BÁO CÁO THỰC TẬP
Kế toán bán hàng và xác
định kết quả bán hàng tại
Công ty cổ phần Ngọc Anh
Giáo viên hướng dẫn
: Lê Thị Bình
Sinh viên thực hiện
:
Chuyên đề tốt nghiệp
1
LỜI MỞ ĐẦU
Trong cơ chế mới, với sự hoạt động của nhiều thành phần kinh tế tính
độc lập, tự chủ trong các doanh nghiệp ngày càng cao hơn mỗi doanh nghiệp
phải năng động sáng tạo trong kinh doanh, phải chịu trách nhiệm trước kết
quả kinh doanh của mình, bảo toàn được vốn kinh doanh và quan trọng hơn là
kinh doanh có lãi. Muốn như vậy các doanh nghiệp phải nhận thức được vị trí
khâu tiêu thụ sản phẩm, hàng hoá vì nó quyết định đến kết quả kinh doanh
của kinh doanh nghiệp và là cơ sở để doanh nghiệp có thu nhập bù đắp chi phí
bỏ ra, thực hiện nghĩa vụ với Ngân sách Nhà Nước.
Bên cạnh đó, múc đích hoạt động của doanh nghiệp là lợi nhuận nên việc
xác định đứng đắn KQKD nói chung về kết quả bán hàng nói riêng là rất quan
trọng. Do vậy bên cạnh các biện pháp quản lý chung, việc tổ chức hợp lý
công tác kế toán bán háng là rất cần thiết giúp doanh nghiệp có đầy đủ thông
tin kịp thời và chính xác để đưa ra quyết định kinh doanh đứng đắn.
Doanh nghiệp kinh doanh đạt hiệu quả kinh tế cao là cơ sở doanh nghiệp
có thể tồn tại và phát triển ngày càng vững chắc trong nền kinh tế thị trường
cạnh tranh sôi động và quyết liệt.
Nhận thức được tầm quan trọng của công tác kế toán bán hàng vận dụng
lý luận đã được học tập tại trường kết hợp với thực tế thu nhận được từ công
tác kế toán tại công ty cổ phần Ngọc Anh, em đã chọn đề tài ”Kế toán bán
hàng và xác định kết quả bán hàng” để nghiên cứu và viết chuyên đề của
mình.
Nội dung chuyên đề gồm 3 chương:
Chương I: Các vấn đề chung về kế toán bán hàng.
Chương II: Thực tế công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán
hàng.
Chương III: Nhận xét và kiến nghị về công tác kế toán bán hàng và xác
định kết quả bán hàng tại Công ty cổ phần Ngọc Anh.
Chuyên đề tốt nghiệp
2
CHƯƠNG I
CÁC VẤN ĐỀ CHUNG
1.1. KHÁI NIỆM VỀ THÀNH PHẨM, BÁN HÀNG VÀ Ý NGHĨA CỦA CÔNG TÁC
BÁN HÀNG
1.1.1. Khái niệm thành phẩm
Trong DNSXCN: Thành phẩm những sản phẩm đã kết thúc toàn bộ quy
trình công nghệ sản xuất do doanh nghiệp tiến hành hoặc thuêu ngoài gia
công tác chế biến và đã được kiểm nghiệm phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật
quy định và đã nhập cho kho thành phẩm.
* Phân biệt giữa thành phẩm và sản phẩm .
– Xét về mặt giới hạn.
+ Thành phẩm là kết quả cuối cùng của quá trình sản xuất và gắn với
một quy trình công nghệ sản xuất nhất định trong phạm vi một doanh nghiệp .
+ Sản phẩm là kết quả cuối cùng của quá trình sản xuất cung cấp dịch
vụ.
– Xét về mặt phạm vi.
+ Thành phẩm duy nhất chỉ là sản phẩm hoàn thành ở giai đoạn cuối
cùng của quy trình công nghệ sản xuất .
+ Sản phẩm: Bao gồm thành phẩm và nửa thành phẩm. Thành phần là bộ
phận chủ yếu của hàng hoá trong doanh nghiệp sản xuất .Hàng hoá trong
doanh nghiệp sản xuất kinh doanh bao gồm: Thành phẩm, nửa thành phẩm,
vật tư và dịch vụ cung cấp và khách hàng.
1.1.2. Khái niệm về bán hàng và bản chất của quá trình bán hàng
Bán hàng là quá trinh sản phẩm do doanh nghiệp sản xuất ra và bán sản
phẩm mua vào.
Cung cấp dịch vụ và thực hiện công việc đã thoả mãn thuận theo hợp
đồng trong một kỳ hoạc nhiều kỳ như: Cung cấp dịch vụ vận tải, du lịch, cho
thuê TSCĐ theo phương thức cho thuê hoạt động.
Chuyên đề tốt nghiệp
3
Quá trình bán hàng là quá trình hoạt động kinh tế bao gôm 2 mặt:
Doanh nghiệp đem bán sản phẩm , hàng hoá cung cấp dịch vụ đồng thời
đã thu được tiền hoặc có quyền thu tiền của người mua. Quá trình bán hàng
thực chất là quá trình trao đổi quyền sở hữu giữa người bán và người mua trên
thị trường hoạt động.
Thị trường hoạt động là thị trường thoả mãn đông thời 3 điều kiện.
a. Các sản phẩm được bán trên thị trường có tính tương đồng.
b. Người mua và người bán có thể tìm thấy nhau bất kỳ lúc nào.
c. Giá cả được công khai.
Khi tiến hành giao dịch giữa doanh nghiệp với bên ngoài hoạc bên sử
dụng tài sản doanh thu được xác định bằng giá trị hợp lý đó là giá trị tài sản
có thể trao đổi hoạc giá trị một khoản nợ được thanh toán một cách tự nguyện
giữa các bên có đầy đủ hiểu biết trong sự trao đổi ngang giá trên thị trường
hoạt động.
Hàng hoá cung cấp nhằm để thoả mãn nhu cầu của các tổ chức kinh tế
khác, các cá nhân bên ngoài Công ty, Tổng công ty hoạc tập đoàn sản xuất gọi
là bán cho bên ngoài. Trong trường hợp hàng hoá cung cấp giữa các đơn vị
trong cùng một công ty, Tổng công ty, tập đoàn… được gọi là bán hàng nội
bộ.
Công tác bán hàng có ý nghĩa hết sức to lớn. Nó là giai đoạn tái sản xuất.
Doanh nghiệp khi thực hiện tốt công tác bán hàng sẽ tạo điều kiện thu hồi
vốn, bù đắp chi phí, thực hiện nghĩa vụ với Ngân sách Nhà nước thông qua
việc nộp thuế, đầu tư phát triển tiếp, nâng cao đời sống của ngừơi lao động.
1.2. CÁC PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH GIÁ GỐC THÀNH PHẨM
1.2.1. Nguyên tắc ghi sổ kế toán thành phẩm
Gía trị thành phẩm theo nguyên tắc phải được ghi nhận theo giá gốc( trị
giá thực tế) trường hợp giá trị thuần có thể thực hiện được thấp hơn giá gốc
thì giá trị thành phẩm phải phán ánh theo giá trị thuần theo giá trị có thực hiện
được.
Chuyên đề tốt nghiệp
4
Trong thực tế, doanh nghiệp thường sản xuất nhiều mặt hàng và hoạt
động nhập xuất thành phẩm trong doanh nghiệp luôn có biến động lớn do
nhiều nguyên nhân, để phục vụ cho việc hoạch toán hàng ngày kịp thời, kế
toán thành phẩm còn có thể sử dụng giá hoạch toán để ghi chép và phiếu
nhập, phiếu xuất và ghi sổ kế toán ghi tiếp thành phẩm.
1.2.2. Giá gốc thành phẩm nhập kho
– Giá gốc thành phẩm nhập kho được xác định theo từng trường hợp
nhập.
+ Thành phẩm do các bộ phận sản xuất chính và sản xuất của doanh
nghiệp sản xuất ra phải được ghi nhận theo giá thành sản xuất thực tế bao
gồm. Chi phí nguyên liệu, vật liệu, trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi
phí sản xuất chung để sản xuất thành phẩm.
+ Thành phẩm thuê ngoài gia công để chế biến được ghi nhận theo giá
thành thực tế gia công chế biến bao gồm. Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp.
Chi phí thuê gia công. Chi phí vận chuyển bỗc dỡ khi giao, nhận công nhân.
1.2.3. Giá gốc thành phẩm xuất kho
Phải tuân thủ nguyên tắc tính theo giá gốc, nhưng do thành phẩm nhập từ
các nguồn nhập và là hoạt động trong quá khứ của các kỳ kế toán khác nhau.
Do đó có thể xác định giá gốc của thành phẩm xuất kho, kế toán có thể sử
dụng một trong những phương pháp tính giá hàng tồn kho sau.
+ Phương pháp tính theo giá đích danh (giá thực tế của từng lô nhập)
+ Phương pháp bình quân gia quyền (sau mỗi lần nhập hoặc cuối kỳ)
+ Phương pháp nhập trước” xuất sau (Fi Fo)
+ Phương pháp nhập sau, xuất trước (Li Fo)
1.3. KHÁI NIỆM DOANH THU BÁN HÀNG, CÁC KHOẢN DẢM NGOÀI TRỪ
DOANH THU BÁN HÀNG, NGUYÊN TẮC XÁC ĐỊNH DOANH THU BÁN HÀNG
VÀ KẾT QUẢ BÁN HÀNG
1.3.1. Khái niệm doanh thu và điều kiện thu nhận doanh thu.
Chuyên đề tốt nghiệp
5
– Doanh thu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được
trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất kinh doanh thông
thương của doanh nghiệp, góp phần vốn chủ sở hữu.
Doanh thu trong doanh nghiệp bao gồm: Tổng giá trị cao có lợi ích kinh
tế doanh nghiệp đã thu được hoạc sẽ thu được như: Doanh thu bán hàng:
doanh thu cung cấp dịch vụ: doanh thu hoạt động tài chính, tiền lãi, bản
quyền, tổ chức và lợi nhuận được chia.
+ Doanh bán hàng và cung cấp dịch vụ: là toàn bô số tiền thu được thu
được tri các giao dịch và nghiệp vụ phát sinh doanh thu như bán sản phẩm ,
hàng hoá , cung cấp dịch vụ cho khách hàng bao gồm cả các khoản phụ cả phí
thu thêm ngoài giá bán ( nếu có)
Doanh thu bán hàng được thu ghi nhận khi thoả mãn 5 điều kiện sau:
a. Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với
quyền sở hữu sản phẩm hoạc bán hàng cho người mua.
b. Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hoá như người
sở hữu hàng hoá hoạc kiểm soát hàng hoá .
c. Doanh thu được xác định tương đối chắc chán.
b. Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được sẽ thu được lợi ích kinh tế
từ giao dịch bán hàng.
e. Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng.
Doanh thu bán hàng bao gồm: Doanh thu bán hàng ra ngoài và doanh thu
bán hàng nội bộ.
1.2.3. Khái niệm các khoản trừ doanh thu
Các khoản trừ doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ bao gồm:
– Chiết khấu thương mại:là các khoản doanh nghiệp bán giảm giá niêm
iết cho khách hàng mua hàng với khối lượng lớn.
– Hàng bán bị trả lại: là giá trị khối lượng hàng bán đã xác định là bán
hàng hoàn thành bị khách hàng trả lại và từ chối thanh toán.
Chuyên đề tốt nghiệp
6
– Giảm giá hàng bán: là khoản giảm trừ cho khách hàng do khách hàng
hoá kém phẳm chất, sai quy cách hoặc lạc hậu thị hiếu.
– Chiết khấu thanh toán.
– Các loại thuế có tính vào giá bán: thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia
tăng…
1.4. CÁC PHƯƠNG THỨC BÁN VÀ CÁC PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN
1.4.1. Các phương thức bán hàng
1.4.1.1. Kế toán bán hàng theo phương thức bán hàng trực tiếp
Bán hàng trực tiếp là phương thức giao hàng cho người mua trực tiếp tại
kho( hoặc trực tiếp tại phân xưởng không qua kho) của doanh nghiệp.Khi giao
hàng hoặc cung cấp dịch vụ cho người mua, doanh nghiệp đã nhận được tiền
hoặc có quyền thu tiền của người mua, giá trị của hàng hoá đã hoàn thành,
doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ đã được ghi nhận.
1.4.1.2. kế toán bán hàng theo phương thức gửu hàng đi cho khách
hàng
Phương thức gửu hàng đi là phương thức bên bán gửu hàng đi cho khách
hàng theo các điều kiện của hợp đồng kinh tế đã ký kết. Số hàng gửu đi vẫn
thuộc quyền kiểm soát của bên bán, khi khách hàng thanh toán hoặc chấp
nhận thanh toán thì lợi ích và rủi ro được chuyển giao toàn bộ cho người mua,
giá trị hàng hoá đã được thực hiện và là thời điểm bên bán được ghi nhận
được ghi nhận doanh thu bán hàng.
1.4.1.3. Kế toán bán hàng theo phương thức gửi đại lý, ký gửi bán
đúng giá hưởng hoa hồng
Phương thức bán hàng gửi đại lý, ký gửi bán đúng giá hưởng hoa hông là
đúng phương thức bên giao đại lý, ký gửi bên ( bên đại lý) để bán hàng cho
doanh nghiệp.Bên nhận đại lý, ký gửi người bán hàng theo đúng giá đã quy
định và được hưởng thù lao dưới hình thức hoa hồng.
Theo luật thuế GTGT, nếu bên đại lý bán theo đúng giá quy định của bên
giao đại lý thì toàn bộ thuế GTGT đầu ra cho bên giao đại lý phải tính nộp
Chuyên đề tốt nghiệp
7
NSNN, bên nhận đại lý không phải nộp thúê GTGT trên phần hoa hồng được
hưởng.
1.4.1.4. kế toán bán hàng theo phương thức trả chậm, trả góp
Bán hàng theo trả chậm, trả góp là phương thức bán hàng thu tiền nhiều
lần, người mua thanh tóan lần đầu ngay tại thời điểm mua. Số tiền còn lại,
người mua chấp nhận trả dần ở các kỳ tiếp theo và phải chịu mặt tỷ lệ lãi xuất
nhất định. Xét về bản chất, hàng bán trả chậm trả góp vẫn được quyền sở hữu
của đơn vị bán, nhưng quyền kiểm soát tái sản và lợi ích kinh tế sẽ thu được
của tài sản đã được chuyển giao cho người mua. Vì vậy, doanh nghiệp thu
nhận doanh thu bán hàng theo giá bán trả ngay và ghi nhận vào doanh thu
hoạt động tài chính phần lãi trả chậm tính trên khoản phải trả nhưng trả chậm,
phù hợp với thời điểm ghi nhận doanh thu được xác nhận.
1.4.1.5.Kế toán bán hàng theo phương thức hàng đổi hàng
Phương thức hàng đổi hàng là phương thức bán hàng doanh nghiệp đem
sản phẩm, vật tư, hàng hoá để đổi lấy hàng hoá khác không tương tự giá trao
đổi là giá hiện hành của hàng hoá , vật tư tương ứng trên thị trường.
1.4.2. Phương thức thanh toán
1.4.2.1. Thanh toán bằng tiền mặt
1.5. NHIỆM VỤ CỦA KẾ TOÁN THÀNH PHẨM, BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT
QỦA KINH DOANH
Để phục vụ quản lý chặt chẽ thành phẩm, thúc đẩy hoạt động kinh doanh
và các hoạt động khác, tiến hành phân phối kết quả kinh doanh đảm bảo các
lợi ích kinh tế, kế toán cần hoàn thành các nhiệm vụ sau:
– Tổ chức theo dõi phản ánh chính xác, đầy đủ kịp thời và giám sát chặt
chẽ về tình hình hiện có sự biến động của loại thành phẩm hàng hoá về các
mặt số lượng, quy cách chất lượng và giá trị.
– Theo dõi, phản ánh, kiểm soát chặt chẽ hoạt động bán hàng và cung cấp
dịch vụ, hoạt động tài chính và các hoạt động khác. Ghi nhận đầy đủ kịp thời
Chuyên đề tốt nghiệp
8
vào các khoản chi phí thu nhập của từng địa điểm kinh doanh , từng mặt hàng,
từng hoạt động.
– Xác định kết quả từng hoạt động trong doanh nghiệp , phản ánh và
kiểm tra, giám sát tình hình quân phối kết quả kinh doanh đôn đốc, kiểm tra
tình hình thực hiện nghĩa vụ với NSNN.
– Cung cấp những thông tin kinh tế cần thiết cho các đối tượng sử dụng
thông tin liên quan. Định kỳ, tiến hành quân tích kinh tế hoạt động bán hàng,
kết quả kinh doanh và tình hình phân phối lợi nhuận.
1.6. CHỨNG TỪ KẾ TOÁN VÀ CÁC PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN THÀNH PHẨM
1.6.1. Chứng từ kế toán
Mọi chứng từ làm biến động thành phẩm đều phải được ghi chép, phản
ánh vào chứng từ ban đầu phù hợp vào theo đúng những nội dung và phương
pháp ghi chép chứng từ kế toán đã quy định theo chế độ.
Các chứng từ kế toán chủ yếu gồm:
– Phiếu nhập kho ( Mẫu số 01- VT )
– Hoá đơn GTGT ( Mẫu số 01- GTVT ) Hoá đơn bán hàng.
1.6.2. Các phương pháp kế toán
Kế toán chi tiết thành phẩm được thực hiện tại phòng kế toán phương
pháp kế toán chi tiết được áp dụng có thể là một trong ba phương pháp kế
toán chi tiết sau:
a. Phương pháp thẻ song song
– Nguyên tắc:
+ ở kho: Thủ kho mở thẻ kho cho từng thứ, từng loại vật liệu để phản
ánh tình hình nhập, xuất, tồn kho vật liệu, công cụ dụng cụ về mặt số lượng
và tính ra số tồn kho.
+ ở kế tóan: Kế tóan cũng mở một thẻ tương ứng và một sổ chi tiết để
ghi chép tình hình nhập, xuất, tồn kho cả về mặt lượng và giá trị.
Sơ đồ:
Phiếu nhập
Thẻ kho
Sổ chi
tiết
vật tư
hoặc thẻ
Bảng tổng hợp
Nhập -xuất- tồn
Kế toán
tổng hợp
(3)
(1)
(2)
(4)
Chuyên đề tốt nghiệp
9
– Ưu điểm- Nhược điểm:
+ Ưu điểm: Đơn giản, dễ ghi chép, dễ dối chiếu, kiểm tra.
+ Nhược điểm: Còn ghi chéo trùng lập nhau về mặt số lượng.
– Điều kiện áp dụng: Chỉ áp dụng có những doanh nghiệp có chủng
loại vật tư ít, nhập xuất không thường xuyên, trình độ kế toán không cao.
b. Phương pháp đối chiếu luân chuyển
Kế toán không mở thẻ kế toán chi tiết vật liệu mà sở đối chiếu luân
chuyển để hoạch toán số lượng và số tiền của từng loại vật tư theo từng kho.
Sổ này ghi theo mỗi tháng một lần vào cuối tháng trên cơ sở tổng hợp các
chứng từ nhập, xuất phát sinh trong tháng mỗi thứ chỉ ghi một dòng trong sổ.
Cuối tháng đối chiếu số lượng vật tư trên sổ đối chiếu số luân chuyển
với thẻ kho, đối chiếu số tiền với kế toán tổng hợp.
Sơ đồ:
c. Phương pháp sơ đồ dư
Sơ đồ:
(2)
Phiếu nhập
Thẻ kho
Phiếu xuất
Bảng thống
kê
Sổ đối chiếu luân
h
ể
Bảng kê xuất
Kế toán tông hợp
Bảng thống kê
Sổ đối chiếu luân chuyển
Bảng kê xuất
Bảng thống kê
Sổ đối chiếu luân chuyển
Bảng kê xuất
(4)
(3)
(3)
(2)
(4)
Phiếu nhập
Thẻ kho
(5)
Sổ số dư
Kếtoán tổng hp
Bảng lũy kế nhập- xuất- tồn
Phiếu dao nhận chừng từ nhập
(1)
(2)
Chuyên đề tốt nghiệp
10
Chú thích:
Chuyên đề tốt nghiệp
11
1.7. KẾ TOÁN TỔNG HỢP THÀNH PHẨM
1.7.1. Tài khỏan kế toán sử dụng: ”TK 155 thành phẩm”
TK 155” Thành phẩm” sử dụng để phản ánh giá gốc thành phẩm hiện
có và tình hình biến động trong kho của doanh nghiệp .
Kết cấu và nôi dung phản ánh của TK 155 thành phẩm.
TK 155- thành phẩm.
1.7.2. Phương pháp kế toán các nghiệp vụ kinh tế chủ yếu.
* Trường hợp kế tóan hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường
xuyên:
1. Giá thành sản xuất thực tế thành phẩm do doanh nghiệp sản xuất
hoặc thuê ngoài gia công, chế biến nhập kho.
Nợ TK 155: Thành phẩm.
Có TK 154: Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang
2. Trị giá thực tế thành phẩm xuất kho.
2.1. Trị giá vốn thực tế thành phẩm xuất kho.
2.1. Trị giá vốn thực tế thành phẩm xuất kho bán trực tiếp.
Nợ TK 632: Giá vốn hàng bán.
Có TK 155: Thành phẩm.
2.2. Trị giá vốn thực tế thành phẩm xuất kho để bán theo phương thức
chuyển hàng đi cho khách hàng hoặc gửi đi cơ sở nhận bán hàng đại lý,ký
gửi.
Nợ TK 157: Hàng gửi đi bán.
– Giá trị của thực tế của phát triển xuất
– Trị giá của phát triển phát hiện thừa
khi kiểm kê.
Kết chuyển giá trị thực tế thành phẩm tồn
kho cuối kỳ( phương pháp KKĐK)
D ck: Giá trị thực tế thành phẩm tồn kho
– Giá trị thực tế thành phẩm
– Trị giá của thành phẩm thiếu hụt
phát hiên khi kiểm kê kết chuyển
kiểm kê kết chuyển giá trị thực tế
của thành phẩm kho cuối kỳ
(phương pháp KKĐK)
Chuyên đề tốt nghiệp
12
Có TK 155: Thành phẩm.
2.3. Trị gián vốn thực tế thành phẩm xuất kho đổi lấy vật tư hàng hoá
của đơn vị khác( hàng đổi hàng không tương tự)
Nợ TK 632: Giá vốn hàng bán.
Nợ TK 157: Hàng gửi đi bán
Có TK 155: Thành phẩm.
2.4. Trị giá vốn thực tế thành phẩm xuất kho để biếu tặng thanh toán
tiền lương, tiền thưởng cho các cán bộ CNV.
Nợ TK 632: Giá vốn hàng bán.
Có TK 155: Thành phẩm.
3. Trị giá vốn thực tế thành phẩm nhập kho khách hàng trả lại hàng
gửi đại lý, ký gửi bán hàng không được.
Nợ TK 155: Thành.
Có TK 157: Hàng gửi đi bán.
Có TK 632: Giá vốn hàng bán.
4. Trị giá vốn thực tế thành phẩm xuất kho góp vốn liên doanh.
Trường hợp giá ghi sổ kế toán lớn hơn giá trị vốn góp do hội đồng liên
doanh đánh giá lại.
Nợ TK 128: Giá trị góp vốn LD ngắn hạn.
Nợ TK 222: Giá trị góp vốn LD dài hạn.
Có TK 155: Giá thành thực tế sản phẩm.
Có TK 412: Chênh lệch đánh giá lại TS – chênh lệch đánh giá tăng.
Trường hợp giá ghi sổ kế toán lớn hơn giá trị góp vốn thì số chênh
lệch được phản ánh vào bên Nợ TK 412- CLĐGLTS.
5. Trường hợp đánh giá lại thành phẩm trong kho.
5.1: Điều chỉnh trị giá vốn thực tế của thành phẩm đánh giá tăng.
Nợ TK 155: Thành phẩm.
Có TK 157: Chênh lệch đánh giá lại tài sản.
5.2. Điều chỉnh trị giá vốn thực tế của thành phẩm do đánh giá giảm.
Chuyên đề tốt nghiệp
13
Nợ TK 412: Chênh lệch đánh giá lại sản phẩm
Có TK155 : Thành phẩm.
6. Trị giá vốn thực tế thành phẩm do đánh giá giảm.
6.1. Trị giá vốn thực tế thành phẩm phát hiện thừa khi kiểm.
Trường hợp đã xác định được nguyên nhân và xử lý.
Nợ TK 111,334,1388: Thu bồi thường, tổ thức, cá nhân.
Nợ TK 632: Giá vốn hàng bán ( số chênh lệch)
Có TK 155: Thành phẩm( Trị giá vốn thành phẩm thiếu)
Trường hợp chưa xác định nguyên nhân.
Nợ TK 1381: Tài sản thiếu chờ xử lý.
Có TK 155: Thành phẩm( Trị giá vốn thành phẩm thiếu)
Sơ đồ kế toán tổng hợp thành phẩm theo ĐKKTX
1.8. KẾ TOÁN TỔNG HỢP QUÁ TRÌNH BÁN HÀNG THEO CÁC PHƯƠNG
THỨC BÁN.
1.8.1. Các tài khoản sử dụng
TK 154
TK 155
TK 157
Giá sản xuất thực tế thành
phẩm nhập xuất kho
Trị giá thực tế thành phẩm
phành phẩm gửi đi bán
Trị giá thực tế thành phẩm
thừa chưa rõ NN
Trị giá thực tế thành phẩm
bán, trả lương, tặng…
Trị giá thành phẩm thiếu
Đánh giá tăng tài sản
TK 154
TK 338(3381)
TK 412
TK 111,334,338
đánh giá giảm tài sản
TK 632
Chuyên đề tốt nghiệp
14
1. TK 157: Hàng gửi đi bán.
Dùng thẻ phản ánh giá trị sản phẩm, hàng hoá đã gửi hoặc chuyển đến
cho khách hàng, gửi bán đại lý, ký gửi, trị giá lao vụ, dịch vụ đã cung cấp cho
khách hàng nhưng chưa được chấp nhận thanh toán.
Kết cấu và nội dung phản ánh của TK 157- hàng gửi đi bán.
2. TK 632- Giá vốn hàng bán.
Dùng để phản ánh giá vốn thực tế của hàng hoá , thành phẩm, dịch vụ
đã cung cấp, giá thành sản xuất của xây lắp ( đối với doanh nghiệp xây lắp )
đã bán trong kỳ. Ngoài ra còn phản ánh chi phí sản xuất kinh doanh và chi phí
xây dựng cơ bản dơ dang vượt trên mức bình thường, số trích lập hoàn nhập
dự phòng giảm giá hàng tồn kho.
Kết cấu và nội dung phản ánh của TK 632- GVHB.
TK này có thẻ có số dư bên có: Phản ánh sô tiền nhận trước hoặc số
tiền dư đã thu nhiều hơn số phải thu của khách hàng, khi nhập bảng cân đối
kế toán phải lấy số dư chi tiếp của từng đối tượng TK này để ghi của 2 chỉ
tiêu bên” Tài sản” và bên nguồn vốn.
TK 157- Hàng gửi đi bán
Trị giá hàng hóa, dịch vụ đã gửi cho
khách hàng, đại lý, ký gửi.
– Trị giá dịch vụ cung cấp cho khách
hàng nhưng chưa được thanh toán.
– Kết chuyển cuối kỳ trị giá hàng hoá
đã gửi đi bán được khách hàng chấp
nhận thanh toán ( phương pháp KKĐK)
Số dư: Trị giá hàng hoá thành phẩm đã
gưi đi, dịch vụ đã cung cấp chưa được
khách hàng chấp nhận thanh toán
Trị giá hàng hoá , thành phẩm đã được
chấp nhận thanh toán
– Trị giá hàng hóa, thành phẩm dịch vụ
đã được gửi đi bán bị khách hàng trả lại
Kết chuyển đầu kỳ trị giá hàng hoá
thành phẩm đã gửi đi bán chưa đươc
khách hàng chấp nhận thanh toán đầu
kỳ ( phương pháp KKĐK )
Chuyên đề tốt nghiệp
15
TK 632- Giá vốn hàng bán không có số dư
3.TK 511- Doanh thu bán hàng và cung câp dịch vụ một kỳ kế toán từ
các giao dịch và các nghiệp vụ bán hàng và cung cấp dịch vụ.
Nội dung và kết cấu phản ánh
TK 632- Giá vốn hàng bán
Trị giá vốn của sản phẩm hàng hoá dịch vụ
đã tiêu thụ trong kỳ.
– Phản ánh chi phí nguyên vật liệu, chi phí
nhân công và CPSXC cố định không phân
bổ, không được tính vào trị giá hàng tồn kho
mà tính vào GVHB của kỳ kế toán.
– Phản ánh sự hao hụt, mất mắt của hàng tồn
kho sau khi trừ phần bồi thường do trách
nhiệm cá nhân gây ra.
– Phản ánh chi phí xây dựng, tự chế hoàn
thành.
– Phản ánh khoảng chênh lệch giữa số dự
phòng giảm giá hàng tồn kho phải lập năm
nay lớn hơn khoản đã lập dự phòng năm
trước.
TK 632- Giá vốn hàng hóa bán không có số
d
– Phản ánh hoàn nhập dư phòng giảm
giá hàng tồn kho cuối năm tài chính
( 31/12) (Chênh lệch giữa số phải
trích lấp dự phòng năm nay nhỏ hơn
khoản đã lập dự phòng năm trước)
– Cuối kỳ kế toán, kết chuyển giá vốn
sản phẩm , dịch vụ để xác định kết
quả kinh doanh.
TK 511- Doanh thu bán hàng và CCDV
Số thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu
hoặc thuế GTGT tính theo phương pháp
trực tiếp phải nộp của hàng hoá , dịch vụ
trong kỳ kế toán.
– Chiết khấu thương mại, giảm giá hàng
đã bán bị trả lại kết chuyển cuối kỳ. Kết
chuyển doanh thu chuẩn hoạt động bán
hàng và cung cấp dịch vụ vào TK 911-
XĐKQKD.
– Doanh thu bán sản phẩm, hàng hoá
và cung cấp dịch vụ của doanh
nghiệp thực hiện trong kỳ hạch toán.
TK 511- Doanh thu bán hàng và CCDV
Chuyên đề tốt nghiệp
16
TK 511- Doanh thu bán hàng và cung cấp kịch vụ cuối kỳ không có số
dư.
4. TK 512- Doanh thu nội bộ.
Dùng để phản ánh của số sản phẩm , hàng hoá dịch vụ bán trong nội
bộ các doanh nghiệp .
Kết cấu và nội dung phản ánh TK 512- Doanh thu nội bộ.
TK 152- Doanh thu nội bộ không có số dư.
5. TK 531- Hàng bán bị trả lại.
Dùng để phản ánh doanh thu của một số hàng hoá , thành phẩm lao
vụ, dịch vụ bán nhưng bị khách hàng trả lại do các nguyên nhân: Do vi phạm
cam kết, vi phạm hợp động kinh tế , hàng bị mất hoặc kém phẩm chất, sai quy
tắc, không đúng chủng loại.
Kết cấu và nội dung phản ánh của TK 531- Hàng bán bị trả lại.
TK 512 – Doanh thu nội bộ
Số thuế tiêu thụ đặc biệt xuất GTGT tính
theo phương pháp trực tiếp phải nộp của
hàng bán nội bộ.
Chiết khấu thương mại, giảm giá hàng
bán, kết chuyển cuối kỳ. Trị giá hàng
bán bị trả lại kết chuyển cuối kỳ kết
chuyển doanh thu thuần hoạt động bán
hàng vao cung cấp dịch vụ vào TK 911-
XĐKQKD.
– Doanh thu bán nội bộ của đơn vị
thực hiện trong kỳ hạch tóan.
TK 531- Hàng bán bị trả lại
Trị giá hàng bán bị trả lại, đã trả
tiền cho người mua hàng hoặc tính
vào khỏan nợ phải thu của khách
hàng về số sản phẩm hàng hóa đã
bán ra.
Kết chuyển trị giá của hàng bị trả
lại vào TK 511- Doanh thu bán
hàng cung cấp và dịch vụ hoặc TK
521- Doanh thu nội bộ để xác định
doanh thu thuần trong kỳ kế toán.
Chuyên đề tốt nghiệp
17
TK 531- Hàng bán bị trả lại có số dư.
6. TK 532- Giám đốc hàng hóa
Dùng để phản ánh khoản giảm giá hàng bán trực tiếp phát sinh trong
kỳ kế toán.
Kết cấu và nội dung phản ánh của TK 532- Giám đốc hàng hóa.
TK 532- Giảm giá hàng bán không có dư
1.8.2. Kế toán bán hàng theo các phương pháp bán hàng chủ yếu.
1.8.2.1.Kế toán bán hàng theo phương pháp bán hàng trực tiếp
TK 532- Gám đốc hàng hoá .
Giảm giá hàng bán đã chấp thuận
cho người mua hàng.
Kết chuyển các khoản giảm giá
hàng bán vào bên Nợ TK 511-
Doanh thu bán hàng và cung cấp
dịch vụ hoặc TK 521- Doanh thu
nội bộ.
TK 155,154
TK 632
TK 911
TK 511,512 TK 111,112,131 TK 521,531
(1) Trị giá gốc
của Thành phẩm
hàng hoá dịch vụ
xuất bán thị
trường
(6) K/c giá vốn
hàng bán
(5) K/c doanh
thu thuần
(2) Ghi nhận
doanh thu bán
hàng và CCDV
(3) Các khoản
giảm trừ doanh
thu phát sinh
Tổng giá
thanh toán
(A) K/c các khoản giảm trừ doanh thu
Chuyên đề tốt nghiệp
18
1.8.2.2. Kế toán bán hàng theo phương thức gửi hàng đi bán gửi đại
lý, ký gửi
Chuyên đề tốt nghiệp
19
* Kế toán bán hàng giao đại lý
* Kế toán bán hàng bên nhận đại lý
TK 154,155
TK 157
TK 632
TK 911
TK 511
TK 111,112,131
( 1) Trị giá
gốc bán hàng
và dịch vụ đã
CC
( 1) Trị giá
gốc bán hàng
và dịch vụ đã
CC
(2) Trị giá
gốc của hàng
gửi đã bán
(4) Kết
chuyển giá
vốn hàng bán
(3) Kết
chuyển
doanh thu
(2.1) Ghi
nhận DTBH
và CCDN
TK 33311
TK 641
TK 154,155
TK 157
TK 632
TK 911
TK 131
TK 511
( 1) Giá gốc
hàng gửi lại
đại lý, ký gửi
(2.2) Giá gôc
hàng gửi lại
đại lý, ký gửi
đã bán
( 5) kc giá
vốn hàng bán
(4) kc DT
thuần
( 2.1) Ghi
nhận DT
( 3) Hoa
hồng PTCNB
đại lý, ký gửi
TK 33311
Trị giá hàng nhận đại lý ký gửi
TK 003- Hàng hoá nhận bán hộ, nhận ký gửi
Trị giá hàng xuất bán hoặc trả
bên giao đại lý
Chuyên đề tốt nghiệp
20
1.8.2.3. Kế toán bán hàng theo phương thức bán hàng trả chậm, trả góp.
1.9. KẾ TOÁN XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ BÁN HÀNG
1.9.1. Kế toán chi phí bán hàng
TK 511
TK 331
TK 331
TK 511
(2) Hoa hồng bán đại lý
(1) Số tiền bán hàng đại
lý
TK 111,112
(3) Trả tiền bán hàng đại lý
TK 154,155,156
TK 632
TK 131
TK 111,112
( 1) 2 gốc của hàng
xuất, trả góp
TK 511
TK 131
TK 111,112
TK 33311
( 2.2) Thu tiền bán
hàng làm tiếp theo
DTBH và
CCDV
( 2 bán trả
1 lần )
Thuế GTGT
phải nộp
( 2.1) Tổng
giá thanh
toán
TK 515
TK 338(3387)
( 2.3) Ghi nhận DT lãi
trả chậm, trả góp
Số chênh lệch
giá bán trả
chậm với 2
bán trả ngay
một lần
Chuyên đề tốt nghiệp
21
1.9.1.1. Khái niệm và nội dung của chi phí bán hàng
* Khái niệm: Chi phí bán hàng là các chi phí thực tế phát sinh trong quá
trình bảo quản và tiến hành hoạt động bán hàng bao gồm: Chi phí chào hàng,
chi phí bảo hành sản phẩm hàng hoá hoặc công trình xây dựng đóng gói vận
chuyển.
* Nội dung : chi phí bán hàng được quản lý và hạch tóan theo yếu tố
chi phí.
– Chi phí nhân viên( TK 6411): Phản ánh các khoản phải trả cho nhân
viên đóng gói, bảo quân vận chuyển sản phẩm hàng hoá …bao gồm: tiền
lương, tiền công và các khoản phụ cấp tiền ăn giữa ca, các khỏan trích KPCĐ,
BHXH, BHYT.
– Chi phí vật liệu bao bì( TK 6412) Phản ánh các chi phí vật liệu, bao
bị xuất dùng cho việc giữ gìn, tiêu thụ sản phẩm hàng hoá , chi phí vật liệu,
nguyên liệu dùng cho bảo quản bôc vác vận chuyển, sản phẩm hàng hoá
trong quá trình bán hàng vật liệu dùng ch sữa chữa bảo quảnTCCĐ…của
doanh nghiệp.
– Chi phí dụng cụ, đồ dùng( TK 6413): Phản ánh các chi phí về công cụ
phục vụ cho hoạt động bán sản phẩm , hàng hoá : Dụng cụ đo lường, phương
tiện tính toán, phương tiện làm việc…
– Chi phi khấu hao TSCĐ ( TK 6414): Phản ánh các chi phí khấu hao
TSCĐ ở bộ phận bảo quản, bán hàng như: Nhà kho, cửa hàng, phương tiện
bôc dỡ vận chuyển, phương tiện tính toán đo lường, kiểm nghiệm chất lượng.
– Chi phí bảo hành ( TK 6415): Phản ánh các khỏan chi phí liên quan
đến bảo hành sản phẩm hàng hoá , công trình xây dựng.
– Chi phí dịch vụ mua ngoài ( TK 6417): Phản ánh các chi phí mua
ngoài phục vụ cho hoạt động bán hàng: Chi phí thuê ngoài sửa chữa TSCĐ,
tiền thuê kho, thuê bãi, tiền thuê bốc vác, vận chuyển, hoa hồng cho đaị lý bán
hàng cho các đơn vị nhận ủy thác xuất khẩu.
Chuyên đề tốt nghiệp
22
Chi phí tiền khác (TK 6418): Phản ánh các chi phí phát sinh trong khâu
bán hàng ngoài các chi phí kể trên như: Chi phí tiếp khách ở bộ phận bán
hàng, chi phí cho lao động nữ…
1.9.1.2. Tài khoản kế toán sử dụng: TK 641- Chi phí bán hàng TK 641-
Chi phí bán hàng: Dùng để tập hợp kết chuyển các chi phí thực tế phát sinh
trong hoạt động bán sản phẩm hàng hoá cung cấp dịch vụ.
Kết cấu nội dung phản ánh của TK 641- Chi phí bán hàng.
TK 641 không có số dư
1.9.1.3. Kế toán các nghiệp vụ chủ yếu
TK 641- Chi phí bán hàng
Tập hợp chi phí phát sinh liên
quan đến quá trình tiêu thụ sản
phẩm , hàng hoá cung cấp lao
động dịch vụ.
– Các khỏan giảm chi phí bán
hàng
– Kết chuyển chi phí bán hàng
vào TK 911 xác định kết quả
kinh doanh , để tính kết quả kinh
doanh trong kỳ
Chuyên đề tốt nghiệp
23
TK 331,241,111,112,152
TK 111,112,138
TK 911
TK 142(1422)
TK 334,338
TK 152,111,131
TK163,1412,142
TK 214
TK 111,112,336,335,154
TK 331,111,112
TK 111,112,141
TK 111,112,152,331,241
TK 641
(1) CP nhân viên bán hàng
(2) GT thực tế NVL cho
hoạt động bán hàng
(3) TG thực tế CCDC phục vụ
cho hoạt động BH
(4) Trích khấu hao TSCĐ ở bộ
phận bán hàng
(5) CP và bảo hành sản phẩm
(6)CPDV mua ngoài dùng cho
CPBH
Chi phí khác bằng tiền
(7.1b) CP sửa
chữa TSCĐthị
trường phát sinh
(7.1b)Tập hợp
CPSC lớn TSCĐ
CPSCTCĐ thực
trí phát sinh
TK 133
TK 133
TK 335
(7.1 a) Rrích
trước
CPSCTCĐ
vào CPBH
TK 335
(7.1 c) phẩn
bổ dần dần
CPSC lớn
TSCĐ
TK 142( 242)
Cuối kỳ tính
vào CPBH
phần CP đã
PS
(8) Các khoản chi phí CPBH
(9) Kc kinh tế bán hàng
CP chờ kc
Chuyên đề tốt nghiệp
24
1.9.2. Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp.
1.9.2.1. Khái niệm và nội dung quản lý doanh nghiệp.
* Khái niệm:
Chí phí QLDN là chi phí quản lý chung cho doanh nghiệp bao gồm: Chi
phí quản lý hành chính, chi phí tổ chứcvà quản lý sản xuất phát sinh trong
phạm vi toàn doanh nghiệp.
Nội dung:
– Chí phí nhân viên quản lý (TK6421): Phản ánh các khoản phải trả cho
cán bộ quản lý doanh nghiệp bao gồm: Tiền lương, tiền công và các khoản
tiền phụ cấp, tiền ăn giữa ca, các khoản trích KPCD, BHYT, BHXH.
– Chí phí vật liệu quản lý (6422): Phản ánh các chi phí vật liệu, xuất dùng
cho công tác quản lý doanh nghiệp chư: Giấy, bút, mực…vật liệu sưt dụng
cho việc sửa chữa TSCĐ, CCDC…
– Chi phí đồ dùng văn phòng (TK6423): Phản ánh chi phí CCDC đồ dùng
cho công tác quản lý (giá có thuế hoặc chưa thuế GTGT).
– Chi phí khấu hao tài TSCĐ (TK6424): Phản ánh các chi phí TSCĐ
dùng chung cho doanh nghiệp: Nhà cửa làm việc của các phòng ban, kho tàng
vật kiến trúc, phương tiển truyền dẫn, máy móc thiết bị quản lý dùng trên văn
phòng…
Thuế, phí và lệ phí (TK 6425): Phản ánh chi phí về thuế phí, lệ phí như:
thuế môn bài, thuế nhà đất và các khoản nhà đất và các khỏan phí, lệ phí khác.
– Chi phí dự phòng (TK 6426): Phản ánh các khoản dự phòng phải thu
khó đòi tính vào chi phí sản xuất của doanh nghiệp.
– Chi phí dịch vụ mua ngoài (TK 6427): Phản ánh các chi phí dịch vụ
mua ngoài phục vụ chung toán doanh nghiệp như: Các khoản chi mua và sử
dụng các tài liệu kỹ thuật, bằng sáng chế, giấy phép chuyển giao công nghệ
nhãn hiệu thương mại…
