BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ LAO ĐỘNG – THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG – XÃ HỘI
ĐOÀN THỊ HOÀI HƯƠNG
PHÂN TÍCH NĂNG LỰC TÀI CHÍNH TẠI
CÔNG TY TNHH DỊCH VỤ VÀ THƯƠNG MẠI
NỘI THẤT MAI VÂN
LUẬN VĂN THẠC SỸ KẾ TOÁN
Hà Nội – 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ LAO ĐỘNG – THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG – XÃ HỘI
ĐOÀN THỊ HOÀI HƯƠNG
PHÂN TÍCH NĂNG LỰC TÀI CHÍNH TẠI
CÔNG TY TNHH DỊCH VỤ VÀ THƯƠNG MẠI
NỘI THẤT MAI VÂN
Chuyên ngành: Kế toán
Mã ngành: 60340301
LUẬN VĂN THẠC SỸ KẾ TOÁN
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. VŨ THỊ THANH THỦY
Hà Nội – 2016
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn “Phân tích năng lực tài chính tại công ty
TNHH dịch vụ và thương mại nội thất Mai Vân” là công trình nghiên cứu
do tôi thực hiện. Số liệu sử dụng trong luận văn là trung thực. Những kết quả
của luận văn chưa từng được công bố trong bất cứ công trình nào.
Tác giả luận văn
Đoàn Thị Hoài Hương
ii
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình học tập và làm luận văn thạc sỹ tại trường Đại học Lao
động – xã hội, bên cạnh sự nỗ lực của bản thân, tôi đã được sự giảng dạy và
hướng dẫn nhiệt tình của các thầy cô giáo. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành
tới TS. Vũ Thị Thanh Thủy, người đã tận tình, chu đáo hướng dẫn tôi trong
suốt quá trình tôi học tập, nghiên cứu để tôi hoàn thành đề tài.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới tất cả những thầy cô giáo đã giảng dạy
và giúp đỡ tôi trong suốt khóa học. Tôi cũng xin cảm ơn các anh chị Ban lãnh
đạo, Phòng Kế toán Công ty TNHH dịch vụ và thương mại nội thất Mai Vân
đã giúp đỡ và hỗ trợ tôi rất nhiều trong quá trình thực hiện luận văn.
Mặc dù đã nỗ lực hết mình trong học tập, nghiên cứu nhưng luận văn
không tránh khỏi những thiếu sót và khiếm khuyết. Tôi rất mong nhận được
những góp ý từ những nhà khoa học để tiếp tục bổ sung và hoàn thiện đề tài hơn
nữa.
Xin chân thành cảm ơn!
Tác giả luận văn
Đoàn Thị Hoài Hương
iii
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ……………………………………………………. viii
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ ……………………………………………………. ix
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ ĐỀ TÀI VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU
………………………………………………………………………………….. 1
1.1.
Tính cấp thiết của đề tài
……………………………………………………………. 1
1.2.
Tổng quan về đề tài nghiên cứu
…………………………………………………. 2
1.3.
Câu hỏi nghiên cứu
………………………………………………………………….. 5
1.4.
Mục đích nghiên cứu ……………………………………………………………….. 6
1.5.
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
………………………………………………. 6
1.6.
Phương pháp nghiên cứu ………………………………………………………….. 7
1.7.
Ý nghĩa của đề tài nghiên cứu……………………………………………………. 8
1.8.
Kết cấu của luận văn………………………………………………………………… 9
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VÀ
PHÂN TÍCH NĂNG LỰC TÀI CHÍNH TRONG DOANH NGHIỆP
………. 10
2.1.
Doanh nghiệp, tài chính doanh nghiệp và vai trò của tài chính doanh
nghiệp 10
2.1.1. Doanh nghiệp và tài chính doanh nghiệp ………………………………….. 10
2.1.2. Vai trò của tài chính doanh nghiệp
…………………………………………… 11
2.2.
Năng lực tài chính của doanh nghiệp
………………………………………… 14
2.2.1. Khái niệm năng lực tài chính của doanh nghiệp …………………………. 14
2.2.2. Nội dung phân tích năng lực tài chính của doanh nghiệp …………….. 16
2.2.2.1. Phân tích tình hình tài sản
………………………………………………………. 16
2.2.2.2. Phân tích tình hình nguồn vốn
…………………………………………………. 18
2.2.2.3. Phân tích kết quả kinh doanh ………………………………………………….. 18
iv
2.2.3. Các chỉ tiêu đánh giá năng lực tài chính của doanh nghiệp …………. 19
2.2.3.1. Nhóm chỉ tiêu đánh giá năng lực thanh toán ……………………………… 20
2.2.3.2. Nhóm chỉ tiêu đo lường năng lực hoạt động ………………………………. 23
2.2.3.3. Nhóm chỉ tiêu đo lường khả năng sinh lời …………………………………. 26
2.2.3.4. Nhóm chỉ tiêu phản ánh cấu trúc nguồn vốn
………………………………. 29
2.3.
Phương pháp phân tích năng lực tài chính …………………………………. 31
2.3.1. Kỹ thuật so sánh ……………………………………………………………………. 31
2.3.2. Kỹ thuật loại trừ ……………………………………………………………………. 33
2.3.3. Kỹ thuật tỷ lệ ………………………………………………………………………… 35
2.3.4. Kỹ thuật đồ thị ………………………………………………………………………. 35
2.3.5. Kỹ thuật phân tích theo mô hình Dupont …………………………………… 35
2.4.
Những nhân tố ảnh hưởng tới phân tích năng lực tài chính doanh
nghiệp …………………………………………………………………………………………… 37
2.4.1. Chất lượng thông tin sử dụng ………………………………………………….. 37
2.4.2. Trình độ cán bộ phân tích
……………………………………………………….. 38
2.4.3. Hệ thống các chỉ tiêu trung bình ngành …………………………………….. 38
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
………………………………………………………………….. 40
CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH NĂNG LỰC TÀI CHÍNH CÔNG TY TNHH
DỊCH VỤ VÀ THƯƠNG MẠI NỘI THẤT …………………………………………. 41
MAI VÂN ………………………………………………………………………………………. 41
3.1.
Khái quát chung về công ty TNHH dịch vụ và thương mại nội thất
Mai Vân …………………………………………………………………………………………. 41
3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển …………………………………………… 41
3.1.2. Đặc điểm hoạt động kinh doanh ………………………………………………. 42
3.1.3. Cơ cấu bộ máy quản lý …………………………………………………………… 43
3.1.4. Cơ cấu bộ máy kế toán …………………………………………………………… 45
v
3.2.
Cơ cấu tài chính tại công ty TNHH dịch vụ và thương mại nội thất
Mai Vân …………………………………………………………………………………………. 46
3.2.1. Tình hình tài sản
……………………………………………………………………. 46
3.2.1.1. Tài sản ngắn hạn ………………………………………………………………….. 49
3.2.1.2. Tài sản dài hạn …………………………………………………………………….. 53
3.2.1.3. Đánh giá chung ……………………………………………………………………. 54
3.2.2. Tình hình nguồn vốn
………………………………………………………………. 55
3.2.2.1. Nợ phải trả ………………………………………………………………………….. 57
3.2.2.2. Vốn chủ sở hữu …………………………………………………………………….. 60
3.2.2.3. Đánh giá chung ……………………………………………………………………. 60
3.2.3. Kết quả kinh doanh
………………………………………………………………… 61
3.2.3.1. Tình hình doanh thu
………………………………………………………………. 63
3.2.3.2. Tình hình chi phí
…………………………………………………………………… 65
3.2.3.3. Tình hình lợi nhuận ………………………………………………………………. 67
3.3.
Năng lực tài chính tại công ty TNHH dịch vụ thương mại nội thất Mai
Vân
…………………………………………………………………………………………… 68
3.3.1. Tình hình thanh toán và khả năng thanh toán – Các chỉ số thanh
khoản …………………………………………………………………………………………… 68
3.3.1.1. Tình hình thanh toán
……………………………………………………………… 68
3.3.1.2. Khả năng thanh toán …………………………………………………………….. 73
3.3.2. Năng lực hoạt động – các tỷ số hoạt động
………………………………….. 77
3.3.2.1. Vòng quay các khoản phải thu
………………………………………………… 80
3.3.2.2. Vòng quay hàng tồn kho ………………………………………………………… 80
3.3.2.3. Vòng quay vốn lưu động ………………………………………………………… 81
3.3.2.4. Vòng quay tài sản cố định
………………………………………………………. 82
3.3.2.5. Vòng quay tài sản …………………………………………………………………. 82
vi
3.3.3. Khả năng sinh lời – các tỷ số lợi nhuận
…………………………………….. 83
3.3.3.1. Tỷ suất sinh lời của doanh thu (ROS) ………………………………………. 86
3.3.3.2. Tỷ suất sinh lời của tài sản (ROA) …………………………………………… 87
3.3.3.3. Tỷ suất sinh lời của vốn chủ sở hữu (ROE)
……………………………….. 87
3.3.4. Cơ cấu nguồn vốn và tài sản – các tỷ số đòn cân nợ
……………………. 92
3.3.4.1. Cơ cấu nguồn vốn
…………………………………………………………………. 92
3.3.4.2. Cơ cấu tài sản
………………………………………………………………………. 95
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
………………………………………………………………….. 96
CHƯƠNG 4: THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ GIẢI PHÁP
NÂNG CAO NĂNG LỰC TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH DỊCH VỤ
VÀ THƯƠNG MẠI NỘI THẤT MAI VÂN ………………………………………… 97
4.1.
Định hướng phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty
TNHH dịch vụ và thương mại nội thất Mai Vân
……………………………………. 97
4.2.
Nhận xét về tình hình phân tích phân tích năng lực tài chính của công
ty TNHH dịch vụ và thương mại nội thất Mai Vân
………………………………… 98
4.2.1. Kết quả đạt được …………………………………………………………………… 98
4.2.2. Những mặt còn tồn tại ……………………………………………………………. 98
4.3.
Giải pháp nâng cao năng lực tài chính tại công ty TNHH dịch vụ và
thương mại nội thất Mai Vân
……………………………………………………………… 99
4.3.1. Khắc phục các hạn chế trong công tác phân tích năng lực tài chính 99
4.3.2. Nâng cao hiệu suất sử dụng tài sản ………………………………………… 100
4.3.2.1. Quản lý tài sản ngắn hạn
……………………………………………………… 100
4.3.2.2. Quản lý tài sản dài hạn
………………………………………………………… 102
4.3.3. Nâng cao hiệu suất sử dụng nguồn vốn …………………………………… 102
4.3.4. Nâng cao hiệu quả kinh doanh ………………………………………………. 105
4.3.4.1. Nâng cao doanh thu
…………………………………………………………….. 105
vii
4.3.4.2. Quản lý các khoản phải thu ………………………………………………….. 106
4.3.4.3. Xây dựng cơ cấu bán hàng …………………………………………………… 106
KẾT LUẬN CHƯƠNG 4
………………………………………………………………… 107
KẾT LUẬN
…………………………………………………………………………………… 108
TÀI LIỆU THAM KHẢO ……………………………………………………………….. 110
PHỤ LỤC …………………………………………………………………………………….. 111
viii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BCTC
Báo cáo tài chính
BQ
Bình quân
CSH
Chủ sở hữu
DT
Doanh thu
LN
Lợi nhuận
VCSH
Vốn chủ sở hữu
TNHH
Trách nhiệm hữu hạn
TS
Tài sản
NV
Nguồn vốn
BCĐKT
Bảng cân đối kế toán
BCKQKD
Báo cáo kết quả kinh doanh
BCLCTT
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
CP
Cổ phần
DN
Doanh nghiệp
NV
Nguồn vốn
TS
Tài sản
LNST
Lợi nhuận sau thuế
DTT
Doanh thu thuần
SXKD
Sản xuất kinh doanh
DNVVN
Doanh nghiệp vừa và nhỏ
TCTD
Tổ chức tín dụng
ix
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 1: Quy mô tài sản giai đoạn 2013-2015 ……………………………….. 49
Biểu đồ 2: Quy mô nguồn vốn giai đoạn 2013-2015………………………….. 55
Biểu đồ 3: Khả năng thanh toán giai đoạn 2013-2015 ……………………….. 76
Biểu đồ 4: Hiệu suất hoạt động giai đoạn 2013-2015 ………………………… 78
Biểu đồ 5: Khả năng sinh lời …………………………………………………………. 86
Biểu đồ 6: Cơ cấu nguồn vốn ………………………………………………………… 92
Biểu đồ 7: Cơ cấu tài sản
………………………………………………………………. 95
BẢNG
Bảng 1: Phân tích cơ cấu tài sản …………………………………………………….. 17
Bảng 2: Sự biến động tài sản giai đoạn 2013-2015 ……………………………. 48
Bảng 3: Cơ cấu các khoản phải thu giai đoạn 2013-2015 …………………… 51
Bảng 4: Cơ cấu các khoản phải thu giai đoạn 2013-2015 …………………… 56
Bảng 5: Kết quả kinh doanh giai đoạn 2013-2015 …………………………….. 62
Bảng 6: Cơ cấu doanh thu giai đoạn 2013-2015 ……………………………….. 64
Bảng 7: Cơ cấu chi phí giai đoạn 2013-2015 ……………………………………. 64
Bảng 8: Bảng phân tích các khoản phải thu ……………………………………… 70
Bảng 9: Bảng phân tích các khoản phải trả
………………………………………. 71
Bảng 10: Bảng phân tích tương quan các khoản chiếm dụng vốn ………… 73
Bảng 11: Bảng phân tích khả năng thanh toán giai đoạn 2013-2015
…….. 75
Bảng 12: Bảng phân tích hiệu suất hoạt động …………………………………… 79
Bảng 13: Bảng phân tích khả năng sinh lời
………………………………………. 85
Bảng 14: Mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến ROE
……………………… 90
x
Bảng 15: Mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến ROA …………………….. 91
Bảng 16: Bảng phân tích cơ cấu nguồn vốn và tài sản ……………………….. 94
SƠ ĐỒ
Sơ đồ 3.1: Tổ chức bộ máy quản lý hoạt động bán hàng của Công ty
…… 43
Sơ đồ 3.2: Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán của công ty
………………………… 45
1
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ ĐỀ TÀI VÀ PHƯƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU
1.1.
Tính cấp thiết của đề tài
Trong những năm gần đây, cùng với xu hướng tự do hóa, toàn cầu hóa
nền kinh tế, Việt Nam bước đầu gia nhập TPP, những điều kiện đó đã đem lại
cho nền kinh tế Việt Nam nhiều cơ hội nhưng đồng thời cũng đặt ra không ít
những thách thức đòi hỏi chính phủ và các ngành kinh tế chủ chốt có sự quyết
tâm và nỗ lực rất lớn. Khi tham gia vào nền kinh tế toàn cầu, các khu vực kinh
tế, các quốc gia, tập đoàn kinh tế và rất nhiều doanh nghiệp được đánh giá
qua tiềm lực tài chính là yếu tố hàng đầu. Những cuộc khủng hoảng tài chính
thế giới và khu vực, những tập đoàn lớn trên thế giới bị phá sản cũng phải kể
đến nguyên nhân từ tình hình tài chính. Mỗi doanh nghiệp cần căn cứ vào tình
hình tài chính để có phương án kinh doanh tối ưu từ đó đảm bảo cho mục tiêu
cuối cùng là tối đa hóa lợi nhuận.
Đứng trước những cơ hội và thách thức không nhỏ, đối với mỗi doanh
nghiệp, hơn lúc nào hết tình hình tài chính cần phải được coi trọng. Để nâng
cao tính cạnh tranh và có chiến lược phát triển tốt, nhà quản trị cần luôn nắm
rõ được thực trạng tài chính của doanh nghiệp. Trong đó, việc phân tích, đánh
giá năng lực tài chính là một công cụ hết sức hữu ích. Chính vì thế, các nhà
quản trị doanh nghiệp thường dùng công cụ phân tích tài chính để đánh giá
tình hình tài chính của công ty và vạch ra chiến lược phù hợp để cải thiện tình
hình tài chính ngày càng tốt hơn. Bên cạnh đó, trong điều kiện tăng cường hội
nhập khu vực và quốc tế hiện nay, thông tin tài chính không chỉ là đối tượng
quan tâm của nhà quản lý doanh nghiệp mà còn là đối tượng quan tâm của các
đối tác, các nhà đầu tư, ngân hàng, cổ đông, nhà cung cấp. Từ kết quả phân
tích tài chính còn giúp các cơ quan chức năng đánh giá trên phương diện vĩ
mô về thực trạng chung của các doanh nghiệp để từ đó đưa ra những điều
2
chỉnh kịp thời hoặc đề xuất các biện pháp hỗ trợ hiệu quả. Việc thường xuyên
phân tích tình hình tài chính sẽ giúp các nhà quản trị phát huy được những
điểm mạnh, khắc phục những điểm yếu của doanh nghiệp, từ đó hoạch định
phương án hành động phù hợp và đề xuất những giải pháp hữu hiệu để ổn
định và tăng cường tình hình tài chính, nâng cao chất lượng hoạt động của
doanh nghiệp.
Xuất phát từ thực tế đó, bằng những kiến thức quý báu về phân tích tài
chính doanh nghiệp tích lũy được trong thời gian học tập và nghiên cứu tại
trường, sau một thời gian tìm hiểu về công ty TNHH dịch vụ và thương mại
nội thất Mai Vân, tôi chọn đề tài “Phân tích năng lực tài chính tại công ty
TNHH dịch vụ và thương mại nội thất Mai Vân”.
1.2.
Tổng quan về đề tài nghiên cứu
Phân tích năng lực tài chính doanh nghiệp để thấy được kết quả và hiệu
quả của hoạt động tài chính, hoạt động đầu tư cũng như toàn bộ hoạt động
kinh doanh mà doanh nghiệp đang tiến hành. Nội dung của phân tích năng lực
tài chính bao gồm nhiều nội dung khác nhau đã được các nhà lý luận, nhà
khoa học và các học giả đề cập và nghiên cứu… giúp cho người quan tâm đến
doanh nghiệp hiểu rõ được thực trạng, năng lực tài chính để có sự lựa chọn và
đưa ra quyết định đúng nhất, phù hợp nhất.
Tầm quan trọng của việc phân tích năng lực tài chính doanh nghiệp đã
được các giáo trình “phân tích hoạt động kinh doanh”, “phân tích tài chính
doanh nghiệp”…của các trường đại học đề cập quan điểm, nội dung phân tích
tình tài chính về cơ bản là giống nhau và khái quát thành các nội dung chính
như sau:
– Đặc điểm cơ chế tài chính.
– Phân tích cơ cấu tài chính.
– Phân tích tình hình công nợ và khả năng thanh toán.
3
– Phân tích hiệu quả kinh doanh
– Phân tích rủi ro tài chính
Tuy nhiên ở mỗi tác giả, nhóm tác giả khác nhau có những cách trình
bày và quan điểm cụ thể chưa hoàn toàn giống nhau. Ví dụ như cuốn “phân
tích hoạt động kinh doanh” của nhóm tác giả TS. Trịnh Văn Sơn, Đào
Nguyên Phi trường đại học Huế cho rằng phân tích tình hình tài chính để đánh
giá tình hình, thực trạng và triển vọng của hoạt động tài chính trên cơ sở đó đề
ra biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh, nhóm tác giả đưa
ra nội dung phân tích bao gồm:
– Phân tích khái quát tình hình tài chính của doanh nghiệp
– Phân tích tình hình đảm bảo vốn và nguồn vốn.
– Phân tích tình hình công nợ và khả năng thanh toán.
– Phân tích tình hình luân chuyển vốn.
– Phân tích hiệu quả sử dụng vốn và việc bảo toàn vốn trong doanh
nghiệp.
– Dự báo nhu cầu tài chính.
Trong cuốn giáo trình tài chính doanh nghiệp của trường đại học kinh
tế quốc dân có viết “Phân tích tài chính nhằm đánh giá tình hình tài chính của
một doanh nghiệp, đánh giá rủi ro, mức độ và chất lượng hiệu quả hoạt động
của doanh nghiệp đó”, nội dung phân tích tài chính chủ yếu tập trung vào:
– Phân tích khả năng thanh toán.
– Phân tích khả năng cân đối hoặc cơ cấu vốn.
– Phân tích về khả năng hoạt động.
– Phân tích về khả năng sinh lãi.
Tác giả PGS.TS. Nguyễn Ngọc Quang – Trường đại học Kinh tế Quốc
dân có viết trong cuốn “Phân tích báo cáo tài chính” như sau: Phân tích khái
quát tình hình tài chính cung cấp cho các đối tượng có cái nhìn về bức tranh
4
tài chính của doanh nghiệp, thường được xem xét các chỉ tiêu tài chính đại
diện trên các phương diện khác nhau, nội dung phân tích bao gồm:
– Phân tích tình hình huy động vốn.
– Phân tích tính tự chủ trong hoạt động tài chính
– Đánh giá khả năng thanh toán của doanh nghiệp
– Đánh giá khả năng sinh lời của doanh nghiệp
Bên cạnh những giáo trình của các tác giả trong nước, không thể không kể
đến giáo trình Finance reporting and analysis của tác giả Gibson, Charles H.
Cuốn sách đã phân tích một cách chi tiết các chỉ tiêu tài chính như:
– Tính thanh khoản của các tài sản ngắn hạn, khả năng thanh toán nợ
– Khả năng thanh toán nợ dài hạn
– Khả năng sinh lời
– Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Ngoài những giáo trình của các trường đại học đã viết về năng lực tài
chính doanh nghiệp thì nội dung này cũng được lựa chọn làm đề tài nghiên
cứu luận văn thạc sỹ của một số học viên trong các trường đại học
Nội dung nghiên cứu về phân tích năng lực tài chính trong doanh nghiệp là
một nội dung hết sức quan trọng bởi vấn đề tài chính là một trong số những
vấn đề sống còn của doanh nghiệp. Về vấn đề phân tích tài chính trong doanh
nghiệp có rất nhiều tác giả nghiên cứu tại các mô hình doanh nghiệp khác
nhau. Tuy vậy, đa số các tác giả tập trung vào nghiên cứu phân tích báo cáo
tài chính. Cụ thể như:
Đề tài của tác giả Nguyễn Hoàng Lộc (2015) “Hoàn thiện công tác phân
tích tài chính tại công ty cổ phần bóng đèn phích nước Rạng Đông” – Đại học
Kinh tế Quốc dân. Trong đề tài nghiên cứu của mình, tác giả Hoàng Lộc mới
chỉ dừng lại phân tích báo cáo tài chính của doanh nghiệp nói chung. Bên
5
cạnh đó, tác giả chưa làm rõ góc độ phân tích của đề tài là đứng trên cương vị
doanh nghiệp Phích nước Rạng Đông, cơ quan quản lý hay nhà đầu tư.
Đề tài của tác giả Lê Thị Dung (2015) “Phân tích tài chính tại công ty cổ
phần công nghệ dược phẩm Việt Pháp” – Đại học kinh tế – Đại học quốc gia
Hà Nội; đề tài “Giải pháp nâng cao năng lực tài chính của doanh nghiệp vừa
và nhỏ”, Luận án Tiến sĩ, Học viện Tài chính 2012, NCS Phạm Thị Vân Anh.
Nội dung nghiên cứu của luận án đề cập đến các yếu tố cấu thành, các chỉ tiêu
đánh giá năng lực tài chính của DNNVV như hiệu quả vốn đầu tư, tài sản cố
định, lợi nhuận trước (sau) thuế, khả năng thanh toán, nợ phải trả… của
DNNVV. Đề tài nghiên cứu trên góc độ tài chính vi mô của DNNVV. Trên cơ
sở đó, tác giả đánh giá và đề xuất hệ thống các giải pháp giúp DNNVV nâng
cao năng lực tài chính trong điều kiện nền kinh tế hội nhập…
Các công trình trên chủ yếu đã hệ thống hoá được những vấn đề chung
phân tích báo cáo tài chính và thực trạng phân tích tài chính tại doanh nghiệp.
Tuy nhiên trong thời gian qua chưa có một nghiên cứu cụ thể về phân tích
năng lực tài chính, đặc biệt là nghiên cứu vấn đề này tại Công ty TNHH dịch
vụ và thương mại nội thất Mai Vân. Trên cơ sở kế thừa và tự nghiên cứu tìm
hiểu các vấn đề lý luận về Phân tích báo cáo tài chính của bản thân tác giả, đề
tài “Phân tích năng lực tài chính tại công ty TNHH dịch vụ và thương mại nội
thất Mai Vân” sẽ góp phần làm rõ hơn các vấn đề cơ bản trong lý luận về
Phân tích năng lực tài chính, đưa ra một số giải pháp để tăng cường năng lực
tài chính Công ty TNHH dịch vụ và thương mại nội thất Mai Vân. Đây là nội
dung nghiên cứu mà từ trước tới nay chưa có công trình nào thực hiện
1.3.
Câu hỏi nghiên cứu
Đề tài “Phân tích năng lực tài chính tại công ty TNHH dịch vụ và
thương mại nội thất Mai Vân” giải quyết các câu hỏi mang tính lý luận và
thực tiễn sau:
6
– Năng lực tài chính doanh nghiệp được đánh giá qua những chỉ tiêu
nào?
– Thực trạng năng lực tài chính tại Công ty TNHH dịch vụ và thương
mại nội thất Mai Vân như thế nào?
– Làm thế nào để tăng cường năng lực tài chính của Công ty TNHH dịch
vụ và thương mại nội thất Mai Vân?
1.4.
Mục đích nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu, hệ thống hóa và góp phần làm rõ hơn
những vấn đề lý luận về phân tích hoạt động tài chính nói chung và phân tích
năng lực tài chính nói riêng của các doanh nghiệp. Mục đích cơ bản của đề tài
là dựa trên những dữ liệu tài chính trong quá khứ và hiện tại của công ty
TNHH Dịch vụ và thương mại nội thất Mai Vân để tính toán và xác định các
chỉ tiêu phản ánh thực trạng năng lực tài chính của doanh nghiệp, dự đoán
được năng lực tài chính trong tương lai cũng như rủi ro tài chính mà doanh
nghiệp có thể gặp phải; qua đó đưa ra các giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao
năng lực tài chính cũng như hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công
ty.
Từ mục tiêu cơ bản nói trên, các mục tiêu chính được xác định là:
– Đánh giá năng lực tài chính của công ty TNHH dịch vụ và thương mại
nội thất Mai Vân
– Đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực tài chính tại công ty
TNHH dịch vụ và thương mại nội thất Mai Vân
1.5.
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn: Năng lực tài chính của công ty
TNHH dịch vụ và thương mại nội thất Mai Vân.
Phạm vi và nội dung nghiên cứu:
7
+ Phạm vi về không gian: Công ty TNHH dịch vụ và thương mại nội thất
Mai Vân
+ Phạm vi về thời gian: giai đoạn 2013 đến 2015.
1.6.
Phương pháp nghiên cứu
Tác giả sử dụng các phương pháp sau đây để đạt được mục tiêu nghiên
cứu:
Phương pháp nghiên cứu định tính: Phương pháp này được áp dụng để
giúp phát hiện, tìm hiểu về các nhân tố ảnh hưởng, tác động đến năng lực tài
chính doanh nghiệp. Nguồn dữ liệu để áp dụng phương pháp nghiên cứu này
bao gồm:
Nguồn dữ liệu sơ cấp: Tác giả thực hiện phỏng vấn 5 cán bộ phụ trách về
tài chính, kế toán về các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực tài chính, tình hình
nhận thức và sử dụng các công cụ tài chính phòng ngừa, hạn chế ảnh hưởng
của lãi suất, tỷ giá và giá hàng hóa góp phần nâng cao năng lực tài chính.
Nguồn tài liệu sách, báo, tạp chí chuyên ngành, báo cáo tổng kết và hội
thảo của các tổ chức kinh tế và cơ quan nghiên cứu, các công trình nghiên cứu
có liên quan, đồng thời thông tin thứ cấp còn được thu thập từ phía công ty là
những báo cáo tài chính trong khoảng thời gian từ 2013-2015, báo cáo tổng
kết thực hiện nghiệm vụ, kế hoạch và mục tiêu… Các tài liệu này được tổng
hợp, phân loại, sắp xếp theo từng nhóm phù hợp với nội dung nghiên cứu.
Phương pháp phân tích định lượng: sử dụng để phân tích các chỉ số tài
chính, đưa ra kết luật về thực trạng năng lực tài chính của công ty.
Nguồn dữ liệu được sử dụng cho phương pháp nghiên cứu này là hệ thống
báo cáo tài chính của công ty trong giai đoạn 2013 – 2015.
Các kỹ thuật được sử dụng để nghiên cứu năng lực tài chính:
– Kỹ thuật so sánh
– Kỹ thuật tỷ lệ
8
– Kỹ thuật thay thế liên hoàn
– Kỹ thuật Dupont
Kết quả phân tích tài chính được trình bày dưới dạng các bảng biểu để có
thể hỗ trợ tối ưu cho những người sử dụng thông tin.
1.7.
Ý nghĩa của đề tài nghiên cứu
Qua nghiên cứu đề tài này tác giả mong muốn hiểu rõ hơn về những vấn
đề lý luận cơ bản về phân tích năng lực tài chính trong các doanh nghiệp: về
nội dung phân tích và các phương pháp phân tích… từ đó giúp tác giả nhận
diện phân tích năng lực tài chính được tốt hơn. Việc phân tích năng lực tài
chính tại doanh nghiệp phải được đầu tư xứng đáng về thời gian và kỹ thuật
phân tích để báo cáo phân tích thực sự là có tác dụng lớn đối với người quan
tâm. Qua đây tác giả thấy được phân tích năng lực tài chính phải được quan
tâm hàng kỳ: phải bắt buộc báo cáo và cần có quy định về các chỉ tiêu trong
báo cáo, thời gian báo cáo
Từ những lý luận chung về phân tích năng lực tài chính trong doanh
nghiệp, dựa trên những cơ sở dữ liệu thu thập được, đề tài đã đi vào nghiên
cứu thực trạng tình hình phân tích năng lực tài chính của công ty TNHH dịch
vụ và thương mại nội thất Mai Vân, đã đánh giá được tiềm năng, hiệu quả
kinh doanh cũng như rủi ro trong tương lai và triển vọng của doanh nghiệp,
cung cấp thông tin năng lực tài chính cho nhiều nhóm đối tượng khác nhau.
Trên cơ sở nghiên cứu thực trạng phân tích năng lực tài chính tại công ty
TNHH dịch vụ và thương mại nội thất Mai Vân, luận văn giúp người đọc có
cái nhìn tổng quan về tình hình tài chính, hiệu quả sản xuất kinh doanh tại
công ty, xu hướng biến động trong tương lai. Từ đó có chiến lược kinh doanh,
đầu tư cho phù hợp nhằm tối đa hóa lợi nhuận. Giúp chủ doanh nghiệp và nhà
đầu tư hiểu rõ hơn về tình hình tài chính tại công ty hiện tại và có sự quan tâm
nhiều hơn đến phân tích năng lực tài chính để cho ra kết quả đáng tin cậy và
9
hữu ích trong việc ra quyết định kinh doanh. Mặt khác tác giả còn đưa ra các
đề xuất nhằm tăng cường năng lực tài chính tại Công ty TNHH dịch vụ và
thương mại nội thất Mai Vân, giúp doanh nghiệp xem xét lại về thực trạng
phân tích năng lực tài chính tại công ty mình để góp phần vào mục tiêu cuối
cùng là tối đa hóa giá trị doanh nghiệp.
1.8.
Kết cấu của luận văn
Luận văn gồm 4 chương:
Chương 1: Giới thiệu chung về đề tài và phương pháp nghiên cứu
Chương 2: Cơ sở lý luận về tài chính doanh nghiệp và năng lực tài chính
trong doanh nghiệp
Chương 3: Năng lực tài chính tại công ty TNHH dịch vụ và thương mại
nội thất Mai Vân
Chương 4: Thảo luận kết quả nghiên cứu và giải pháp nâng cao năng lực
tài chính tại công ty TNHH dịch vụ và thương mại nội thất Mai Vân
10
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÀI CHÍNH DOANH
NGHIỆP VÀ PHÂN TÍCH NĂNG LỰC TÀI CHÍNH TRONG
DOANH NGHIỆP
2.1.
Doanh nghiệp, tài chính doanh nghiệp và vai trò của tài chính
doanh nghiệp
2.1.1. Doanh nghiệp và tài chính doanh nghiệp
Theo Luật Doanh nghiệp năm 2014: “Doanh nghiệp là tổ chức kinh tế có
tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch ổn định, được đăng ký kinh doanh
theo quy định của pháp luật nhằm mục đích thực hiện các hoạt động kinh
doanh”. Trong đó, “Kinh doanh là việc thực hiện liên tục một, một số hoặc tất
cả các công đoạn của quá trình đầu tư, từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc
cung ứng dịch vụ trên thị trường nhằm mục đích sinh lợi”
Tài chính doanh nghiệp là hệ thống các quan hệ kinh tế dưới hình thái giá
trị (quan hệ tiền tệ) phát sinh trong quá trình hình thành và sử dụng các quỹ
tiền tệ của doanh nghiệp nhằm phục vụ cho các hoạt động kinh doanh của
doanh nghiệp và tích lũy vốn cho doanh nghiệp. Tài chính doanh nghiệp là
khâu cơ sở của hệ thống tài chính trong nền kinh tế, là một phạm trù kinh tế
khách quan gắn liền với sự ra đời của nền kinh tế hàng hóa tiền tệ.
Xét về hình thức tài chính doanh nghiệp là quỹ tiền tệ trong quá trình tạo
lập, phân phối, sử dụng và vận động gắn liền với hoạt động của doanh nghiệp.
Xét về bản chất, tài chính doanh nghiệp là các quan hệ kinh tế dưới hình thức
giá trị nảy sinh gắn liền với việc tạo lập, sử dụng quỹ tiền tệ của doanh nghiệp
trong quá trình nảy sinh hoạt động của doanh nghiệp. Trong đó, nội dung
những quan hệ kinh tế thuộc phạm vi tài chính doanh nghiệp bao gồm:
• Quan hệ kinh tế giữa doanh nghiệp với nhà nước:
Tất cả các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế phải thực hiện các
nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước. NSNN cấp vốn cho DNNN và có thể
11
cấp vốn với công ty liên doanh hoặc cổ phần hay cho vay tùy theo mục đích
yêu cầu quản lý đối với ngành kinh tế mà quyết định tỷ lệ góp vốn cho vay
nhiều hay ít.
• Quan hệ giữa doanh nghiệp với các chủ thể kinh tế khác
Từ sự đa dạng hóa hình thức sở hữu trong nền kinh tế thị trường đã tạo ra
các mối quan hệ kinh tế giữa doanh nghiệp với các doanh nghiệp khác, giữa
doanh nghiệp với các nhà đầu tư, cho vay, với bạn hàng và khách hàng thông
qua việc hình thành và sử dụng các quỹ tiền tệ trong hoạt động sản xuất kinh
doanh giữa các doanh nghiệp bao gồm các quan hệ thanh toán tiền mua bán
vật tư, hàng hóa, phí bảo hiểm, chi trả tiền công, cổ tức, tiền lãi trái phiếu;
giữa doanh nghiệp với NH, các TCTD phát sinh trong quá trình doanh nghiệp
vay và hoàn trả vốn, trả lãi cho NH, các TCTD.
• Quan hệ trong nội bộ doanh nghiệp
Gồm quan hệ kinh tế giữa doanh nghiệp với các phòng ban, phân xưởng và
tổ đội sản xuất trong việc nhận tạm ứng, thanh toán tài sản, vốn liếng. Gồm
quan hệ kinh tế giữa doanh nghiệp với cán bộ công nhân viên trong quá trình
phân phối thu nhập cho người lao động dưới hình thức tiền lương, tiền
thưởng, tiền phạt và lãi cổ phần.
Những quan hệ kinh tế trên được biểu hiện trong sự vận động của tiền tệ
thông qua việc hình thành và sử dụng các quỹ tiền tệ, vì vậy thường được xem
là các quan hệ tiền tệ. Những quan hệ này một mặt phản ánh rõ doanh nghiệp
là một đơn vị kinh tế độc lập, là chủ thể trong quan hệ kinh tế, đồng thời phản
ánh rõ nét mối liên hệ giữa tài chính doanh nghiệp với các khâu khác trong hệ
thống tài chính
2.1.2. Vai trò của tài chính doanh nghiệp
Vai trò của tài chính doanh nghiệp được ví như những tế bào có khả năng
tái tạo, hay còn được coi như “cái gốc của nền tài chính”. Sự phát triển hay
12
suy thoái của sản xuất- kinh doanh gắn liền với sự mở rộng hay thu hẹp nguồn
lực tài chính. Vì vậy vai trò của tài chính doanh nghiệp sẽ trở nên tích cực hay
thụ động, thậm chí có thể là tiêu cực đối với kinh doanh trước hết phụ thuộc
vào khả năng, trình độ của người quản lý; sau đó nó còn phụ thuộc vào môi
trường kinh doanh, phụ thuộc vào cơ chế quản lý kinh tế vĩ mô của nhà nước.
Song song với việc chuyển sang nền kinh tế thị trường, nhà nước đã hoạch
định hàng loạt chính sách đổi mới nhằm xác lập cơ chế quản lý năng động
như các chính sách khuyến khích đầu tư kinh doanh, mở rộng khuyến khích
giao lưu vốn. .. Trong điều kiện như vậy, tài chính doanh nghiệp có vai trò
sau:
• Tài chính doanh nghiệp là một công cụ khai thác, thu hút các nguồn tài
chính nhằm đảm bảo nhu cầu vốn cho đầu tư kinh doanh
Trong cơ chế quản lý hành chính bao cấp trước đây, vốn của các doanh
nghiệp nghiệp nhà nước được nhà nước tài trợ hầu hết. Vì thế vai trò khai
thác, thu hút vốn không được đạt ra như một nhu cầu cấp bách, có tính sống
còn với doanh nghiệp.
Chuyển sang nền kinh tế thị trường đa thành phần, các doanh nghiệp nhà
nước chỉ là một bộ phận cùng song song tồn tại trong cạnh tranh, cho việc đầu
tư phát triển những ngành nghề mới nhằm thu hút được lợi nhuận cao… đã trở
thành động lực và là một đòi hỏi bức bách đối với tất cả các doanh nghiệp
trong nền kinh tế. Trong nền kinh tế thị trường, khi đã có nhu cầu về vốn, thì
nảy sinh vấn đề cung ứng vốn. Trong điều kiện đó, các doanh nghiệp có đầy
đủ điều kiện và khả năng để chủ động khai thác thu hút các nguồn vốn trên thị
trường nhằm phục vụ cho các mục tiêu kinh doanh và phát triển của mình
bằng những cách như sử dụng các công cụ đòn bẩy kinh tế như lãi suất vay,
cổ tức khi phát hành trái phiếu, cổ phiếu nhằm khai thác huy động vốn, lựa
chọn phương án đầu tư có hiệu quả, linh hoạt sử dụng các nguồn vốn, đảm
