TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
KHOA NGOẠI NGỮ
***********
BÁO CÁO TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI :
SO SÁNH NGỮ PHÁP TỪ “TÓU” TRONG TIẾNG TRUNG VÀ TỪ
“ĐẦU” TRONG TIẾNG VIỆT
SINH VIÊN THỰC HIỆN : MAI THỊ HOÀNG THƯƠNG
MSSV : 1722202040265
LỚP
: D17TQ01
KHOA
: NGOẠI NGỮ
NGÀNH
: NGÔN NGỮ TRUNG QUỐC
GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN : TS. MAI THU HOÀI
Bình Dương, tháng 12 năm 2020
THU DAU MOT UNIVERSITY
土龙木大学
外语系汉语专业
***********
毕业报告
论文题目:
现代汉语“头” 与越语“ĐẦU” 的语法比较
学生姓名 : 梅氏黄商
学号 : 172220204265
班级 : D17TQ01
专业 : 现代汉语
指导老师姓名 : 梅秋怀博士
平阳省, 2020 年12 月
i
摘要
本文除了前言和结语以外，也把研究内容分成个二部分。前言部分说明本文研究
的理由与目的、研究任务、研究现状、研究方法与语料来源。第一章主要的内容是将
汉语的“头” 的句法和意义特点进行分析，同时也对现代汉语“头”在句法和语义上
的特点进行分析。本文指出“头”所表达的意思及在句子中能当句子的成分。第二章，
从句法、语义这两方面进行对比分析现代汉语“头”与越南语“đầu”，找出两者在句
法和语义的异同之处。因为句法的结构上存在着不一样的地方，所以语义上也存在着
相应的差异；指出来两者的差异最容易认出来是是在意义上，现代汉语“头”对充当
句子的名词在语义上是没有存在，而越南语“đầu”的是有存在的。
语言是人与人之间的重要交流工具，每个国家都有不同的语言，甚至在一个国家
不同的地区语言也是不一样的。那么，让学习中文或者越南语的人更多了解“头”-
“đầu” 的用法我们做这个研究。我们知道 “头”-“đầu” 。除了名词以外，它还
可以当形容词，量词，还有后缀词义。我们进行分析：汉语“头”意义和越南语“đầu”
的意义。
关键词：现代汉语 “头”、“đầu”
ii
ABSTRACT
In addition to the preface and conclusion, this article also divides the research content into
two parts.The preface explains the reason and purpose of the research, research tasks, research
status, and sources of corpus. The main content of the first chapter is to analyze the synthetic and
semantic characteristics of the Chinese “tou”, as well as the synctic and semantic characteristics
of the modern Chinese “tou”.This article points out the meaning of “tou” and it’s components in
the sentence. The second chapter is a comparative analysis of modern Chinese “tou” and
Vietnamese “dau” in terms of syntax and semantics, and differences between the two. Because
there are differences in the structure of the syntax, there are corresponding differences in the
semantics; It is pointed out that the difference between the two is most easily recognized in the
sense that the “tou” in modern Chinese is semantically related to the nouns acting as sentences.
The above does not exist, but the Vietnamese “dau” does not exist. Language is an important
communication tool for people. Each country has a different language, and even different regions
of each country have different languages.So, let those who are learning Chinese or Vietnamese
know more about the usage of “-“. Let’s do this research.We know Head “dau”.In addition to nouns,
it can also be used as adjectives, quantities, and suffixes meanings.We : analyze the meaning of
“tou” in Chinese and the meaning of “dau” in Vietnamese.
Keywords: modern Chinese “tou”, “dau”
iii
目录
摘要 ……………………………………………………………………………………………………………. i
ABSTRACT ……………………………………………………………………………………………….. ii
引言 …………………………………………………………………………………………………………… 1
1. 选题理由 ………………………………………………………………………………………………………………… 1
2.研究现状 …………………………………………………………………………………………………………………. 2
3.研究对象 …………………………………………………………………………………………………………………. 3
4.研究目的 …………………………………………………………………………………………………………………. 3
5.研究方法 …………………………………………………………………………………………………………………. 3
6. 语料来源 ………………………………………………………………………………………………………………… 4
第一章：汉语“头”语法特征 ……………………………………………………………………….. 5
1.1. “头“ 作量词 ………………………………………………………………………………………………………. 6
1.2. “头“ 作形容词 …………………………………………………………………………………………………… 7
1.3. “头“ 后缀 ………………………………………………………………………………………………………….. 9
第二章：越南语 “Đầu” 的语法特征
…………………………………………………………… 14
2.1. 越南语“Đầu”作名词 ………………………………………………………………………………………… 14
2.2. 越南语“Đầu”作 形容词 ……………………………………………………………………………………. 15
2.3. 越南语“Đầu”作动词 ………………………………………………………………………………………… 16
第三章：汉语“头”与越南语“Đầu”语法对比
…………………..
21
3.1. 相同点
…………………………………………………… 21
3.2. 不同点
…………………………………………………… 22
结语
……………………………………………………
24
参考文献
………………………………………………..
25
致谢
……………………………………………………
26
1
引言
1. 选题理由
本人在学习过程中，从《现代汉语大词典》与《现代汉语八百词》中发现“头”是现
代汉语一个典型的多义、多功能的词，
学习汉语的越南学习者因为对“头”的意思了解不够全面，也不够深入，加上对越南
语相对应的表达形式并不是一对一的。因此，在学习与使用该词的时候遇到不少困难。
基于上述原因，本人选择 现代汉语 “头” 研究——与越南语相对应的表达形式对比”
希望能够阐明“头”的语义、用法特点，从而联系到越南语相对应的表达形式，指出汉
越两者之间的异同。
不仅是因为汉语在世界范围普遍盛行，还是因为中越两国经贸往来和旅游业合作的加
强，越南对汉语人才的需求急剧增长。现在，越来越多的越南人也开始将兴趣投向中文
专业。目前，越南开设汉语专业或中文二外的大学招收的主要是本科学生，如河内国家
大学所属外国语大学、胡志明市师范大学、顺化大学所属外语大学、海防大学、河内大
学等。其中也有少数学校培养汉语专业的硕士研究生，河内国家大学所属外国语大学等
学校设立培养汉语专业的博士研究生
1。但中越两国的语言学家对越南语与汉语之间所进
行的对比研究不多，这对语言研究与对汉语教学来说是一个很大的缺陷。
“头” 在现代汉语中有两个读音: tóu 和tou，形同而音义不同，实际上是两个不同的
词，在词典中也是分立条目。本文只研究读声音的tóu “头”字。同时，将其与越南语
“đầu”进行对比，指出两者之间的异同。在学习汉语的过程中，“头” 是一个常见的词，
它在不同意义上使用时，具有不同句法特征。现代汉语的“头”用法多样，句中可做多
种成分、具有多种含义。本文立足于现代汉语“头”与越南语“đầu”对比研究，所以研
究的对象确定为具有形容词、量词，后缀词义 “头”。
虽然汉语和越南语都是孤立语言，语法也有比较多相似之处，但毕竟越南语和汉语
也是两种不同语言，所以它们也存在着不同之处。因此，本论文打算在对汉语“头”和
越南语 和越南语“đầu”进行对比研究之后，从学习的角度对越南学生在学习汉语“头”
的时候能了解现代汉语“头”的意义、用法及其相关格式的语义、句法特征，同时弄清
现代汉语“头”与越南语“đầu”有什么相同点及不相同点。从而提高自己的汉语表达能
力，希望研究成果能够为越南汉语学习者提供一份参考资料。
1曾小燕，《越南教学发展的现状及问题探讨》，东南亚纵横期刊，2015 年
2
2.研究现状
2.1.现代汉语“头”的研究现状
汪维辉《汉语核心词的历史与研究现状》2018，他认为“头”的看法是以“头”为
例，在汉语中的历时演变与共时分布，内容包括古今的关于“头”的主导词，音，形，
义词，组合关系和适用场景、方言差异等做出的描述，汉语史上曾经发生过“元→首”
和“首→头”的两次替换，如：元首、首领、头领，是指在某一职位上最高的位置的意
思，而现代的头部、头顶、头上是指身体固定的某一部位，综合研究得出“头”与不同
词汇结合，能够表达出不同的含义。从那里我们可以看到作者已经对“头”一词进行了
分析和比较，作者的比较有助于了解其含义，如何在合适的情况下使用它（就发音而
言），每个单词都是相同的。 但是如果谈到语义，语法，汉字，它的用法就完全不同了。
陈伟《关于英汉语“头”与“head”的原型意义对比》2017，他认为“头”的看法
是在英语中“head”的原型意义包括：身体上部具有口、鼻、眼、嘴、大脑等部位，汉
语中“头”的本意是指：人体最上部或动物最前端的部位，由此可见，汉语中的“头”
的表达与英语中“head”有些相同的共性，但汉语中的“头”与不同词汇结合，会表达
出更多的含义，由此得出汉语和英语中关于“头”与“head”既有相同的原型意义，同
时又有着不同的拓展意义。
2.2 越南语“đầu”的研究现状
最早的资料是A.deRhodes 的 《Từ điển Việt- Bồ Đào Nha- Latinh（越南-葡萄牙-词典）》
2，他把越南语的词类分为五种：名词、代词、动词、形容词和一些词没有变化的状态。
从此以后，也有不少研究词类的专家学者，比如：Lí Biên、Nguyễn Tài Cận 等等。那么，
可以知道 越南的学家进行研究越南语语法的时候很看重研究越南语的词类，比如越南语
的第一本语法书是《Ngữ pháp tiếng Việt （越南语语法）》3。
关于仔细分析和研究越南语“đầu” 的问题就没有什么资料。通过越南语“đầu”和
汉语“头”的比较和分析，我对这个研究更了解关于语法，语义，获得了语法分析方面
的经验。
2 A.deRhodes ，《Từ điển Việt- Bồ Đào Nha- Latinh（越南-葡萄牙-词典）》
3 Nguyễn Tài Cận，《Ngữ pháp tiếng Việt 》，Đại học Quốc Gia Hà Nội，1996
3
3.研究对象
本文的研究对象主要是现代汉语“头”的意义，用法及其相关格式的语义特点。从词
类而言，“头”最常见的是形容词，也可以作量词，后缀特别是“头”可以作为现代汉
语称谓组合的成分。
至于越南语相对应的表达形式包括 “đầu”，“đỉnh ”，“trước” 等词，由于时间
及能力的关系，本人不深入考察越南语的这三个词的词义和用法，而是只对比最常用
“đầu” 的意思。
4.研究目的
本文研究的目的包括两个目的：
1)指出现代汉语“头”作为词的词类。
2)与越南语相对应的表达形式对比，指出两者之间的异同，通过分析、对比等研究方
法促使中越对“头”的研究在深度和广度上不断取得新的成果，并进一步肯定汉、越两
种语言的相互关系。
5.研究方法
本文运用一些研究方法，也运用对比汉语学理论，进行对比研究对汉语“头”和越南语
“đầu”的相同点与不同点。通过词义进行描写后就进行映照汉越语在句法、语义方面的特
点，指出两者之间的差别。本论文采取了一下研究方法：
5.1 对比法
这就是本论文的主要研究方法是对比方法。通过以上论文的对比分析，我们了解到不
同语言之间的异同之处，从而得出汉语“头”与越南语“đầu”之间的表达方式与各自的
用途，以比较和词句延伸的方式深入了解了语言、词汇的进化与演变，从而更多的认识
到这两种语言之间的含义。语言之间在原则上是可以进行对比的，因为不论在语言的宏
观方面还是微观方面。然后，针对汉语“头”和越南“đầu”两种语言在句法及语义两个
方面进行对比，希望能找出来对这两种语言差异的认识。
5.2 描写法
通过以上论文的对比分析，我们了解到不同语言之间的异同之处，从而得出汉语
“头”与越南语“đầu”之间的表达方式与各自的用途，以比较和词句延伸的方式深入了
解了语言、词汇的进化与演变，从而更多的认识到这两种语言之间的含义。
4
6.语料来源
本论文的语料来源主要来自《现代汉语词典》、《现代汉语八百词》与《越南语词典》
和主以及国内外网上如：www.baidu.com ，https://www.zdic.net/hans
5
第一章：汉语“头”语法特征
汉语“头”的演变：“头”字体义为首，最初指的是人的头部， 后来泛指各种动物的
头部。“头”字是一个形声字， 在战国印文中， 其字形上边为“页， 指代头， 表示字
义： 下边是“豆”， 表示字音。 因为人和动物都只有一个头， 所以“头”引申为计算
牲备数目的量词。 如一头猪。因为人体最上面为头部， 动物最前为头，所以“头”也表
示次序在前的， 如头等， 集团的首领常被称为“头头”。
4
汉字：头，编码：CJK 统一汉字 U+5934
繁体字：頭，部首：大，拼音：tóu, tou
笔画：5，结构：单一结构，五行：火
首尾分解：丶大，部件分解：头
头字的来历及演变过程(汉字头的起源，头字图解)
5
头各本作，今正。小篆作，说文据小篆为书。故叙曰：今叙篆文合以古籒也。汉人多
用不用者，自系一时相习而然。许造字书则有定体。下曰：头也。头下曰：也。是曰转
注。礼记曰：头容直。头颈必中。从。以䭬为冣重，故字多从。豆声。度侯切。四部。
4 http://qiyuan.chaziwang.com/etymology-8378.html
5 http://qiyuan.chaziwang.com/etymology-8378.html
6
1.1. “头“ 作量词
在古代汉语中，“头”作为量词的用法已经普遍。
1.1.1 用于某些牲畜 。例如：
(1) 一头长颈鹿正在吃树叶。
译文：Một con hươu cao cổ đang ăn lá cây.
(2) 草原上有一头狮子正在追捕猎物。
译文：Trên thảo nguyên có một con sư tử đang săn mồi.
(3) 周末我们去动物园的时候，我们看到了10 头大象
6。
译文：Khi chúng tôi đi vào sở thú lúc cuối tuần, chúng tôi nhìn thấy 10 con voi.
(4) 我们家养了三头猪。
译文：Nhà chúng tôi có nuôi 3 con heo.
1.1.2 用于大蒜 。例如：
(5) 一头蒜
7（吕叔湘：《现代汉语八百词》，商务印书馆，1980 年，第537 页）
译文：1 củ tỏi.
(6) 我在市场买了一头蒜（同上）
译文：Tôi mua một củ tỏi ở chợ.
(7) 如果每天吃一头大蒜，即可预防心脑血管疾病发生
8。
译文：Nếu mỗi ngày ăn một củ tỏi có thể ngăn ngừa các bệnh về tim mạch và mạch máu
não.
（8）夏天到了，蒜苗慢慢变黄了，土壤裂开了，长成了一头大蒜
9。
译文：Mùa hè đến rồi, những cây tỏi giống đang dần vàng úa, đất nứt nẻ, đã mọc thành 1 củ
tỏi.
1.1.3 用于亲事。数词限于 ‘一’。 例如：
（9）这头亲事，不是情愿与的。——《水浒传》
10
译文：Cái việc cưới xin kia như thế nào rồi ?
（10）今日特到他家去，一来去望妈儿，二来就提 这头亲事，多少是好。
6 www.baobaoxuexi.com
7吕叔湘：《现代汉语八百词》，商务印书馆，1980 年，第537 页。
8 www.baobaoxuexi.com
9 www.baobaoxuexi.com
10 https://www.zdic.net/hans
7
译文：Hôm nay tôi đặc biệt đến nhà anh ấy , thứ nhất là đi để gặp mẹ, thứ 2 chính là muốn đề
cập đến việc cưới xin này , cuộc hôn nhân bao nhiêu mới là tốt .
（11）我表哥有一头亲事不知道现在谈的怎么样了？
译文：Anh trai họ của tôi có một việc cưới xin không biết bây giờ bàn bạc như thế nào ?
多用以计算牲畜 例如：
（12）潭中鱼可百许头。——唐· 柳宗元《至小丘西小石潭记》
11
译文：Có hàng trăm con cá trong ao.
（13）每责一头。
译文：Mọi trách nhiệm.
（14）捕得两三头。
译文：Bắt hai hoặc ba cái đầu.
1.1.4 头可以做助词
置于方位词后表处所可不译。例如：
（15）路转溪头忽见。——宋· 辛弃疾《西江月》
（16）惶恐滩头说惶恐。——宋· 文天祥《过零丁洋》
（17）溪头卧剥莲蓬。——宋· 辛弃疾《清平乐·村居》
1.2. “头“ 作形容词
1.2.1.多用于数量词前。例如：
（28）我奶奶的头发很白。
译文：Tóc của bà nội tôi rất trắng.
(19) 我今天头很疼。
译文：Hôm nay đầu của tôi rất đau.
(20) 我的头发看起来很糟糕。
译文：Tóc của tôi xem ra hư rồi.
(21) 当我早起的时候，头脑很清醒。
译文：Khi mà tôi thức dậy sớm, đầu óc của tôi rất tỉnh táo.
结构： 头 + 数量 + 名
11 http://www.guoxuedashi.com/zidian/_5934.html
8
例如：
(22) 头两节[课]。
12（吕叔湘：《现代汉语八百词》，商务印书馆，1980 年，第
538 页）。
译文：2 tiết học đầu.
(23) 今天早上头两节课，我们班级有两名同学头痛的厉害。
译文：2 tiết học đầu của sáng hôm nay , lớp chúng tôi có 2 bạn học sinh đau đầu rất kịch
liệt.
(24) 头几排坐的都是优秀学生代表。（同上）
译文：Những người xếp đầu bảng đều là học sinh ưu tú.
‘头等’ 是一个形容词，也说，”一等”，常与 ‘二等，三等，次等’ 同用。
(25) 头等重要的任务。（同上）
译文：Nhiệm vụ quan trọng hàng đầu.
(26) 昨天我买了一张飞往中国的头等舱机票。
译文：Hôm qua tôi đã mua vé hạng nhất đi Trung Quốc.
(27) 头等奖是金牌，二等奖是银牌，三等奖是铜牌。
译文：Hạng nhất là huy chương vàng, hạng nhì là huy chương bạc, hạng ba là huy
chương đồng.
1.2.2 头 + 时量 例如：
(28) 头几天有点不习惯，过些日子就好了。
13（吕叔湘：《现代汉语八百词》，
商务印书馆，1980 年，第538 页）
译文：Mấy ngày đầu có chút không quen, qua vài ngày thì tốt lên rồi.
(29) 头两个礼拜集中学习拼音。
译文： 2 tuần đầu tập trung học phiên âm.
(30) 头一年适应工作环境，第二年开始正式工作。
译文：Năm đầu thích nghi với môi trường làm việc, năm thứ 2 bắt đầu làm việc chính
thức.
(31) 今年是我姐姐结婚头一年回家过年。
译文：Năm nay là năm đầu tiên mà chị gái tôi về nhà đón tết .
12吕叔湘：《现代汉语八百词》，商务印书馆，1980 年，第538 页。
13吕叔湘：《现代汉语八百词》，商务印书馆，1980 年，第538 页。
9
(32)昨天我中了头奖。
译文：Hôm qua tôi trúng giải độc đắc.
注意 ‘头天，头个星期，头个月，头年’ 有两个意思：’第一’ 和‘刚过去的’。后者有
方言色彩。
(33) 他们回国后，头个月（=第一个月）住在湖南，以后就到了福建。
译文：Sau khi bọn họ về nước, tháng đầu tiên sống ở Hồ Nam, sau này thì đến Phúc Kiến
sống.
(34) 南国家银行:企业在今年头两个月内大笔提取银行存款。
译文：Ngân hàng Nam Quốc gia: Các công ty rút một lượng lớn tiền gửi ngân hàng trong
hai tháng đầu năm nay.
1.3. “头“ 后缀
加在名词，动词，形容词性成分后面，构成名词。
1.3.1.名词+头
附在某些名词后面，构成新的名词。具体如下：
(1) 石头：đá 例如 :
(35) 他的力气大，一个人就搬起了这块大石头。
译文：Với sức mạnh to lớn của anh ấy , một mình anh ấy thì có thể nhấc nổi lên cái tảng
đá lớn này.
(36) 投入水中的石头很快就沉没了。
译文: Hòn đá thả xuống nước chẳng mấy chốc đã chìm.
(37) 你搬不动那块石头的。
译文：Bạn không thể nhấc nổi tảng đá đó.
(38) 这块石头太坚硬了。
译文: Tảng đá này quá cứng rồi.
（2）木头 : gỗ 例如：
(39) 这木头的纹理很好看。
译文：Hoa văn của mảnh gỗ này rất đẹp.
(40) 这些木头露天堆放，风吹雨淋，已经腐朽了。
译文：Những cây gỗ này chất thành đống ngoài trời, bị gió mưa làm mục nát.
(41) 他像个木头人一样，没有任何表情。
10
译文：Anh ấy giống như một người gỗ vậy , không có bất kỳ một cái biểu cảm nào.
(42) 这座漂亮的房子，全部使用木头建成的。
译文：Ngôi nhà đẹp này toàn bộ đều làm bằng gỗ.
（3）舌头: lưỡi 例如：
(43) 他说话有点儿大舌头。
译文：Anh ấy nói chuyện hơi ngọng.
(44) 我有点上火了，舌头起了很多水泡。
译文：Tôi hơi nóng trong người, nên lưỡi của tôi nổi rất nhiều mụn nước.
(45) 今天这个火锅太热了，我的舌头快受不了了。
译文：Hôm nay cái lẩu này quá nóng , lưỡi của tôi chịu không nổi rồi.
(46) 狗狗的舌头拥有调节体温的作用。
译文：Lưỡi của chó có tác dụng điều hòa thân nhiệt.
（4）砖头：gạch （不读轻声）例如：
(47) 我拿不出五十镑来买水泥和砖头。
译文：Tôi không thể bỏ ra năm mươi bảng để mua xi măng và gạch.
(48) 暴雨过后，老房子上面的一些砖头脱落了。
译文：Sau trận mưa lớn, một số viên gạch trên ngôi nhà cổ đã bị nứt.
(49) 剩下的砖头太多了，很久才能搬完。
译文：Còn dư quá nhiều gạch ,rất lâu mới có thể dọn xong.
(50) 建筑工人每天需要搬很多砖头。
译文：Công nhân xây dựng cần di chuyển rất nhiều gạch mỗi ngày.
（5）窝头: bánh ngô （不读轻声） 例如：
(51) 玉米做的窝头也必不可少,当地不产小麦,吃的都是这些杂粮。
14
译文：Để làm bánh ngô bắp cũng không thể thiếu, địa phương không sản xuất lúa mì,
hãy ăn những loại ngũ cốc này.
(52) 这样的日子什么时候才能结束，每天吃窝头、咸菜。
译文：Những ngày như vậy khi nào mới có thể kết thúc, mỗi ngày đều ăn bánh ngô, dưa
chua.
(53) 我快穷的连窝头都吃不起了。
14 http://www.guoxuedashi.com/zidian/_5934.html
11
译文：Tôi nghèo đến nổi không đủ tiền mua bánh ngô.
(54) 在古代的时候，能吃上窝头已经很不错了。
译文：Vào thời cổ đại, có thể ăn bánh ngô đã là rất tốt rồi.
1.3.2 动/形+头。多表示抽象事物。可以儿化
附在某些动词后面，附在形容词后面，构成名词。
（1） 念头[儿] : suy nghĩ, ngẫm nghĩ 例如：
(55) 每天都冒出很多念头，那些不死的才叫做梦想。
15
译文：Nhiều suy nghĩ xuất hiện mỗi ngày, những người không chết được gọi là ước mơ.
（2）准头儿: chính xác, đúng 例如：
(56) 他这个人说话办事有准头。
译文：Anh ta là người luôn đúng trong lời nói và làm việc.
(57) 不好意思我喝醉酒了，没有准头。
译文：Thật ngại quá, tôi uống say rồi,tôi sai rồi.
(58) 他投篮很有准头。
译文：Anh ấy ném bóng vào rổ rất chính xác.
（3）尝到甜头[儿] : nếm được vị ngọt 例如：
(59) 我刚开始卖鞋子一个多月，就尝到了甜头。
译文：Tôi mới bắt đầu kinh doanh giày được hơn một tháng, và tôi đã nếm trải được vị
ngọt của kinh doanh.
(60) 有些人们尝到甜头之后，变得贪婪。
译文：Có một vài người sau khi nếm được vị ngọt của cuộc sống , thì trở nên tham lam.
(61) 当尝到甜头以后，员工更加努力的工作了。
译文：Sau khi đã nếm đủ vị ngọt, nhân viên càng nổ lực làm việc hơn.
（4）吃到不少苦头[儿] : chịu không ít sự đau khổ 例如：
(62) 我在外地工作的那几年，吃了不少苦头。
译文：Tôi Ra ngoài làm việc nhiều năm, chịu không ít cực khổ.
(63) 他刚学徒的时候，经常吃苦头。
译文：Lúc anh ấy mới bắt đầu học nghề, thường chịu nhiều gian khổ.
15www.baidu.com
12
(64) 这些坏习惯，会让你以后吃苦头的。
译文：Những thói quen xấu này,sẽ khiến bạn chịu nhiều đau khổ sau này.
1.3.3 方位+ 头。构成方位词
附在方位后面，构成新的方位词。
（1）上头 : bên trên 例如：
(65) 我的手机落在桌子上头了，你可以帮我拿一下吗？
译文：Điện thoại của tôi bị rơi trên bàn, bạn có thể giúp tôi giữ nó một lát được không ?
（2）下头 : phía dưới 例如:
(66) 我买了很多零食，在柜子下头，你自己去拿吧。
译文: Mình mua rất nhiều đồ ăn vặt, để dưới tủ, bạn có thể tự lấy.
（3）前头 : phía trước 例如：
(67) 我们在走100 米，前头就是我的学校了。
译文：Chúng tôi đang đi bộ 100 mét, phía trước chính là trường học của tôi.
（4）后头 : phía sau 例如：
(68) 当你晚上一个人走夜路的时候，多看看后头有没有坏人。
译文：Khi bạn đi dạo đêm một mình vào ban đêm, hãy kiểm tra xem có kẻ xấu sau lưng
bạn hay không ?
（5） 里头 : bên trong 例如：
(69) 我的书包里头还有一只钢笔，可以借给你使用。
译文：Trong cặp đi học của tôi còn có một cây bút máy, tôi có thể cho bạn mượn để sử
dụng.
（6） 外头 : bên ngoài 例如：
(70) 今天天气太冷了，我不想去外头工作。
译文：Hôm nay trời lạnh quá, tôi không muốn ra ngoài đi làm.
注意 ‘左，右，内，中，旁‘ 后边不能用后缀，‘头’。‘东头儿，西头儿，南
头儿，北头儿’ 中的‘头儿’ 的意思是终端，不读轻声。
（7）东头儿 : phía đông 例如：
(71) 我家东头儿有一家超市。
译文：Phía đông nhà tôi có một cái siêu thị.
（8）北头儿 : 例如：
13
(72) 你家北头儿是高铁站吗？
译文：Phía bắc nhà bạn nhà trạm cao tốc đúng không ?
（9） 西头儿 : phía tây 例如：
(73) 客运站西头儿的出站口在哪里？
译文: Lối ra của phía tây nhà ga hành khách ở đâu vậy ?
（10） 南头儿 : phía nam 例如：
(74) 在学校南头儿有一个公园。
译文: Phía Nam của trường học có một công viên.
1.3.4 与“头”相关的词语。
顺序词语：头~
16
头筹 头等 头顿 头伏 头角 头巾
头寸 头顶 头发 头号 头家 头里
倒序词语：~头
17
回头 点头 开头 平头 洗头 车头 口头
垂头 砖头 窝头 剃头 抬头 枝头 牵头
中间词语：~头~
18
无头案 重头戏 癞头鼋 打头阵 出头鸟 平头数
1.3.5 与“头”相关的成语
汉语
翻译
白头到老
Đầu bạc răng long
虎头蛇尾
Đầu hổ đuôi rắn
头晕目眩
Đầu váng mắt hoa
牛头马面
Đầu trâu mặt ngựa
16 http://www.guoxuedashi.com/zidian/_5934.html
17 http://www.guoxuedashi.com/zidian/_5934.html
18 http://www.guoxuedashi.com/zidian/_5934.html
14
第二章：越南语 “Đầu” 的语法特征
越南语“头”的演变亚历山大·德·罗德（Alexandre de Rhodes）（1591 年3 月15
日至1660 年11 月5 日）是耶稣会传教士和阿维尼翁语言学家。他是对天主教在越南的传
播做出重要贡献的传教士之一。 越南文字是由葡萄牙和意大利传教士的集体工作在越南
教徒的帮助下形成的，当罗德斯到达当当时，由牧师弗朗西斯科·德·皮纳（Francisco
de Pina）创立。正在使用拉丁字符记录越南语的方法，现在称为Alexandre de Rhodes 记录
并继承了他前辈的饺子。他不是越南语脚本的创建者，但已对该脚本进行了系统化和校
准，并编辑和监督了第一本越南语词典的出版。
1.4. 越南语“Đầu”作名词
（一）人体的顶部或动物身体的第一部分，大脑和许多其他感官所在的位置
19。例如：
（75）Để đầu trần đi mưa.(lấy từ đâu )
译文：以头光去雨。
（76）Áo mặc không qua khỏi đầu . (lấy từ đâu)
译文：衣服的长度不能超过头部。
（二）人的头被认为是思想，知觉的象征。例如：
(77) Nghĩ đến đau đầu.
译文: 想到头疼。
（三）头发和头发长在头上。例如：
（78）Chải đầu.
译文：梳头。
（79）Xoa đầu cháu .
译文：摸着孩子的头。
(四) 多个对象的顶部或顶部。例如：
19 http://tratu.soha.vn/dict/vn_vn/%C4%90%E1%BA%A7u
15
（80）Trên đầu giường.
译文：在床头上。
（81）Để ở đầu tủ.
译文：放在床头柜上。
（五）具有空间或时间起点的部分；与终点相反。例如：
（82）Nhà ở đầu làng.
译文：家在村头。
（83）Đi từ đầu tỉnh đến cuối tỉnh.
. 译文：去从省头到省尾。
（84）Những tháng đầu năm.
译文：头年的几个月。
（六） 两 端，相同，在物体长度的相反侧。例如：
(85) Trở đầu đũa.
译文：翻转筷子头。
（七）在所有其他位置之前或之前的第一个位置或时刻。例如：
（86）Ngồi bàn đầu.
译文：坐在同一头儿。
（85）Điểm danh từ đầu đến cuối.
译文：点名从头到尾。
（八）用来指每个单位来计算人，牛，单位面积浇筑的单词。
（九）单词是指机器的每个单元。例如：
(86) Đầu máy khâu.
译文：缝纫机头。
1.5. 越南语“Đầu”作 形容词
（一） 最前的。多用于数量词前。例如：
(87) Hôm nay đầu của tôi rất đau.
译文：我今天头很疼。
(88) Anh trai tôi mới nhuộm tóc.
译文：我哥哥刚染头发。
（二） 在其他所有人之前 例如：
16
(89) Tiết học đầu tiên
译文：头先节课。
(90) Ai đầu tiên hoàn thành nhiệm vụ lần này .
译文: 谁头先完成这次任务。
(91) Mẹ tôi nói muốn làm gì thì làm nhưng mà đầu tiên phải ăn cơm tối cái đã.
译文：我妈妈说想做什么事，可是头先要吃晚饭哦。
1.6. 越南语“Đầu”作动词
在当局面前认罪（藏匿一段时间后）例如：
（92）Kẻ sát nhân tự ra đầu thú 20
译文：杀手自己头案。
（93）Tôi giết người rồi, ngày mai tôi muốn đi đầu thú
译文：我杀人了，明天我想去头案。
“头” 和越南语的 “đầu” 在一些情况中都有不一样的做法。这样的区别是当然，因
为不同的语言一定会有不一样的语法，做法。有时候用“头”来说但在中文又有别的意
义。
（一）越南语 “Đầu” 的意义。例如：
(94) 越南语：Năm nay bố mẹ tôi muốn đến Trung Quốc đầu tư.
译文：今年我父母打算来中国投资（不可以用头资）
(95) 越南语Bạn xem đi đây là tác phẩm đầu tay của anh ấy, tác phẩm này đã được trưng
bày ở viện bảo tàng quốc gia đó !
译文：这是他第一的作品，你看看，已在国家博物馆展出。（不可以用头手）
(96) 越南语：Anh ấy là đầu bếp nổi tiếng của nước Mỹ, do đó món ăn do anh ấy làm
bán rất chạy .
译文：他是美国有名的厨师，他做的菜都卖得很火。（不可以用头师）
(97) 越南语Thành tích học tập của cô ấy rất là tốt, mỗi lần kiểm tra nào cũng đứng đầu
bảng.
译文：她的学习成绩很好，每次考试她都榜首（不可以用头榜）
(98) 越南语：Vì hôm nay đi bộ nhiều nên chân của bà nội rất đau, đầu gối hơi mỏi.
20 http://tratu.soha.vn/dict/vn_vn/%C4%90%E1%BA%A7u
17
译文：因为今天走路太多了所以奶奶的脚很痛，膝盖有点酸。（不可以用头盖）
（二）汉语的“头”和越南语的“Đầu”虽然他们有相同的意义，但是两者之间在语义
和语法上也存在不少不同之处。
表一：汉语的“头”和越南语的“Đầu”的意义
汉语
越南语
含义
例句
头先
Đầu tiên,
trước tiên
做某件事情这个步骤
是最重要的，不能缺
少。
例（99）汉语： 头先我们要做这
个。
越南语：Đầu tiên chúng ta phải làm
cái này.
(100)汉语：我最好开头先唱第一首
曲子。
越南语：Tốt hơn là tôi nên hát bài
đầu tiên ở phần đầu.
头脑
Đầu não, đầu
óc
只人体的一部分
例 (101)：她的头脑同手一样灵
活。
21
越南语：Đầu óc của cô ấy linh hoạt
giống tay chân
(102)汉语：他努力使自己保持清醒
的头脑。
22
越南语：Anh cố giữ mình tỉnh táo.
头顶
Đỉnh đầu
头的最上部分
例(103)汉语：大象的头顶上，蹲着
一只猴子，看起来很有趣。
越南语：Trên đỉnh đầu của con voi
có một con khỉ đang ngồi trông có vẻ
rất là thú vị.
例(104)汉语：太阳直射在我们的头
顶上。
越南语：Mặt trời nằm ở ngay trên
đỉnh đầu chúng ta.
21 www.baidu.com
22 www.baidu.com
18
汉语
越南语
含义
例句
头发
Tóc
只人体的一部分
例(105) 汉语：她的头发又长又好
看。
越南语：Tóc của cô ấy vừa dài vừa
đẹp.
例(106)汉语：我妈妈刚染头发
越南语：Mẹ của tôi mới nhuộm tóc.
头条
Tin tức
nóng ,đầu
tiên
头条是比较热门的消
息或者新闻，热点。
例(107)汉语：这篇报道被作为头版
头条新闻刊出。
越南语：Báo cáo này đã được xuất
bản dưới dạng tiêu đề trang nhất
例(108)汉语：再说, 她打我，明天
她上头条啊。
越南语：Hơn nữa, cô ấy đánh tôi,
ngày mai cô ấy sẽ được lên báo.
头大
To đầu，
脑袋看上源去比常人
要大
例(109)汉语： 他肥头大耳的模样,
看了总让人忍不住想笑。
越南语：Dáng vẻ ngoài tai to đầu bử
của anh ấy , nhìn thấy luôn hiến người
khác chịu không được phải bật cười.
头前
Phía trước,
đằng trước
就是前面或者以前
例 (110) 汉语：他 头前走了。
越南语：Anh ấy đi về phía trước.
头疼
Đau đầu,
nhức đầu
就是头脑疼痛
例(111) 汉语：那年冬天，那个冷
呀，把人冻得鼻酸头疼
越南语：Mùa đông năm đó, cái lạnh
khiến người ta nhức đầu, sổ mũi.
头生
Sinh lần đầu,
con đầu lòng
第一次生孩子
例(112)汉语：他将埃及头生的，连
人带牲畜都击杀了。
19
汉语
越南语
含义
例句
越南语：Hắn đã giết con đầu lòng
của Ai Cập, ngay cả người và gia súc
hắn cũng giết.
（三）与“Đầu”相关的成语
（113）越南语：Du đầu phấn diện23 （thành ngữ ）
汉语：油头粉面。
(114)越南语：Thiêu hỏa nha đầu（同上）
汉语：烧火丫头。
（115）越南语：Tường đầu thảo（同上）
汉语：墙头草。
（116）越南语：Một đầu một kiểm（同上）
汉语：没头没脸。
(117) 越南语：Nhân tại ốc diêm hạ, bất đắc bất đê đầu（同上）
汉语：人在屋檐下, 不得不低头。
（118）越南语：Sĩ đầu bất kiến đê đầu kiến（同上）
汉语：抬头不见低头见。
（119）越南语：Tường đầu thảo（同上）
汉语：墙头草。
(120) 越南语：Ý hưng lan san（thành ngữ ）24
汉语：意兴阑珊。
23自：https://chinese.com.vn/thanh-ngu-tieng-trung-1000-cau-thanh-ngu-tieng-trung-thong-
dung.html
24自：https://chinese.com.vn/thanh-ngu-tieng-trung-1000-cau-thanh-ngu-tieng-trung-thong-
dung.html
20
