hoá lâu nay của Xí nghiệp, thành lập
từ một phân xưởng sản xuất trong những năm còn chiến tranh gian khổ.Do vậy, mỗi
công nhân viên trong Xí gnhiệp luôn có môt tình cảm gắn bó với sự tồn tại và phát
triển củ xí nghiệp. Họ chấp hành tốt nội quy về sử dụng nguyên vật liệu, thực hiện
định mức tiêu dùng, tuân thủ mọi nội quy, quy chế lao động. Vì thế công tác quản lý
nguyên vật liệu thuận tiện hơn rất nhiều. Qua một thời gian khó khăn cùng với sự cố
gắng Xí nghiệp đã đạt được những kết quả khả quan.
Tuy nhiên, cũng phải nhận thấy rằng trình độ tay nghề chung của công nhân
viên trong xí nghiệp chưa cao và chưa theo kịp sự đổi mới, với yêu cầu của thời kỳ
CNH-HĐH.
Cơ cấu công nhân chia theo bậc thợ:
CN chia theo bậc thợ
Số lượng
Tỷ lệ
17
Công nhân bậc 1/7
4
5,3
Công nhân bậc 2/7
8
10,67
Công nhân bậc 3/7
16
21,33
Công nhân bậc 4/7
22
29,33
Công nhân bậc 5/7
14
18,67
Công nhân bậc 6/7
8
10,67
Công nhân bậc 7/7
3
4,00
NhiÒu c«ng viÖc ph¶i cÇn ®Õn tr×nh ®é bËc thî cao,
am hiÓu c«ng nghÖ nhng l¹i thiÕu nªn ¶nh hëng ®Õn kÕt
qu¶ s¶n xuÊt. Trong ®éi ngò c«ng nh©n cßn tån t¹i mét sè
t tëng nhËn thøc cò nh cha thÊy ®îc râ u ®iÓm cña
d©y chuyÒn c«ng nghÖ míi, mµ gi÷ nguyªn nÕp s¶n xuÊt cò,
bao biÖn r»ng XÝ nghiÖp chØ s¶n xuÊt nh÷ng mÆt hµng qu©n
®éi , thÓ thao, theo mét d©y chuyÒn rÊt s¬ cøng, do ®ã
kh«ng cÇn ph¶i thay ®æi c«ng nghÖ hay bæ xung thªm nhiÒu
m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, chñ yÕu lµ ¸p dông lao ®éng
thñ c«ng, lao ®éng ch©n tay gi¶n ®¬n cña ngêi c«ng nh©n.
§iÒu nµy còng lµ mét nh©n tè g©y l·ng phÝ nguyªn vËt liÖu
mµ ®¸ng ra cã thÓ tËn dông ®îc. Ngay c¶ trong ®éi ngò
c¸n bé qu¶n lý còng vËy, cã nhòng t tëng rÊt cò vµ cÇn
®îc c¶i tiÕn, ch¼ng h¹n nh nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ ®· sö
dông c¸ch ®©y 10 n¨m cÇn ®îc ®Çu t , thay ®æi b»ng
nh÷ng m¸y mãc thiÖt bÞ hiÖn ®¹i h¬n, n¨ng suÊt h¬n, tiÕt
kiÖm nguyªn vËt liÖu h¬n.
18
B¶ng c¬ cÊu lao ®éng cña c«ng ty:
Cơ cấu lao động
Năm 2002
Năm 2003
Chênh lệch
Người
%
Tổng số CBCNV
69
75
+6
108,69
Trong đó
Theo tính chất lao
động.
Lao động trực tiếp
53
58
+5
109,43
Lao động gián tiếp
16
17
+1
106,25
Theo hình thức ký
kết hợp đồng.
Dài hạn
51
57
6
111,76
Ngắn hạn
18
18
0
Theo chất lượng
Sau đại học
5
5
0
0
đại học
17
21
+4
123,53
Trung cấp
35
37
+2
105,71
Phổ thông trung học
12
12
0
0
Bậc thợ
Công nhân bậc 1/7
4
4
0
0
Công nhân bậc 2/7
7
8
+1
114,28
Công nhân bậc 3/7
14
16
+2
114,28
Công nhân bậc 4/7
20
22
+2
110
Công nhân bậc 5/7
14
14
0
0
Công nhân bậc 6/7
7
8
+1
114,28
Công nhân bậc 7/7
3
3
0
0
Giới tính
Nam
51
56
+5
109,80
Nữ
18
19
+1
105,55
Lứa tuổi
Nhóm tuổi < 30 20 25 +5 125 19 Nhóm tuổi 3040 38 39 +1 102,63 Nhóm tuổi 40 11 11 0 0 Về bậc thợ, ta thấy số công nhân bậc cao còn quá ít, công nhân bậc 3,4 là chủ Yếu, chiếm 50,66% trong tổng số công nhân của XN, còn công nhân bậc 7 lại rất ít chỉ chiếm có 4% trong tổng số công nhân viên của XN. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến việc nâng cao hiệu quả công tác quản lý và cung ứng nguyên vật liệu, tới chất lượng sản phẩm và giảm tỷ lệ phế phẩm. Chính vì thế, đối với những loại công việc đòi hỏi trình độ bậc cao thì xí nghiệp không đủ khả năng đáp ứng. Cơ cấu lao động của xí nghiệp thuộc cơ cấu lao động trẻ, công nhân trên 40 tuổi chếm 14,67% trong tổng số, trong khi đó những người dưới 40 tuổi lại chiếm 85,33% tổng số công nhân. Những người cao tuổi thường là những sĩ quan, công nhân chuyên nghiệp, còn lại là công nhân sản xuất trực tiếp tập trung rất lớn vào nhóm lao động trẻ hơn. Qua những điều trên có thể thấy rằng, Xí nghiệp sản xuất đồ dùng học cụ X55 có một tiềm lực mạnh về lao động, dễ quản lý , thích ứng nhanh tạo điều kiện nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, nhưng bên cạnh đó vẫn còn tồn tại những hạn chế cần khắc phục như tay nghề , trình độ chuyên môn. 1.3.4.Máy móc thiết bị. Chúng ta không thể bác bỏ vai trò quản lý của con người, con người cùng với kiến thức và sự sáng tạo của mình đã cho ra đời rất nhiều máy móc thiết bị hiện đại phục vụ cho chính cuộc sống sinh hoạt cũng như quá trình sản xuất kinh doanh trong các nhà máy. Ngược lại , những máy móc này cũng giúp ích không ít trong quá trình tiếp tục sáng tạo của con người. Dù con người có sáng tạo đến mấy cũng không thể đáp ứng hết các yêu cầu của cuộc sống hiện đại ngày nay. Chính vì lẽ đó mà song song với việc sáng chế ra các loại thiết bị mới con người luôn phải cập nhật những máy móc thiết bị hiện đại, nhằm hoàn thiện chính mình hơn nữa. 20 Lý thuyết này đối với Xí nghiệp X55 chưa được thực hiện một cách triệt để. Thực tế là máy móc của xí nghiệp không phải là loại mới , hiện đại ngày nay mà hầu hết là các loại đã cũ thậm chí đã lạc hậu. Những máy móc thiết bị của Xí nghiệp chỉ được đánh giá vào loạI trung bình của thế giới, độ chính xác của máy còn đòi hỏi nhiều vào người sử dụng máy, ảnh hưởng tới hiệu quả sử dụng nguyên vật liệu. Tài sản của XN vẫn còn thống kê được những máy tiện có từ cách đay gần 20 năm, từ năm 1986. Điều này không những là thiệt thòi cho hoạt động sản xuất kinh doanh của XN mà còn là một thiếu xót rất lớn của ban quản lý. Nguyên nhân này cũng một phần do chủ quan mà cũng có những nguyên nhân khách quan khác. Chủ quan là vì các mặt hàng sản xuất của XN có những đặc điểm riêng biệt, nên không thể mở rộng sản xuất kinh doanh với cùng mặt hàng đó. Hơn nữa, hiện nay chúng ta đang sống giữa thời bình do đó những XN sản xuất mặt hàng thời chiến không còn được hoan nghênh nữa. Khách quan là do sự thiếu quan tâm của cấp trên. tuy vẫn sản xuất theo đơn hàng quân đội Nhà Nước nhưng vẫn là để phục vụ cho công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Một yếu tố rất quan trọng là do những năm qua toàn dân ta đang nỗ lực cho công cuộc khôi phục nền kinh tế, nên phần nào không thể quan tâm hết tất cả các mặt một cách toàn diện đựơc. Điều đáng khâm phục là sự cố gắng hết mình của toàn thể công nhân viên trong Xí nghiệp, với một nền tảng cơ sở vật chất nghèo nàn mà đội ngũ quản lý XN đã gây dựng được XN X55 vẫn đứng vững cho đến nay.thống kê của Xí nghiệp cho biết XN còn sử hữu 52 các loại máy lớn nhỏ khác nhau, nhưng chủ yếu là các loại sau: Tên máy Số lượng Năm sử dụng Tên máy Số lượng Năm sử dụng Tiện 5 1987 Xẻ 2 1996 21 Phay 3 1987 Bào 2 1996 Mài 3 1988 Cuốn dây 5 1997 Cắt 2 1989 Máy sấy 3 1998 Cưa 4 1991 Vì đòi hỏi của thị trường và sức ép từ cạnh tranh nên XN cũng không khỏi lo lắng cho sự tồn tại và phát triển của chính mình, bởi lẽ khó có thể mở rộng sản xuất hay sản xuất theo dây chuyền công nghệ với một dàn máy móc thiết bị lạc hậu. Tác động mạnh mẽ từ những yếu tố đó mà năm 2001 XN đã đầu tư mua thêm dàn máy móc hiện đại là 2 dàn máy “Chế tạo khuân mẫu tia lửa điện” và “ Phun sơn tĩnh điện”. Với hệ thống máy móc đầy đủ, công nghệ không còn bị tụt hậu như trước đã góp phần rất lớn vào việc tiết kiệm nguyên vật liệu nhờ thực hiện đúng theo định mức và quy trình công nghệ. Do đó ta có thể thấy rằng máy móc thiết bị trong mỗi doanh nghiệp có ảnh hưởng rất lớn tới công tác quản lý nguyên vật liệu nên để công tác này đạt hiệu quả mong muốn cần chú ý công tác quản lý máy móc vật tư. 1.3.5.Quản lý chất lượng. Chất lượng sản phẩm chịu ảnh hưởng của rất nhiều yếu tố khác nhau, trong đó có công tác quản lý cung ứng nguyên vật liệu. Nguyên vật liệu có đạt tiêu chuẩn, đúng quy cách thì sản phẩm sản xuất ra mới mong đáp ứng được nhu cầu ngày một khắt khe của thị trường. Ngược lại công tác quản lý chất lượng là một phần nền tảng cho công tác quản lý và cung ứng nguyên vật liệu thực hiện tốt. Xí nghiệp X55 tuy nhỏ song yêu cầu về chất lượng lại cần phải quan tâm gần như hàng đầu. Vì rằng nay không còn chế độ bao cấp như trước nên dù cho Nhà Nước có đặt hàng thì cũng vẫn có thể bị trả lại nếu sản phảm không hợp quy cách như trong hợp đồng. Không giống như mặt hàng khác có thể sai 1 lỗi nhỏ coi như có thể bỏ qua hay là sản phẩm loại 2, thành phẩm của XN phải là những sản phẩm đạt chất lượng và đã qua kiểm nghiệm. Không thể để báng súng bị lệch, cò súng bị hóc hay họng súng 22 có thể bị cung. Chính những yêu cầu về chất lượng đó mà cần phải yều cầu , đòi hỏi khắt khe cho nguyên vật liệu. Bảng sau sẽ cho thấy những đòi hỏi của XN về nguyên vật liệu. * Yêu cầu về quy cách của một số NVL. Tên chủng loại NVL Đơn vị Đơn giá(đồng) Dây điện từ tráng sơn 0,6 -Mỗi cuộn đủ 5 Kg. -Đúng loại 0,6 - Dây mới, không nối, mịn. 12.000 Nhôm lá 16AT x1000 x 2000 -Độ dày 1mm. -Nhôm dẻo, không gãy, không sần. - Màu sáng. 6.000 Đồng vàng lá 0,2x200 mm -Dày 0,2x 200mm. - Màu sáng tươi. Không xỉn, không pha. 5.000 Dây thép lò xo 0,5 -Độ đàn hồi đảm bảo. -Đúng loại 0,5. - Dây sáng trắng, đều. 2.200 1.3.6.Quản lý vốn. *Nguồn vốn cố định: Thống kê nguồn vốn cố định của Xí nghiệp trong những năm qua 23 CHỈ TIÊU GIÁ TRỊ N¨m 2000 1.324.565.289 N¨m 2001 1.554.234.981 N¨m 2002 1.728.657.712 N¨m 2003 1.954.788.622 Nhãm chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh: +Søc s¶n xuÊt cña vèn cè ®Þnh = VCĐ DT Năm 2000 = 565289 , 1324 9000 = 6,79 Năm 2001 = 234981 , 1554 9504 = 6,12 Năm 2002 = 657712 , 1728 10200 = 5,9 Chỉ tiêu này cho thấy một đồng vốn cố định thì thu được bao nhiêu đồng doanh thu, qua đó có thể đánh giá được mức tăng doanh thu và số lượng sản phẩm sản xuất của Xí nghiệp. Một đồng tài sản cố định năm 2000 thu được 6,79 đồng doanh thu, và giảm dần còn 5,9 trong năm 2002. Tức là trong vòng 2 năm sức sản xuất của vốn cố định giảm 6,79 – 5,9 = 0,89, tương ứng 13,1%. Nguyên nhân là do đầu tư tài sản cố định quá lớn mà doanh thu chưa đạt được hết năng lực sản xuất của máy móc thiết bị. Tình trạng này dẫn đến lượng hao phí vô ích của máy móc thiết bị, càng kéo dài sẽ càng gây thiệt hại lớn. Tổng tài sản của Xí nghiệp trong kỳ. Đơn vị: 1000 đồng Năm 2000 Năm 2001 Năm 2002 30.6.03 24 TS lưu động 10.401.860 11.108.166 11.669.363 7.646.307 TS cố định 1.324.565,289 1.554.234,981 1.728.657,712 1.954.788,622 Tổng tài sản 11.726.425,289 12.662.400,981 13.398.020,712 9.601.095,622 Thống kê nguồn vốn của Xí nghiệp Tên tài khoản Năm 2000 Năm 2001 Năm 2002 Vay dài hạn 2.000.000 2.287.000 2.730.000 Vay ngắn hạn 2.320.000 1.921.706 1.400.000 Phải trả nội bộ 512.841,112 506.217,562 530.391,204 Phải trả khác 250.783,177 295.218,419 237.505,068 Nguồn vốn kinh doanh 6.642.801 7.652.259 8.500.124 Cộng 11.726.425,289 12.662.400,981 13.398.020,272 Tõ tríc tíi nay vÊn ®Ò g©y khã kh¨n nhÊt cho XÝ nghiÖp vÉn lu«n lµ nguån vèn kinh doanh. Vèn ®Çu t cßn h¹n hÑp h¬n n÷a t×m nguån còng khã kh¨n. N¬i ®¶m b¶o nguån vèn cho XÝ nghiÖp lµ “Ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn Qu©n §éi” ®Çu t theo kinh phÝ cña Bé Quèc Phßng. Muèn vay ®îc tiÒn tõ ng©n hµng th× t×nh h×nh s¶n xuÊt cña XÝ nghiÖp ph¶i æn ®Þnh, hoÆc ph¶i cã thÕ chÊp, ®¶m b¶o ®ñ kh¶ n¨ng hoµn vèn. Nguån vèn kinh doanh cßn ®îc huy ®éng tõ c¸n bé c«ng nh©n viªn th«ng qua h×nh thøc nh c«ng tr¸i. Tuy nhiªn lîng vèn nµy kh«ng nhiÒu vµ kh«ng æn ®Þnh. 25 PHẦN II: THỰC TRẠNG VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ VÀ CUNG ỨNG NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI XÍ NGHIỆP X55. 2.1.Thực trạng về công tác quản lý và cung ứng nguyên vật liệu. 2.1.1. Công tác thực hiện định mức nguyên vật liệu. Xây dựng hệ thống định mức tiêu dùng nguyên vật liệu là công việc hết sức phức tạp bởi chủng loại NVL hết sức phong phú và đa dạng , khối lượng công việc cần phải định mức nhiều. Việc xây dựng định mức có vai trò to lớn trong việc nâng cao chất lượng quản lý, cung ứng và sử dụng hợp lý tiết kiệm nguyên vật liệu. Hiện nay việc xây dựng định mức tiêu dùng NVL do phòng Kế hoạch – Kỹ thuật đảm nhận và trực tiếp thực hiện. Xây dựng định mức của xí nghiệp là cách phân rõ cơ cấu của định mức gồm : - Hao phí có ích: là phần tiêu dùng thuần tuý, có tính ổn định cao và trong thời gian dài. - Hao phí vô ích: Nguyên vật liệu được tiêu dùng nhưng không tham gia vào giá trị thành phẩm cuối cùng. Những hao phí này
