10286_Lênin, người bảo vệ và phát triển thành công triết học Mác

luận văn tốt nghiệp

Đề tài: LÊNIN, NGƯỜI BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN THÀNH C
ÔNG TRIẾT HỌC MÁC
*******************************************************************************************************
*********************************************************************
HVTH: PHẠM BÌNH AN

Trang 1

Tiểu luận

LÊNIN, NGƯỜI BẢO VỆ VÀ
PHÁT TRIỂN THÀNH CÔNG TRIẾT HỌC MÁC

Đề tài: LÊNIN, NGƯỜI BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN THÀNH C
ÔNG TRIẾT HỌC MÁC
*******************************************************************************************************
*********************************************************************
HVTH: PHẠM BÌNH AN

Trang 2

V. I. Lênin (1870 – 1924) – vị lãnh tụ vĩ đại của gia
i cấ
p vô sản, người đã
đấu tranh không
mệt mỏi để bảo vệ tính đúng đắn của chủ nghĩa Mác. Bằng
những
ng
hiên cứu và kết luận khoa học của mình, V
. I. Lênin đã là
m phong
phú chủ nghĩa M ác, đưa chủ ng
hĩa M ác sang
một g
iai đoạn mới cao hơn, g
iải
đáp những vấn đề cơ bản mà thời
đại đặt ra cho gia
i cấ
p vô sản quốc tế.
I/ HOÀN CẢNH L
ỊCH SỬ:
Chủ nghĩa Mác từ giữa thế kỷ XIX với Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản
bất hữu. Kể từ đó, g
iai cấp công nhân đã có một học thuyết cách mạng dẫn
đường
trong cuộc đấu tranh chống áp bức, bốt lột của gia
i cấ
p tư sản nhằm giải
phóng
mình và giải
phóng
toàn nhân loại. Dưới ngọn cờ của chủ ng
hĩa M ác,
gia
i cấp công nhân đã được tổ chức, được
lãnh đạo bởi chính Đảng của mình.
Ảnh hưởng của chủ nghĩa Mác ngày càng
lan rộng ra nhiều khu vực trên thế
giới.
Sau C. Mác
, Ăngg
hen đã cụ thể hóa luận điểm này và nhấn mạnh: về
ng
uyên tắc, giai cấ
p công
nhân không còn con đường nào khác là
phải giành
lấy chính quyền và thiết lập nền chuyên chính của mình thông
qua con đường

ch mạng x
ã hội chủ nghĩa. Như vậy, theo chủ ng
hĩa M ác, chuyên chính vô
sản thực chất là sự thống trị của gia
i cấ
p công
nhân, do cách mạng
xã hội chủ
ng
hĩa sinh ra và có sứ mệnh x
ây dựng thành công chủ nghĩa x
ã hội
Đến giai đoạn Lênin, yêu cầu tổng kết, khái quát, bảo vệ và phát triển
sáng tạo quan niệm của chủ nghĩa Mác về chuyên chính vô sản được đặt ra hết
sức cấp bách. Sở dĩ như vậy vì :
+Cuối thế kỷ XIX – đầu thế kỷ XX, chủ nghĩa tư bản chuyển sang giai
đoạn chủ ng
hĩa đế quốc, điều này đã là
m tăng thêm khả năng kinh tế của các
nước tư bản chủ nghĩa, nhưng
nó lại
làm cho bản chất bốc lột và thống trị của
tư bản ng
ày càng biểu hiện rõ ra, kéo theo những
mâu thuẩn trong
lòng x
ã hội
tư bản ng
ày càng trở nên gay gắt. Sự phát triển đó đã mang lại cho khoa học và
triết học những động lực phát triển mới.
+ M âu thuẫn trong
lòng các nước
tư bản ngày càng thể hiện một cá
ch rõ
nét, chủ nghĩa tư bản chuyển sang
giai đoạn chủ nghĩa đế quốc – giai đoạn
“đêm trước của cá
ch mạng vô sản”. Bên cạnh đó, trong hàng ngũ những người
cộng sản đã xuất hiện những phần tử cơ hội, chống lạ
i những quan điểm cơ bản
của chủ nghĩa Mác về chuyên chính vô sản như E. Bextanh, C. Causki. Những
ng
ười này chủ trương tiến tới chủ nghĩa xã hội bằng con đường
hòa bình, phủ
nhận tính chất giai cấp của nhà nước. M ặt khác, cực đoan hơn, những người
theo chủ nghĩa vô chính phủ còn chống lạ
i bất cứ một quan niệm nào về tổ
chức nhà nước, kể cả nhà nước
chuyên chính vô sản.
+ Trong lĩnh vực khoa học tự nhiên có những
phát minh lớ
n mang
tính
vạch thời đại, nhất là phát hiện về điện tử và cấu tạo nguyên tử đã làm đảo lộn
về quan niệm căn bản về thế giới của vật lý học cổ điển, dẩn tới
cuộc khủng
hoảng
vật lý. Lợi dụng
tình hình đó, chủ nghĩa duy tâm, trong đó có chủ nghĩa
Makhơ-một thứ chủ nghĩa duy tâm chủ quan – tấn công
vào chủ nghĩa duy vật
nói chung
, chủ nghĩa duy vật mác
xít nói riêng.

Đề tài: LÊNIN, NGƯỜI BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN THÀNH C
ÔNG TRIẾT HỌC MÁC
*******************************************************************************************************
*********************************************************************
HVTH: PHẠM BÌNH AN

Trang 3
+Ở nuớc Ng
a, sau thất bại của cuộc cá
ch mạng 1905-1907, những người
theo chủ nghĩa M akhơ cũng tăng cường hoạt động lý luận, họ viện cớ
bảo vệ
chủ nghĩa Mac, nhưng
thực chất là đã xuyên tạc
triết học macxit. Cách mạng
Tháng
Hai năm 1917 phát triển thành Cách mạng xã hội chủ nghĩa Tháng Mười
vĩ đại, lậ
p nên nhà nước công
nông đầu tiên trên thế giới, mở ra thời kỳ mới
của lịch sử nhân loại- thời
kỳ quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa x
ã hội
trên phạm vi tòan thế giới.
+Xuất hiện nhiều khuynh hướng
triết học tấn công vào triết học M ác:
chủ nghĩa kinh nghiệm phê phán, chủ nghĩa thực dụng, chủ nghĩa xét lại,…đội
lốt chủ nghĩ Mác, biểu hiện trong phái Mensêvích, những người Nga theo chủ
ng
hĩa M akhơ, bọn xét lại trong Quốc tế II, điều nhằm mục đích phủ nhận chủ
ng
hĩa M ác, và thay vào đó là các hình thức của chủ ng
hĩa duy tâm, tôn giáo.
Vấn đền đăc ra là cần phải đấu tranh về mặt lý luận để chống lạ
i cá
c
khuynh hướng tư tưởng đối lập, bảo vệ và phát triển triết học Mác. Là một
thanh niên trí thức có tư tưởng cấp tiến, không chấp nhận chế độ Nga hoàng
thối nát lạc hậu, Lênin đã sớm tham gia

c hoạt động cách mạng chống chế độ
hiện hành. Lênin nhận thấy bản chất khoa học và cách mạng
của chủ nghĩa
Mác, tự nguyện trở thành một người mátx
ít và chiến đấu đến hơi thở cuối cùng
cho sự thành công của chủ ng
hĩa Mác. Người đã phát triển toàn diện chủ nghĩa
Mác, đặc
biệt là triết học, với những kết luận phù hợp với thực tiể
n lịch sử và
khoa học của thời kỳ này.
II/ NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA
QUÁ
TR
ÌNH V.I
.LÊ
NIN PHÁT
TR
IỂN TRIẾT HỌC MÁC:
1/ GIAI ĐOẠN 1893-1907: từ những
năm 80 của thế kỷ XIX, chủ
ng
hĩa M ác được
truyền vào nuớc
Nga thông qua nhóm “ Giải phóng lao động”
do Plêkhanốp đứng
đầu. Do không đứng trên lập trường của giai cấp vô sản,
điều này đã đưa ông xa rời lập trường
macxit và chuyển sang
lập trường của
nhóm cơ
hội Mensêvíc
h. Do đó, V
.I.Lênin đã viết nhiều tác phẩm quan trọng
để đấu tranh chống lại phái dân tuý, bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác
.
Tác phẩm “ Những người bạn dân là thế nào và họ đấu tranh chống
những
ng
ười dân chủ – xã hội ra sao” (1984) Lênin đã vạch trần bản chất phản

ch mạng , giả danh “bạn của dân” của phái dân tuý Nga. Ông đã chỉ ra mâu
thuẩn trong xã hội Nga và con đường phát triển tất yếu của nước Nga, vai trò
của giai cấp vô sản trong hội chủ nghĩa.
+ Lênin viết: “chỉ có đem những
quan hệ x
ã hội vào những
quan hệ sản
xuất, và đem những quan hệ sản xuất vào trình độ của những
lực lượng sản
xuất thì người ta mới có được
một cơ sở vững
chắc để quan niệm sự phát triển
của những hình thái quan hệ xã hội là một quá trình lịch sử-tự nhiên. Và dĩ
nhiên là không có một quan điểm như thế thì không thể có một khoa học x
ã hội
được” đã khẳng
định những quy luật khách quan quyết định sự vận động của
lịc
h sử xã hội trải qua các hình thái kinh tế xã hội.
+V.I.Lênin đã là
m cho phép biện chứng
duy vật trở thành một khoa học
chân chính khi vận dụng phương
pháp biện chứng của triết học Mác
vào quá
trình vận động, phát triển của lịch sử để phát hiện ra cá
c quy luật chi phối đời
sống xã hội: “ Không
bao g
iờ có một ng
ười mácxít nào đã x
ây dựng những
quan điểm dân chủ-xã hội của mình trên một cơ sở nào khác, ngoài cái cơ sở là

Đề tài: LÊNIN, NGƯỜI BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN THÀNH C
ÔNG TRIẾT HỌC MÁC
*******************************************************************************************************
*********************************************************************
HVTH: PHẠM BÌNH AN

Trang 4
sự phù hợp của những quan điểm ấy với hiện thực và với lịch sử những
quan hệ
kinh tế x
ã hội nhất định… V
ì về mặt lý luận thì sự đòi hỏi đó đã được chính
bản thân M ác, người sáng lập ra chủ ng
hĩa M ác, nêu lên một cá
ch hoàn toàn rõ
ràng và chính xác, coi đó là cơ
sở toàn bộ học thuyết của mình”.
+ Lênin chỉ rõ: “ Người ta không thể có một lý luận cách mạng
nào
ng
oài chủ ng
hĩa M ác cả. Họ càng mau chóng dồn hết tâm sức của mình ra để
vận dụng
lý luận đó vào nước Nga, cả về mặt lý luận lẫn về mặt thực tiể
n, thì
thắng lợi của công tác cách mạng
sẽ càng chắc chắn và mau chóng”. “ Sức hấp
dẫn không g
ì cưỡng
nổi đã lôi cuốn những
ng
ười
xã hội chủ nghĩa của tất cả

c nước đi theo lý luận đó, chính là ở chổ kết hợp tính chất khoa học chặt chẽ
và cao độ (đó là đỉnh cao nhất của khoa học x
ã hội)với tinh thận cách mạng…
Một sự kết hợp nội tại và khăn khít”. Người đã chỉ ra vai trò nhân tố chủ quan
trong cách mạng
xã hội, vai trò quần chúng nhân dân và cá nhân lịch sử.
Tác phẩm “Làm g
ì?”(1902) Lênin đã làm sáng tỏ các hình thức đấu
tranh giai cấp của g
iai cấp vô sản trứơc
khi già
nh chính quyền, chỉ ra vai trò rất
quan trọng của hệ tư tưởng lý luận trong
cuộc đấu tranh cách mạng
. Hệ tư
tưởng
của chủ nghĩa Mác không hình thành một cách tự phát trong phong
trào
công nhân, mà nó được truyền bá, g
iáo dục một cách tự giá
c trong
phong
trào
đó, vì vậy tuyên truyền lý luận cách mạng là một nội dung quan trọng để hướng
tới mục tiêu đấu tranh chính trị trong
cách mạng vô sản.
Với tác phấm “ Hai sách lược của Đảng dân chủ-xã hội trong cách mạng
dân chủ” (1905) V
.I.Lênin đã bác bỏ quan điểm của phái Mensêvích và phái
xét lại
Tây Âu lúc bấy giờ, đồng
thời chỉ rõ tính chất của cuộc cách mạng
Nga
lần thứ nhất và bác bỏ quan điểm của các lãnh tụ cơ hội trong
Quốc tế II, để
khẳng
định rằng thắng lợi của cuộc cách mạng dân chủ là tiền đề cho cuộc cá
ch
mạng xã hội chủ nghĩa. Bên cạnh đó Người đã nêu lê
n những nội dung cơ bản
của cá
ch mạng tư sản trong thời đại đế quốc chủ nghĩa, chỉ rõ vai trò của quần
chúng
nhân dân, của nhân tố chủ quan, của cá
c Đảng
chính trị trong cuộc đấu
tranh cách mạng
để giành thắng lợi.
2/GIAI ĐOẠN 1907 ĐẾN CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI NGA:
Ở nước Nga, sau thất bại của cuộc cách mạng 1905-1907, nhũng người
theo chủ nghĩa M akhơ cũng tăng
cường
hoạt động
lý luận. Họ viện cớ bảo vệ
chủ nghĩa Mác, nhưng thực chất là xuyên tạch chủ ng
hĩa mácxít. Tình hình này
đặt ra một nhiệm vụ cấp bách là phải tuyên chiến với các tư tưởng đối lập, bảo
vệ và phát triển triết học M ác, x
ác lập thế giớ
i quan duy vật và phương pháp
biện chứng cho gia
i cấ
p công
nhân trong cuộc đấu tranh chống giai cấ
p tư sản
phản động.
Tác phẩm “Chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa kinh nghiệm phê
phán”(1908-1909)thể hiện sự kết hợp sâu sắc giữa tính đảng và tình khoa học
trong triết học Mác
. Qua tác phẩm này, chúng ta nhận thấy rằng
Người đã thực
hiện x
uất sắc nhiệm vụ mà lịch sử đề ra. Lênin không chỉ phê phán quan điểm
duy tâm, siêu hình của những
ng
ười
theo chủ nghĩa Makhơ mà còn bổ sung và
phát triển chủ nghĩa duy vật biện chứng
và duy vật lịch sử dựa trên cơ
sở phân
tíc
h, khái quát nhũng thành tựu khoa học mới nhất, trước hết là khoa học tự
nhiên thời đó.

Đề tài: LÊNIN, NGƯỜI BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN THÀNH C
ÔNG TRIẾT HỌC MÁC
*******************************************************************************************************
*********************************************************************
HVTH: PHẠM BÌNH AN

Trang 5
+ Về vấn đề cơ bản của triết học: Lênin đã vạch ra bản chất duy tâm chủ
quan của cái gọi là “phát minh vĩ đại”ra cá
c yếu tố trung
gia
n của phái Makhơ.
Người viết: “Sự tồn tại của vật chất không
phụ thuộc vào cảm giác. V
ật chất là

i có trước, cảm g
iác, tư tưởng ý thức là sản phẩm cao nhất của vật chất được
tổ chức theo một cá
ch thức đặt biệt. Đó là quan điểm của chủ ng
hĩa duy vật nói
chung
, và của C.Mác và Ph.Ăngg
hen nói riêng. Makhơ và Avênariút đã lé
n lút
du nhập chủ ng
hĩa duy vật bằng cách dùng
chữ “yếu tố”… Thật là trẻ con nếu
ng
hĩ rằng
bịa ra một từ mới
là có thể tránh được những trào lưu triết học cơ
bản… Thưa các ng
ài, triết học của các ngài chỉ là chủ nghĩa duy tâm đã uổng
công che đậy sự trần trụi của chủ nghĩa duy ngã của mình bằng
một thuật ng

khách quan hơn. Hoặc giả “yếu tố” không phải chỉ là cảm g
iác, mà như vậy từ
“mới” của cá
c ngài tuyệt đối không có một chút ý ng
hĩa nào cả, và các ng
ài chỉ
làm ồn lên vô ích mà thôi”. Mặc khác, Người cũng
chỉ rõ và phê phán tính
đảng trong triết học Mackhơ và Avênariút: “Bây giờ hãy đứng trên quan điểm
đảng phái trong
triết học để xét Makhơ, Avênariút cùng trường phái của họ.
Chà, các ngài ấy cứ tự hào về tính không đảng phái của mình, và nếu họ có một
cực đối lập thì họ chỉ có một và chỉ có độc một…nhà duy vật mà thôi. Xuyên
suốt tất cả những trước tác của hết thảy mọi người
theo phái Makhơ, là cái
tham vọng ngu dốt muốn vượt lên chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm,
muốn khắc phục
sự đối lậ
p “cũ kỹ” ấy, nhưng
kỳ thật, thì cả đám người đó cứ
mỗi lúc một sa vào chủ nghĩa duy tâm và kiên quyết tiến hành tới cùng
một
cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa duy vật”. Theo Lênin, bản chất của cá
c học g
iả
tư sản đó là
“Nói chung và về đại thể các g
iáo sư môn kinh tế đều chỉ là những
học g
iả làm thuê cho g
iai cấp tư bản, còn các giá
o sư triết học đều chỉ là bọn
học g
iả làm thuê cho phái thần học mà thôi.” “Triết học hiện đại cũng có tính
đảng như triết học hai nghìn năm về trước. Những đảng phái đó đấu tranh với
nhau, về thực chất- mặc dù thực chất đó bị che dấu bằng những nhãn hiệu mới
của thủ đoạn la
ng băm hoặc tính phi đảng
ng
u x
uẩn- là
chủ nghĩa duy vật và
chủ nghĩa duy tâm.”
+Về nhận thức luận: Lênin nêu lên những nguyên tắc cơ bản của nhận
thức duy vật biện chứng khi phê phán quan điểm phủ nhận khả năng con người
nhận thức thế g
iới khách quan của phái Makhơ: “1) Có những vật tồn tại độc
lập với ý thức của chúng ta, độc lập với cảm giác của chúng ta, ở ngoài chúng
ta…2) Dứt khoát là không có và không thể có bất kỳ sự khác nhau nào về
ng
uyên tắc g
iữa hiện tượng và vật tự của nó. Chỉ có sự khác nhau gĩưa cái đã
được nhận thức và cái chưa được nhận thức…3)Trong lý luận nhận thức, cũng
như trong
tất cả
những
lĩnh vực khác của khoa học, cần suy luận một cách biện
chứng
, ng
hĩa là dừng g
iả định rằng nhận thức của chúng ta là bất di bất dịch và
có sẳn, mà phải
phân tích xem sự hiểu biết nảy sinh từ sự không hiểu biết như
thế nào, sự hiểu biết không đầy đủ và không chính xác trở thành đầy đủ hơn và
chính xác
hơn như thế nào”. Trong những hoàn cảnh điều kiện lịch sử nhất
định nó biểu hiện trong
chân lý tương
đối và chân lý tuyệt đối “Như vậy là theo
bản chất của nó, tư duy của con người có thể cung cấp và đang cung
cấp cho
chúng
ta chân lý tuyệt đối mà chân lý này chỉ là tổng số những chân lý tương
đối. Mỗi gia
i đoạn phát triển của khoa học lạ
i mang
thêm những hạt mới vào

i tổng số ấy của chân lý tuyệt đối, nhưng những giớ
i hạn chân lý của mọi

Đề tài: LÊNIN, NGƯỜI BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN THÀNH C
ÔNG TRIẾT HỌC MÁC
*******************************************************************************************************
*********************************************************************
HVTH: PHẠM BÌNH AN

Trang 6
định lý khoa học đều là tương đối, khi thì mở rộng ra, khi thì thu hẹp lạ
i, tuỳ
theo sự tăng tiến của tri thức”. “ Đối với chủ nghĩa duy vật biện chứng
thì giữa
chân lý tương đối và chân lý tuyệt đối không có ranh giớ
i không thể vượt qua”.
Lênin khẳng định: “Quan điểm về đời sống
, về thực tiễn, phải là quan điểm thứ
nhất và cơ bản của lý luận về nhận thức”. “Dĩ nhiên không
nên quên rằng tiêu
chuẩn thực tiễn, xét về thực chất, không bao giờ có thể xác
nhận hoặc bát bỏ
một cách hoàn toàn một biểu tượng nào đó của con người, dù biểu tượng ấy là
thế nào chăng nữa. Tiêu chuẩn đó cũng khá “không
xác định” để không
cho
phép các hiểu bíêt của con ng
ười
trở thành một cái tuyệt đối”. Như vậy, thực
tiển đóng
vai trò là
tiê
u chuẩn của nhận thức lý luận. V.I.Lênin viết: “ Nếu cái
mà thực tiễn của chúng ta xác nhận là chân lý khách quan, duy nhất, cuối cùng,
thì như thế tức là con đường duy nhất dẫn đến chân lý đó là con đường của
khoa học xây dựng trên quan điểm duy vật…Đi theo con đường mà Mác
vạc
h
ra thì chúng ta ngày cà
ng đi đến gần chân lý khách quan (tuy không bao g
iờ có
thể nắm hết được). Nếu đi theo bất cứ con đường
nào khác, chúng ta chỉ có thể
đi đến sự lẫn lộn và dối trá.”
+Về bảo vệ và phát triển chủ ng
hĩa duy vật trước
những
xuyên tạc
của
chủ nghĩa duy tâm đối với các thành tựu mới của vật lý học và nguyên nhân
dẫn đến sự khủng hoảng trong vật lý học. Người đã định nghĩa phạm trù vật
chất: “ V
ật chất là một phạm trù triết học dùng
để chỉ thực tại khách quan được
đem lại cho on ng
ười trong cảm giác, được cảm giá
c chúng ta chép lại, chụp
lại, phản ánh và tồn tại không lệ
thuộc vào cảm giác”. “ Đương nhiên, sự đối
lập giữa vật chất và ý thức chỉ có ý nghĩa tuyệt đối trong những phạm vi hết
sức hạn chế:
trong trừơng
hợp này, chỉ giớ
i hạn trong vấn đền nhận thức luận

bản là thừa nhận cá
i gì là cái có trước và cái g
ì là cái có sau? Ngoài giới hạn
đó, thì không ng
hi ngờ gì nữa rằng sự đối lập đó là tương đối”. Quan niệm của
Lênin càng chứng minh mối liên hệ thống nhất giữa triết học duy vật biện
chứng
với khoa học tự nhiên: “ Vật lý học hiện đại đang nằm trên giường đẻ.
Nó đang đẻ ra chủ nghĩa duy vật biện chứng… Toàn bộ chủ ng
hĩa duy tâm vật
lý học, toàn bộ triết học kinh ng
hiệm phê phán, cũng như thuyết kinh ng
hiệm
tượng
trương
, thuyết kinh nghiệm nhất nguyên… đều thuộc những cặn bả phải
vứt bỏ đi”. Lênin đã vạch rõ thực chất của cuộc khủng
hoảng
trong vật lý học là
do cá
c nhà vật lý không nắm được phép biện chứng, di chệch hướng theo chủ
ng
hĩa duy tâm: “ Thực chất của cuộc khủng hoảng vật lý hiện đại là ở sự đảo
lộn những quy luật cũ và những nguyên lý cơ bản, ở sự gạt bỏ thực tại khách
quan ở bên ngoài ý thức, tức là ở sự thay thế chủ nghĩa duy vật bằng chủ nghĩa
duy tâm và chủ ng
hĩa bất khả tri”. “ Nhưng chủ nghĩa duy vật biện chứng
kiên
trì cho rằng bất kỳ lý luận khoa học nào về cấu trúc và đặt tính của vật chất
cung điều có những
tinh chất gần đúng, tương đối, trong
tự nhiên không hề có
đường
ranh giới nào tuyệt đối, bản chất đang vận động sẽ chuyển hoá từ một
trạng thái này sang
trạng thái khác…V
ật lý mới sở dĩ đi chệch sang phía chủ
ng
hĩa duy tâm, chủ yếu là vì cá
c nhà vật lý học không
hiểu được phép biện
chứng
… Trong khi phủ nhận tính bất biến của những nguyên tố và cả những
đặc tính của vật chất đã được biết cho đến nay, họ đã rơi vào chổ phủ nhận,
ng
hĩa là phủ nhận tính thực tại khách quan của thế giới vật lý”. Những
kết luận
của Lênin có ý nghĩa định hướng cho các nhà khoa học tự nhiên không ngừng

Đề tài: LÊNIN, NGƯỜI BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN THÀNH C
ÔNG TRIẾT HỌC MÁC
*******************************************************************************************************
*********************************************************************
HVTH: PHẠM BÌNH AN

Trang 7
đi sâu ng
hiên cứu thế giới vật chất trên nền tảng thế giới quan duy vật và phép
biện chứng mác
xít. Thế g
iới vật chất là vô cùng vô tận, tồn tại độc lập với ý
thức con người, ý thức con người phan ánh thế giớ
i vật chất khách quan, vì vậy
nó phải luôn luôn phát triển. Cũng vô cùng vô tận như thế giới vật chất, tri thức
không
bao giờ có giới hạn cuối cùng.
Tác phẩm “Ba ng
uồn gốc và ba bộ phận cấu thành của chủ nghĩa
Mác(1913) đã chỉ ra nguyên nhân, bản chất và kết cấu của chủ nghĩa Mác.
Tác phẩm “Bút ký triết học” gồm những g
hi chép và nhận x
ét của Lênin
khi đọc các tác
phẩm của nhiều nhà triết học được thức hiện chủ yếu trong
những
năm 1914 đến năm 1915, cho thấy ông
đã đặc
biệt quan tâm ng
hiên cứu
về phép biện chứng
duy vật và lý luận nhận thức duy vật, nhất là triết học ở
Hêghen.
+Về sự phát triển: Lênin so sánh hai quan niệm đối lậ
p nhau: “Hai quan
niệm cơ bản… về sự phát triển (sự tiến hoá), sự phát triển coi như là sự giảm đi
và tăng lên, như là lặp lại và sự phát triển coi như là sự thống nhất của các mặt
đối lậ
p. Quan niệm thứ nhất là chết cứng, nghèo nàn, khô khan. Quan niệm thứ
hai là
sinh động
. Chỉ có quan niệm thứ hai mới cho ta chìa khoá của sự “tự vận
động”, của tất thảy mọi cái đang tồn tại, chỉ có nó mới cho ta chìa khoá của
những
“bước
nhảy vọt”, của sự “giá
n đoạn của tính tiệm tiế
n”, của sự “chuyển
hoá thành mặt đối lập”, của “sự tiêu diệt cái cũ và sự nảy sinh cá
i mới”. Ông
cho rằng phép biện chứng là lý luận duy nhất đúng về sự phát triển, nó cho ta
chìa khoá để tìm hiểu sự vận động
của cá
c quá trình tự nhiên, xã hội và tư duy.
+Về các quy luật của phép biện chứng
: Khi nói về quy luật phủ định,
Lênin viết: “Không
phải là sự phủ định sạch trơn, không phải sự phủ định
không
suy nghĩ, không
phải sự phủ định hoài nghi, không phải sự do dự cũng
không
phải sự nghi nghờ là cái đặc trưng và cái bản chất trong phép biện
chứng
– dĩ nhiên phép biện chứng
bao hàm trong nó nhân tố phủ định, và thậm
chí với tính cách là nhân tố quan trọng nhất của nó,-không, mà là sự phủ định
coi như là vòng
khâu của sự phát triển, với sự duy trì cái khẳng định, tức là
không
có một sự do dự nào”. Lênin luôn khẳng định bản chất, nguồn g
ốc, động
lực của sự phát triển là sự đấu tranh giữa cá
c mặt đối lập, và coi quy luật thống
nhất và đấu tranh của các mặt đối lập hạt nhân của phép biện chứng
“ Có thể định nghĩa vắn tắt phép biện chứng là học thuyết về sự thống nhất của

c mặt đối lập. Như thế là nắm được hạt nhân của phép biện chứng, nhưng
điều đó đòi hỏi phải có những
sự giải thích và sự phát triển thêm”.
+ Về sự thống nhất g
iữa phép biện chứng
, lý luận nhận thức và lôg
íc
học: “ Mác không để lại lại cho chúng
ta “lôgíc
học” (với chữ L viết hoa),
nhưng
đã để lại cho chúng
ta lôg
íc của “ Tư bản” và cần phải tận dụng đầy đủ
nhất lôgíc
đó để giải quyết vấn đề mà chúng ta đang
ng
hiên cứu. Trong “ Tư
bản” M ác áp dụng lôg
íc, phép biện chứng và lý luận nhận thức (không cần ba
từ:đó là cùng một cái duy nhất) của chủ nghĩa duy vật vào một khoa học duy
nhất”. Trong
đó, lý luận nhận thức bao hàm phép biện chứng và lôgíc
học.
Phép biện chứng
là hat nhân của lý lụân nhận thức và lôgíc
học. Cả ba yếu tố
trên theo Lênin, là sự thống
nhất trong tính khác biệt.
+Thực tiễn đóng
vai trò là
cơ sở, động lực, mục đích nhận thức và tiêu
chuẩn của chân lý “vì nó ưu tiên không
những
tính phổ biến, mà cả tính thực

Đề tài: LÊNIN, NGƯỜI BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN THÀNH C
ÔNG TRIẾT HỌC MÁC
*******************************************************************************************************
*********************************************************************
HVTH: PHẠM BÌNH AN

Trang 8
hiện trực tiế
p”. “Từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng, và từ tư duy
trừu tượng đến thực tiễ
n, đó là con đường biện chứng của sự nhận thức chân lý,
và sự nhận thức thực tại
khách quan”. Như vậy thực tiển là một vòng
khâu
trong quá trình nhận thức thế giớ
i quan. Thông
qua thực tiển mà con người mới
chứng
minh được tính chân lý của nhận thức, theo V.I.Lênin quá trình nhận
thức biểu hiện sự thống
nhất g
iữa lịch sử và lôg
íc của tư duy.
+Về tính đảng trong triết học: dựa trên lập trường
duy vật triệt để,
V.I.Lênin đã đấu tranh không khoang nhượng
chống
lại cá
c trường phái đối
lập, bảo vệ và phát triển chủ nghĩa duy vật biện chứng trên tinh thần khoa học
và cách mạng. Phê phán Cantơ và Hêghen: “Cantơ hạ thấp tri thức để dọn sạch
đường
cho lòng tin, Hêghen đề cao tri thức, quả quyết rằng
tri thức tức là tri
thức về thượng đế. Người duy vật đề cao tri thức về vật chất, giới tự nhiên,
tống Thượng
đế và những bọn triết học đê tiện bảo vệ Thượng đế vào hố rác”.
Lênin đáng g
iá chủ ng
hĩa duy tâm trên quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện
chứng
: “Theo quan điểm của một chủ nghĩa duy vật thô lỗ, đơn giản, siêu hình,
thì chủ nghĩa duy tâm triết học chỉ là sự ngu xuẩn. Trái lại theo chủ nghĩa duy
vật biện chứng, thì chủ ng
hĩa duy tâm triết học là sự phát triển (một sự thổi
phồng
, bơm to) phiến diện, thái quá… của một trong
những
đặt trưng, của một
trong những mặt, của một trong những khía cạnh của nhận thức thành một cái
tuyệt đối, tách rời khỏi vật chất, khỏi g
iới tự nhiên, thần thánh hoá. Chủ nghĩa
duy tâm, đó là
chủ nghĩa thầy tu, qua một trong những sắc thái của nhận
thức(biện chứng
) vô cùng phức tạp của con người. Ngoài ra, Lênin còn chỉ ra
sự đối lậ
p g
iữa chủ ng
hĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy tâm xung quanh
con đường nhận thức.
Trong
tác
phẩm “Nhà nước và cá
ch mạng” (1917-1918) tác phẩm này đã
đáp ứng kịp thời yêu cầu cấp bách về lý luận và thực tiễn lúc bấy g
iờ của phong
trào cách mạng ở nước Ng
a và trên thế g
iới vì Lênin đã kế thừa tư tưởng về nhà
nước của C.M ác và Ph.Ăng
ghen, tiến hành đấu tranh không khoan nhượng,
chống
lại chủ ng
hĩa cơ hội hữu khuynh, tiế
p tục phát triển cơ bản về nhà nước
chuyên chính vô sản và bạo lực cá
ch mạng, về vai trò của Đảng Cộng sản và
con đường x
ây dựng chủ ng
hĩa xã hội trong hiện tại và chủ nghĩa cộng
sảng
tương
lai.
+Về nguồng gốc, bản chất của nhà nước
và con đường xác lậ
p nhà nứơc
chuyên chính vô sản, Người viết: “ Nhà nước là sản phẩm và biểu hiện của
những
mâu thuẫn g
iai cấp không thể điều hoà được
. Bất cứ ở đâu, hễ lúc nào và
chừng
nào mà, về mặt khách quan, những
mâu thuẩn g
iai cấp không
thể điều
hoà được
thì nhà nước
xuất hiện. Và ng
ược
lại, sự tồn tại của nhà nước chứng
tỏ rằng những mâu thuẩn gia
i cấ
p là không thể điều hòa được
”. Nhà nước là
công cụ thống trị của một gia
i cấ
p để áp đặt sự thống trị của mình lên cá
c giai
cấp khác và toàn xã hội. “ Nhà nước là một cơ quan thống trị giai cấp, là một

quan áp bức của một giai cấp này đối với giai cấp khác”. “Nhà nước là một
tổ chức quyền lực đặt biệt, nó là tổ chức bạo lục dùng để trấn áp một gia
i cấ
p
nào đó”. Nhà nước chuyên chính vô sản không được xác lập bằng điều hoà
quan hệ giai cấp mà bằng bạo lục cá
ch mạng, thông qua bạo lực cách mạng của
quần chúng nhất định để x
oá bỏ nhà nước tư sản, xác
lập nhà nuớc
của gia
i cấ
p
vô sản. “Nhà nước tư sản bị thay thế bởi nhà nuớc
vô sản (chuyên chính vô sản

Đề tài: LÊNIN, NGƯỜI BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN THÀNH C
ÔNG TRIẾT HỌC MÁC
*******************************************************************************************************
*********************************************************************
HVTH: PHẠM BÌNH AN

Trang 9
) không thể bằng con đường “tiêu vong” được, mà chỉ có thể theo quy luật
chung
, bằng cuộc cá
ch mạng bạo lực mà thôi”. “ Không có cách mạng
bạo lực
thì không
thể thay nhà nước tư sản bằng nhà nước vô sản được
”. Để thực hiện
thắng lợi nhiệm vụ của nhà nước chuyên chính vô sản trong cuộc đấu tranh
chống
áp bức bôc lột, một điều kiện tất yếu theo Lênin là vai trò lãnh đạo của
Đảng Cộng sản: “ chủ nghĩa Mác
giá
o dục đảng công
nhân, là giáo dục đội
tiê
n phong của giai cấp vô sản, đội tiên phong
này đủ sức nắm chính quỳên và
dẫn dắt toàn dân tiến lên chủ ng
hĩa xã hội, đủ sức lãnh đạo và tổ chức một chế
độ mới, đủ sức làm thầy, làm người dẫn đường, làm lãnh tựu của tất cả những
ng
ười lao động và những người bị bóc lột để giúp họ tổ chức đời sống x
ã hội
của họ, mà không cần đến giai cấp tư sản và chống lại giai cấ
p tư sản”
+Về g
iai đoạn phát triển của xã hội tương lai (giai đoạn thấp- xã hội chủ
ng
hĩa) “Trong giai đoạn đầu, trong nấc thang thứ nhất, chủ nghĩa cộng sản chưa
thể hoàn toàn trưởng thành về mặt kinh tế, chưa thể hoàn toàn thoát khỏi những
tap tục hay những
tàn tích của chủ ng
hĩa tư bản”. Trong g
iai đoạn ca
o là chủ
ng
hĩa cộng sản, “ toàn thể xã hội sẽ chỉ còn là
một phòng là
m việc
, một x
ưởng
máy với chế độ lao động ngang nhau và lĩnh lương ngang
nhau… Lúc bấy giờ,
cửa sẽ mở thật rộng để cho ai cũng có thể bước vào được, từ g
iai đoạn đầu lên
gia
i đoạn cao của x
ã hội cộng sản chủ nghĩa, và do đó nhà nước sẽ tiêu vong
hẳn”.
3/GIAI ĐOẠN SAU CÁCH M ẠNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THÁNG
MƯỜI NGA 1917: Cách mạng Tháng Muời Nga thành công
mở ra một thời đại
mới trong
lịch sử nhân loại, thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa
xã hội trên phạm vi toàn thế giớ
i. Trong giai đoạn này, V.I.Lênin tiếp tục phát
triển chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử.
Trong
tác
phẩm “Sáng
kiến vĩ đại” (1919) V.I.Lênin phân tích sâu rộng
ý nghĩa của những
ng
ày thứ bảy cộng sản, tổng kết kinh nghiệm của quần
chúng
lao động trong thời kỳ bắt đầu xây dựng chủ ng
hĩa xã hội.
+Lênin chỉ ra năng suất la
o động
của xã hội là yếu tố quyết định cho sự
thắng lợi của xã hội mới: “ Chủ nghĩa tư bản đã tạo ra một năng suất lao động
chưa từng thấy dưới chế độ nông nô. Chủ nghĩa tư bản có thể bị đánh bại
hẳn,
và sẽ bị đánh bại hẳn, vì chủ ng
hĩa xã hội tạo ra một năng suất la
o động
mới,
ca
o hơn nhiều”. Để xây dựng
xã hội mới, theo Lênin, gia
i cấp vô sản phải thực
hiện hai nhiệm vụ: một là đán đổ giai cấp tư sản, thiết lập chính quyền cách
mạng, tức chuyên chính vô sản, và hai là: x
ây dựng x
ã hội mới. “Nhiệm vụ thứ
hai này khó hơn nhiệm vụ thứ nhất, vì tuyệt nhiên không thể giải
quyết được
nhiệm vụ đó bằng một hành động anh hùng
nhất thời, nhiệm vụ đó đòi hỏi phải
có tinh thần dũng cảm lâ
u dài nhất, bền bỉ nhất, khó khăn nhất của công tác
quần chúng hàng ng
ày”.
+V.I.Lênin đã nêu lên một định nghĩa nổi tiế
ng về giai cấp: “Người ta
gọi là gia
i cấp, những tập đoàn to lớn g
ồm đã người khác nhau về địa vị của họ
trong một hệ thống
sản xuất xã hội nhất định trong lịch sử, khác nhau về quan
hệ của họ (thường thường
thì những
quan hệ này được pháp luật quy định và
thừa nhận) đối với những tư liệu sản xuất, về vai trò của họ trong tổ chức la
o
động xã hội, và như vậy là khác nhau về cách hưởng thụ và về phần của cải x
ã
hội ít hoặc nhiều mà họ được
hưởng
. Giai cấp là những tập đoàn người, mà tập

Đề tài: LÊNIN, NGƯỜI BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN THÀNH C
ÔNG TRIẾT HỌC MÁC
*******************************************************************************************************
*********************************************************************
HVTH: PHẠM BÌNH AN

Trang 10
đoàn này thì có thể chiếm đoạt la
o động
của tập đoàn khác, do chổ các tập đoàn
đó có địa
vị khác nhau trong một chế độ kinh tế xã hội nhất định”.
Trong
tác
phẩm “ Bệnh ấu trĩ “tả khuynh” trong
phong
trào cộng
sản”
(1920) hướng đến mục đích tuyên truyền kinh nghiệm cho các đảng cộng sản
mới ra đời trong
phong
trào cộng
sản quốc tế, vạch ra chiến lược và sách lược
của đảng cộng sản trong điều kiện lịch sử mới, nhằm tránh những
sai lầ
m có
tính chất bè phái, giáo điều trong cuộc đấu tranh cá
ch mạng.
+Về bản chất và tác hại của chủ nghĩa cơ hội “tả khuynh”: đó là chủ
ng
hĩa chủ qua trong đánh giá
sự kiện, bỏ qua những
gia
i đoạn của phong
trào

ch mạng, hành động phiêu lưu, vô chính phủ. “Cái đầu óc gần giống như chủ
ng
hĩa vô chính phủ hay đã có một số nét nào đó mượn của chủ ng
hĩa vô chính
phủ và trong
tất cả
những
vấn đề cơ bản, đều xa rời những
điều kiện và những
yêu cầu tất yếu của cuộc đấu tranh giai cấp triệt để của gia
i cấ
p vô sản”.
+Về tính phức tạp trong thời
kỳ xây dựng xã hội mới: “chuyên chính vô
sản là một cuộc đấu tranh kiên trì, đổ máu, bạo lực và hoà bình, bằng
quân sự
và bằng kinh tế, bằng
giá
o dục và bằng hành chính, chống
những
thế lực và
những
tập tục của xã hội cũ. Sức mạnh của tập quán ở hàng
triệu và hàng
chục
triệu người là một sức mạnh g
hê gớm nhất”. Trong cuộc đấu tranh thời kỳ
chuyên chính vô sản, vai trò của Đảng Cộng sản có ý nghĩa quyết định: “Không
có một đảng
sắt thép được tôi luyện trong
đấu tranh, không
có một đảng được
tín nhiệm của tất cả
những
phần tử trung thực trong giai cấp nói trên, không có
một đảng
biết nhận xét tâm trạng
quần chúng và biết tác động vào tâm trạng đó
thì không
thể tiế
n hành thắng lợi cuộc đấu tranh ấy được”.
Bài báo nổi tiếng “Về tác dụng của chủ nghĩa duy vật chiến đấu” (1912)
được coi là di chúc triết học của V
.I.Lênin. Nó vạch ra vai trò của công tác
tuyên truyền triết học vô thần, coi đó cũng là nhiệm vụ quan trọng của Đảng
Cộng sản trong cuộc đấu tranh gia
n khổ, khó khăn để xây dựng x
ã hội mới.
+Trong tác phẩm này, ông
đặt ra nhiệm vụ phát triển triết học duy vật
biện chứng trên cơ
sở tổng kết lịch sử hiện đại, cũng
cố liên minh thống
nhất
giữa triết học và khoa học tự nhiên, phê phán chủ ng
hĩa duy tâm, tôn giáo trên
tinh thần khoa học. “…Chúng ta cần hiểu rằng nếu không có một cơ sở triết học
vững vàng thì tuyệt nhiên không có khoa học tự nhiên nào hay chủ nghĩa duy
vật nào có thể tiến hành cuộc đấu tranh chống lại sự lấn bước của những tư
tưởng
tư sản và sự phục
hồi của thế giới quan tư sản. M uốn tiến hành được
cuộc đấu tranh ấy và đưa nó đến thành công hoàn toàn, nhà khoa học tự nhiên
phải là một nhà duy vật hiện đại, một đồ đệ tự g
iác của chủ ng
hĩa
duy vật mà
Mác là người đại diện. Ng
hĩa là nhà khoa học tự nhiên ấy phải là một nhà duy
vật biện chứng”. “ Không đặt ra và không thực hiện nhiệm vụ ấy một cá
ch có
hệ thống, thì chủ nghĩa duy vật không thể là một chủ nghĩa duy vật chiến đấu
được…Nếu không làm thế, cá
c nhà khoa hoc tự nhiên lớn cũng
lại vẫn sẽ luôn
luôn bất lực trong những kết luận và khái quát triết học của họ trước kia. V
ì
khoa học tự nhiên đang tiến bộ nhanh, đang trải qua một thời kỳ đảo lộn cách
mạng sâu sắc trong
tất cả mọi lĩnh vực, đến nỗi nó tuyệt đối không thể không
cần đến những kết luận triết học”.
+V.I.Lênin nói: “ Ăng
ghen nhắc nhở những ng
ười
lãnh đạo của gia
i cấ
p
vô sản đương thời là phải
dịch trước cá
c tác chiến đấu vô thần chủ nghĩa cuối

Đề tài: LÊNIN, NGƯỜI BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN THÀNH C
ÔNG TRIẾT HỌC MÁC
*******************************************************************************************************
*********************************************************************
HVTH: PHẠM BÌNH AN

Trang 11
thế kỷ XVIII, để truyền bá thật nhiều trong nhân dân. Đáng
xấu hổ cho chúng
ta là mãi đến nay chúng ta vẫn không làm được
việc đó (đây là một trong nhiều
bằng chứng nói lên rằng: cướp lấy chính quyền trong một thời kỳ cá
ch mạng
thì dễ hơn rất nhiều so với việc biết sử dụng đúng
đắng chính quyền ấy)”. “ Sai
lầm lớ
n nhất và tệ hại nhất mà một con người mácxít có thể mắt phải là tưởng
rằng quần chúng nhân dân đông
hàng bao nhiêu triệu con ng
ười
(và nhất là
quần chúng nông
dân và thợ thủ công), bị cái xã hội hiện đại đẩy vào vong tối
tăm, dốt nát và thiên kiến, chỉ có thể thoát ra vòng tối tăm ấy bằng con đường
trực tiếp của một nền giá
o dục thuân tuý mácxít”. Rõ ràng, những luận điểm
triết học trên của V.I.Lênin có ý ng
hĩa phương pháp luận sâu sắc, nó vẫn còn
ng
uyên g
iá trị trong
thời đại chúng ta.
Ngoài ra, Lênin còn viết nhiều tác phẩm bàn về chính sách kinh tế mới,
bàn về đường lối kinh tế của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, với các hình
thức và bước
đi thích hợp nhằm đảm bảo cho sự thắng lợ
i của chủ nghĩa xã hội.
“ Công tác kinh tế phải là sự ng
hiệp chung
của tất cả mọi người…là hoạt động
chính trị có ý nghĩa nhất”. “Cơ sở vật chất duy nhất của chủ nghĩa x
ã hội chỉ có
thể là nền đại công nghiệp cơ khí có khả năng cải tạo cả nông
ng
hiệp”.
III/KẾ
T LU
ẬN:

Sơ đồ tổng quát:

Lênin đã bảo vệ, phát triển và đưa triết học M ác đến một tầm cao mới
trong điều kiện lịch sử mới

Sau g
ần 70 năm sau “Tuyên ngôn của Đảng cộng
sản” nhân loại đã
chứng
kiến một sự kiện lịch sử có tính vạch thời đại, đó là thắng lợi của Cách
mạng Tháng Mười vĩ đại, hình thành nhà nước x
ã hội chủ nghĩa đầu tiên trên
thế giới. Là lãnh tựu của Cách mạng
Tháng
Muời, Lênin đã biến những ng
uyên
lý của chủ nghĩa Mác
trở thành hiện thực sinh động. Thông
qua cuộc cách
mạng đó, Người đã giải đáp những vấn đề cơ bản mà thời đại mới đặt ra cho
gia
i cấp công
nhân khi thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình.
Vượt qua nhiều khó khăn, thử thách, Lênin luôn kiên định lậ
p trường
mácxít, đấu tranh không khoan nhượng với các thế lực thù địch trên cơ sở luận
cứ khoa học sắc bén. Lênin đã phê phán triệt để tư tưởng
tả khuynh, nhân danh
Tiếp tuc
nghiên cứu

những vấn
đề căn bản
của chủ
nghĩa duy
vật lịch sử

Làm phong
phú những
phạm trù của
chủ nghĩa
duy vật biện
chứng bằng
nội dung mới
Tư tưởng
về Đảng
kiểu mới,
về phát
triển kinh
tế, xây
dựng
CNXH…
Ng
hiên
cứu
toàn
bộ nhận
thức luận

Đề tài: LÊNIN, NGƯỜI BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN THÀNH C
ÔNG TRIẾT HỌC MÁC
*******************************************************************************************************
*********************************************************************
HVTH: PHẠM BÌNH AN

Trang 12
chủ nghĩa Mác để chống phá chủ ng
hĩa M ác, phê phán tư tưởng của phái “dân
tuý Nga”
, phái “mácxít hợp pháp” và muôn vàng
biểu hiện khác của chủ nghĩa
xét lại, bảo vệ sự trong sáng của chủ nghĩa Mác. Trong cuộc đấu tranh đó, chủ
ng
hĩa M ác đã được
phát triển một cách toàn diện cả về lĩnh vực triết học, kinh
tế-chính trị học và chủ nghĩa x
ã hội khoa học.
Để bảo vệ chủ nghĩa Mác, Lênin không
chỉ phê phán không khoan
nhượng đối với kẻ thù của chủ nghĩa Mác, mà còn kịch lịêt những
ng
ười nhân
danh lý luận của Mác trên lời nói nhưng thực tế là chủ nghĩa x
ét lại, hoặc ít ra
là xa rời chủ nghĩa của Mác. Đồng thời Lênin chú trọng
tổng kết kinh ng
hiệm
thực tiển cách mạng và dựa vào những thành quả mới nhất của khoa học để bổ
sung , phát triển di sản của Mác và Ăngg
hen để lại.
Lênin đã có cống hiến suất sắc trong việc phát triển chủ ng
hĩa duy vật
mácxít trên hàng
loạt các khía cạ
nh như quan niệm về vật chất, về mối quan hệ
giữa vật chất và ý thức, về các khái niệm phạm trù triết học, về lý luận nhận
thức cùng
hàng loạt các vấn đề cơ bàn khác của triết học. Người đặc biệt quan
tâm đến phép biện chứng, lôg
íc học và lý luận nhận thức có sự thống nhất. Tư
tưởng
này đã được khẳng định là đúng đắn.
Lênin cũng phát triển lý luận kinh tế- chính trị học mácx
ít trong giai
đoạn quốc tế chủ nghĩa trên hàng
loạt các vấn đề như: quá trình hình thành chủ
ng
hĩa tư bản ở Nga, về tính chất “đan x
en” khách quan của các thành phần kinh
tế và tính khônh thuần nhất của sở hữu trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa x
ã
hội…
Trước
thực tiển mới của thời đại, Lênin đã có đóng góp to lớn làm
phong
phú chủ nghĩa x
ã hội khoa học. Trong điều kiện một nước tiểu nông lạc
hậu tiến lên xây dựng chủ ng
hĩa xã hội, nhiều vấn đề mới nảy sinh từ thực tiễ
n
đã được Lênin nghiên cứu và giải quyết đúng
đắn mà chính sách kinh tế mới
(NEP) là
một trong
nhiều dẫn chứng
chứng
minh sự phát triển hết sức sáng tạo
chủ nghĩa Mác vào điều kiện nước Nga. Những sáng tạo cho thấy năng lực trí
tuệ và sự nhạy cảm của Lênin khi đánh giá tình hình thực tế, cũng như sự trung
thành của ông đối với chủ ng
hĩa M ác. Di huấn mà Lênin để lại cho chúng
ta là
phải phân tích cụ thể tình hình cụ thể và xem đó là bản chất, linh hồn sự sống
của chủ nghĩa
Mác.
Những đóng
góp x
uất sắt của Lênin về tư tưởng, lý luận đã là
m thành
“g
iai đoạn Lênin” của quá trình phát triển chủ nghĩa Mác. Chủ tịch Hồ Chí
Minh đã khẳng định “Người kế tục một cách thiên tài
sự nghiệp vĩ đại của Mác
và Ăngghen trong những điều kiện lịch sử mới là V.I.Lênin”.
* Ngày nay, hơn bao giờ hết, yêu cầu bổ sung và phát triển lý luận của
triết học M ác – Lênin là rất cần thiết:
+ Đặc
điểm của xã hội ng
ày nay là sự tương tác giữa hai quá trình cách
mạng- cá
ch mạng khoa học công nghệ và cá
ch mạng xã hội, đã tạo nên sự biến
đổi rất năng động của đời sống x
ã hội. Trong những điều kiện đó, quá trình tạo
ra những tiền đề của chủ nghĩa x
ã hội diễn ra trong các x
ã hội tư bản chủ nghĩa
phát triển được đẩy mạnh như một xu hướng khách quan. Tính chất biện chứng
của sự tiến hoá xã hội diễn ra trong
sự mâu thuẫn và thông qua cá
c mâu thuẫn
của chủ nghĩa tư bản cũng là một trong những
ng
uồn gốc nảy sinh những

Đề tài: LÊNIN, NGƯỜI BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN THÀNH C
ÔNG TRIẾT HỌC MÁC
*******************************************************************************************************
*********************************************************************
HVTH: PHẠM BÌNH AN

Trang 13
khuynh hướng sai lầm khác nhau , thậm chí đi tới xét lại trong phong trào công
sản và công nhân thế giới.
+Sự khủng hoảng của chủ ng
hĩa xã hội làm cho yêu cầu phát triển triết
học Mác
-Lênin càng trở nên cấp bách. Thực tiển cuộc đấu tranh bảo vệ những
thành quả mà chủ nghĩa x
ã hội đã g
iành được, nhất là công cuộc đấu tranh bảo
vệ để đưa sự ng
hiệp x
ây dựng chủ nghĩa xã hội vượt qua thách thức to lớn hiện
nay và tiếp tục tiến lên, đòi hỏi các Đảng Cộng sản phải nắm vững
lý luận của
chủ nghĩa Mác-Lênin. Trước
hết phải thấm nhuần thế giớ
i quan duy vật và
phương pháp biện chứng khoa học của nó. Cả những thành công cũng như thất
bại trong quá trình đổi mới, “cải tổ” chủ ng
hĩa xã hội chứng tỏ sự cần thiết phải
kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa xét lại, đồng thời phải khắc phục bệnh
giá
o điều trong việc
vận dụng lý luận của chủ nghĩa Mác- Lênin.
+ Chúng
ta không
thể đổi mới thành công nếu xa rời lập trường
chủ
ng
hĩa M ác – Lênin, rơi vào chủ nghĩa xét lại.
Như vậy, phát triển lý luận triết học mácx
ít và đổi mới chủ nghĩa x
ã hội
trong thực tiển là một quá trình thống nhất, bởi vì “thống nhất giữa lý luận và
thực tiển là một nguyên tắc căn bản của chủ ng
hĩa M ác-Lênin”.
********************

Đánh giá post

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *