BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG
——————————-
ISO 9001:2015
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
NGÀNH: MARKETING
Sinh viên : Đào Ngọc Tùng Anh
Giảng viên hướng dẫn: ThS. Nguyễn Thị Tình
HẢI PHÒNG – 2019
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
2
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG
———————————–
HOẠT ĐỘNG MAREKTING CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN
THƯƠNG MẠI VẬN TẢI ĐỨC TIẾN
THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY
NGÀNH: MARKETING
Sinh viên : Đào Ngọc Tùng Anh
Giảng viên hướng dẫn: ThS. Nguyễn Thị Tình
HẢI PHÒNG – 2019
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
3
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG
————————————–
NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh
Mã SV:1512407002
Lớp: QT1901M
Ngành: Marketing
Tên đề tài: Hoạt động marekting của công ty Cổ phần Thương mại Vận tải
Đức Tiến – Thực trạng và giải pháp
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
4
MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ MARKETING ……………………. 9
1.1. Tổng quan về Marketing …………………………………………………………………. 9
1.1.1. Khái niệm Marketing
……………………………………………………………………. 9
1.1.2. Vai trò, chức năng của marketing
………………………………………………… 10
1.2. Tổng quan về dịch vụ
…………………………………………………………………….. 11
1.2.1. Khái niệm dịch vụ ………………………………………………………………………. 11
1.2.2. Đặc trưng của dịch vụ
…………………………………………………………………. 12
1.2.2.1. Tính vô hình
…………………………………………………………………………….. 12
1.2.2.2. Tính không tách rời giữ cung cấp và tiêu dùng…………………………….. 12
1.2.2.3. Tính không đồng nhất ………………………………………………………………. 12
1.2.2.4. Tính không dự trữ được…………………………………………………………….. 14
1.2.2.5. Tính không chuyển quyền sở hữu được ………………………………………. 14
1.2.3. Phân loại dịch vụ
………………………………………………………………………… 14
1.2.3.1. Phân loại theo vài trò của dịch vụ trong sản phẩm cung cấp cho khách
hàng
14
1.2.3.2. Phân loại theo đối tượng trực tiếp của dịch vụ
……………………………… 15
1.2.3.3. Phân loại theo mức độ hữu hình của sản phẩm cung cấp cho khách
hàng
15
1.2.3.4. Phân loại theo mức độ sử dụng lao động cung cấp dịch vụ ……………. 15
1.2.3.5. Phân loại theo tần suất mua và sử dụng………………………………………. 15
1.3. Tổng quan về marketing hỗn hợp trong kinh doanh dịch vụ …………….. 16
1.3.1. Khái niệm marketing hỗn hợp …………………………………………………….. 16
1.3.2. Marketing hỗn hợp trong kinh doanh dịch vụ ………………………………. 16
1.3.3. Các công cụ marketing hỗn hợp trong kinh doanh dịch vụ
…………….. 17
1.3.3.1. Sản phẩm (Product) ………………………………………………………………….. 17
1.3.3.2. Giá cả (Price) …………………………………………………………………………… 19
1.3.3.3. Phân phối (Place)……………………………………………………………………… 25
1.3.3.4. Xúc tiến hốn hợp (Promotion) ……………………………………………………. 26
1.3.3.5. Con người (People) …………………………………………………………………… 28
1.3.3.6. Quy trình dịch vụ (Process) ……………………………………………………….. 31
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
5
1.3.3.7. Yếu tố hữu hình (Physical Evidence) ………………………………………….. 31
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG MARKETING TẠI CÔNG TY
CỔ PHẨN THƯƠNG MẠI VẬN TẢI ĐỰC TIẾN …………………………………… 33
2.1. Một số nét khái quá về công ty cổ phần thương mại vận tải Đức Tiến .. 33
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển công ty
…………………………………… 33
2.1.2. Cơ cấu tổ chức của công ty ………………………………………………………….. 34
2.2. Hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty
…………………………………….. 38
2.2.1. Hoạt động sản xuất kinh doanh……………………………………………………. 38
2.3. Hoạt động marketing của công ty …………………………………………………… 45
2.3.1. Hoạt động nghiện cứu thị trường
…………………………………………………. 45
2.3.2. Chính sách sản phẩm ………………………………………………………………….. 48
2.3.3. Chính sách giá ……………………………………………………………………………. 55
2.3.4. Chính sách phân phối …………………………………………………………………. 59
2.3.5. Chính sách xúc tiến hỗn hợp ……………………………………………………….. 63
2.3.6. Chính sách con người
………………………………………………………………….. 65
2.3.7. Chính sách về quy trình dịch vụ
…………………………………………………… 69
2.3.8. Chính sách về yếu tố hữu hình …………………………………………………….. 76
CHƯƠNG 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG
MARKETING TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ VẬN
TẢI ĐỨC TIẾN
…………………………………………………………………………………….. 79
3.1. Tổng quan ngành vận tải đường bộ Việt Nam …………………………………. 79
3.1.1. Thuận lợi …………………………………………………………………………………… 79
3.1.2. Khó khăn …………………………………………………………………………………… 79
3.2. Thành tựu và phương hướng phát triển của công ty ………………………… 80
3.2.1. Thành tựu ………………………………………………………………………………….. 80
3.2.2. Phương hướng phát triển ……………………………………………………………. 81
3.3. Đối thủ cạnh tranh của công ty ………………………………………………………. 81
3.4. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động marekting của công ty Cổ
Phần Thương mại Vận tải Đức Tiến ……………………………………………………….. 83
3.4.1. Đề xuất về chính sách sản phẩm
…………………………………………………… 83
3.4.2. Đề xuất về chính sách giá
…………………………………………………………….. 88
3.4.3. Đề xuất về chính sách xúc tiến hỗn hợp ………………………………………… 89
3.4.4. Chính sách con người
………………………………………………………………….. 92
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
6
3.4.5. Các yếu tố hữu hình ……………………………………………………………………. 93
KẾT LUẬN
……………………………………………………………………………………………. 95
TÀI LIỆU THAM KHẢO ………………………………………………………………………… 96
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
7
LỜI NÓI ĐẦU
Lý do chọn đề tài
Ngày nay, dịch vụ vận tải đã trở thành hoạt động diễn ra phổ biến trong đời
sống. Cùng với sự hội nhập ngày càng sâu rộng của Việt Nam trên trường quốc tế,
dịch vụ vận tải đã trở nên phổ biến hơn, thuận tiện hơn. Cơ chế thị trường được
vận hành với nhiều thành phân kinh tế song song và tồn tại đã thúc đẩy nền kinh tế
nước ta phát triển. Sản xuất kinh doanh được mở rộng, nhu cầu thị hiếu của con
người đòi hỏi ngày càng cao. Các đơn vị sản xuất kinh doanh muốn đứng vững và
phát triển được trên thị trường cần phải xuất phát từ nhu cầu thị trường, thị trường
khách hàng để xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp nhằm thỏa mãn nhu cầu
của khác hàng một cách tối đa.
Cùng với xu hướng đó, vai trò của hoạt động marketing ngày càng được
khẳng định trên thị trường. Nó giúp cho các đơn vị định hướng hoạt động kinh
doanh của mình. Từ việc nghiên cứu thị trường, nhu cầu thị trường đến việc thúc
đẩy tiêu thụ tăng doanh số bán và tăng sự thỏa mãn khách hàng. Marketing được
coi là một trong những bí quyết tạo nên sự thành công của doanh nghiệp và là công
cụ cạnh tranh có hiệu quả.
Đối mặt với sự canh tranh ngày càng gay gắt và những khó khăn, biến động
của nền kinh tế hiện nay, mỗi doanh nghiệp đều phải điều chỉnh lại hoạt đông của
mình để có thể tồn tại. Một trong những hoạt động quan trọng đó là hoạt động
marketing trong doanh nghiệp. Phải làm sao để bắt kịp và đáp ứng nhu cầu của
người tiêu dùng là câu hỏi mà những nhà làm marketing luôn trăn trở. Công ty Duc
Tien Tranco. đã và đang có những biện pháp và chính sách marketing nhằm nâng
cao hoạt động kinh doanh của mình. Để tài “Hoạt động marekting của công ty Cổ
phần Thương mại Vận tải Đức Tiến – Thực trạng và giải pháp” với mong muốn
có thể phân tích, đánh giá hoạt động Marketing của Công ty Cổ phần Thương mại
Vận Tải Đức Tiến.
Mục đích nghiên cứu
Thứ nhất, nghiên cứu các khái niệm, vấn đề cơ bản về marketing và
marketing dịch vụ; lấy những khái niệm này làm cơ sở lý luận để phân tích trong
những nội dung tiếp theo.
Thứ hai, đi sâu nghiên cứu, chỉ ra thực trạng của các chính sách marketing
hiện có tại Công ty Cổ phần Thương Mại Vận tải Đức Tiến.
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
8
Thứ ba, đưa ra những giải pháp nhằm hoàn thiện, khắc phục những hạn chế
còn tồn tại của hoạt động marketing tại Công ty Cổ phần Thương Mại Vận tải Đức
Tiến. Từ đó gián tiếp nâng cao hoạt động kinh doanh tại công ty.
Đối tượng nghiên cứu
Khóa luận nghiên cứu hoạt động marketing của Công ty, các công cụ
marketing mà doanh nghiệp đã và đang sử dụng. Từ việc nắm bắt thực trạng
marketing tại doanh nghiệp, em đã đưa ra những giải pháp khắc phục những hạn
chế còn tồn tại.
Kếu cấu của khóa luận
Nội dung của khóa luận bao gồm 3 phân như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận chung về marketing.
Chương 2: Thực trạng hoạt động marketing của Công ty Cổ phần Thương
mại Vận tải Đức Tiến.
Chương 3: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động marketing tại Công
ty Cổ phần Thương Mại Vận tải Đức Tiến.
Do thời gian phục vụ nghiên cứu có hạn, trong quá trình thực hiện khóa luận
không thể tránh khỏi những thiếu sót, em rất mong nhận được sự đóng góp và
chỉnh sửa để bài viết hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
9
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ MARKETING
1.1. Tổng quan về Marketing
1.1.1. Khái niệm Marketing
Theo Philip Kotler – giáo sư marketing nổi tiếng của Mỹ định nghĩa:
“Marketing là hoạt động của con người hướng tới sự thỏa mãn nhu cầu và ước
muốn thông qua tiến trình trao đổi”. Đây là định nghĩa hết sức xúc tích thể hiện
đầy đủ nội dung của marketing đó là tổng hợp tất cả mọi hoạt động trao đổi hai
chiều giữa cả khách hàng và người làm marketing để hiểu và đáp ứng được nhu
cầu của khách hàng.
Theo I.Ansoff, chuyên gia nghiên cứu marketing của Liên Hợp Quốc:
“Marketing là khoa học điều hành toàn bộ hoạt động kinh doanh kể từ khâu sản
xuất đến khâu tiêu thụ, nó căn cứ vào nhu cầu biến động của thị trường hay nói
khác đi là lấy thị trường làm định hướng”.
Theo Hiệp hội Marketing Hoa Kỳ, 2007: “Marketing là hoạt động thông
qua các tổ chức, các quy trình nhằm sáng tạo truyền thông, chuyển giao những sản
phẩm mang lại giá trị cho khách hàng, đối tác và toàn bộ xã hội”. Như vậy,
Marketing chính là làm việc với thị trường để biến các trao đổi tiềm tang thành
hiện thực nhằm mục đích thỏa mãn nhu cầu tiêu dùng của con người. Người làm
marketing cần phải xác định những đối tượng khách hàng, định rõ nhu cầu của
họ… thông qua các hoạt động chính như phát triển sản phẩm, nghiên cứu thị
trường, quảng cáo, định giá, phân phối, phục vụ…
Nhìn chung, các khái niệm marketing đã chỉ ra hai hoạt động cơ bản của
marketing đó là:
Thứ nhất: Nắm bắt, thấu hiểu nhu cầu, mong muốn và hành vi của khách
hàng thông qua các hoạt động nghiên cứu, phân tích, đánh giá, tổng hợp.
Thứ hai: Thỏa mãn nhu cầu và mong muốn đó bằng việc thiết kế, phát
triển các sản phẩm/ dịch vụ và các công cụ marketing hỗn hợp
(marketing mix) của doanh nghiệp.
Trên thực tế còn tồn tại nhiều định nghĩa về marketing khác nhau, nhưng có
thể thấy rằng, mọi định nghĩa marketing đều hướng đến các nội dung cơ bản đó là
quá trình quản lý các hoạt dộng của doanh nghiệp nhằm làm hài long khách hàng
mục tiêu từ đó tạo ra chỗ đứng vững trãi trong tâm trí của khách hàng.
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
10
1.1.2. Vai trò, chức năng của marketing
Trong nền kinh tế thị trường, doanh nghiệp là một chủ thể kinh doanh, một
cơ thể sống của đời sống kinh tế. Cơ thể đó cần có sự trao đổi chất vưới môi
trường bên ngoài – thị trường. Quá trình trao đổi chất đó càng diễn ra thường
xuyên, liên tục, với quy mô ngày càng lớn thì cơ thể đó càng khỏe mạnh và ngược
lại. Chính vì vậy, marketing càng trỏe nên quan trọng khi nó có vai trò kêt nối hoạt
động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp với thị trường, có nghĩa là đảm bảo
cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp hướng theo thị trường, biết lấy nhu
cầu và mong muốn của khách hàng làm chỗ dựa vững chắc cho mọi quyết định
kinh doanh.
Marketing phản ánh một chức năng cơ bản của kinh doanh, giống như chức
năng sản xuất, tài chính, quản trị nhân lực, kế toán, cung cấp vật tư… Về mặt tổ
chức của doanh nghiệp, chức năng cơ bản của marketing là tạo ra khách hàng cho
doanh nghiệp. Xét về mối quan hệ giữa các yếu tố cấu thành trong hệ thống hoạt
động chức năng quản trị doanh nghiệp thì marketing cũng là một chức năng có vai
trò kết nối, nhằm đảm bảo sự thống nhất hữu cơ với các chức năng khác bắt nguồn
từ những lĩnh vực: sản xuất, tài chính, nhân sự. Như vậy, xét về quan hệ chức năng
thì marketing vừa chi phối, vừ bị chi phối bởi các chức năng khác. Cụ thể, khi xác
định chiến lược marketing, các nhà quan trị marketing phải đặt ra nhiệm vụ, mục
tiêu, chiến lược marketing trong mối tương quan ràng buộc với các chức năng khác.
Mặc dù mục tiêu cơ bản của mọi công ty là thu về lợi nhuận, nhưng nhiệm vụ cơ
bản của hệ thống marketing là đảm bảo sản xuất và cung cấp các mặt hàng hấp dẫn,
có sức cạnh tranh cao cho các thị trường mục tiêu. Nhưng sự thành công của chiến
lược và sách lược marketing còn phụ thuộc và sự vận hành của các chức năng khác
trong công ty. Ngược lại, các hoạt động chức năng khác nếu không vì những mục
tiêu của hoạt động marketing, thông qua các chiến lược cụ thể, nhằm vào những
khách hàng – thị trường cụ thể thì những hoạt động đó sẽ trở nên mò mẫn và mất
phương hướng. Đó là mối quan hệ hai mặt, vừa thể hiện tính thống nhất, vừa thể
hiện tính độc lập giữa chức năng marketing với các chức năng khác của một cong
ty hướng theo thị trường.
Marketing khuyến khích sự phát triển và không ngừng hoàn thiện sản phẩm,
dịch vụ cung cấp cho khách hàng, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống cả về vật
chất và tinh thần. Với những thay đổi mau chóng trong nhu cầu, thị hiếu, công
nghệ…, mỗi doanh nghiệp không thể chỉ kinh doanh những mặt hàng mà mình
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
11
hiện có. Khách hàng luôn mong muốn và chờ đợi những mặt hàng mới và hoàn
thiện hơn. Marketing buộc các doanh nghiệp không những sáng tạo, hoàn thiện các
sản phẩm dịch vụ để phù hợp với nhu cầu ngày càng cao của khách hàng.
Marketing nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp:
Thông qua việc nghiên cứu hành vi trước, trong và sau mua của khách hàng,
marketing sẽ giúp cho các doanh nghiệp tìm ra những phương án giải quyết, khắc
phục những lời phàn nàn, khiếu nại của khách hàng để hoàn thiện hơn về mặt hàng
kinh doanh, gia tăng sự hài lòng của khách hàng, từ đó nâng cao hiệu quả kinh
doanh của mình.
1.2. Tổng quan về dịch vụ
1.2.1. Khái niệm dịch vụ
Trong kinh tế học, Adam Smith từng nhận định rằng “dịch vụ là những nghề
hoang phí nhất trong tất cả các nghề như cha đạo, luật sư, nhạc công, cã sĩ, vũ
công.. Công việc của tất cả bọn họ tàn lụi đúng lúc nó được sinh ra”. Từ định
nghĩa này, ta có thể nhận thấy rằng Adam Smith cõ lẽ muốn nhấn mạnh đến khía
cạnh “không tồn trữ được” của sản phẩm dịch vụ, tức là được sản xuất và tiêu thụ
đồng thời.
Trong marketing, Kotler và Amstrong ̣(1991) đã định nghĩa dịch vụ như sau:
“Một dịch vụ là một hoạt động hay một lợi ích mà một bên có thể cung cấp cho
bên kia, trong đó nó có tính vô hình và không dẫn dến sự chuyển giao sở hữu nào
cả”.
Như vậy, có thể định nghĩa một cách chung nhất: dịch vụ là những hoạt
động lao động mang tính xã hội, tạo ra các sản phẩm hàng hóa không tồn tại dưới
dạng thái vật thể, không dẫn đến việc chuyển quyền sở hữu nhằm thỏa mãn kịp
thời các nhu cầu sản xuất và đời sống sinh hoat của con người.
Trong thực tế, sản phẩm chào bán của một doanh nghiệp có thể trải rộng từ
một mặt hàng thuần túy cho đến một dịch vụ thuần túy. Vì khi mua một sản phẩm,
người mua cũng nhận được lợi ích từ một số dịch vụ hỗ trợ kèm theo. Với mặt
hàng cụ thể thuần túy như xà phòng, kem đánh răng hay muối ăn, thì không cần có
dịch vụ đi kèm. Một mặt hàng cụ thể kèm dịch vụ là mặt hàng công thêm một hay
nhiều dịch vụ để tang khả năng thu hút khách hàng mua, nhất là đối với các sản
phẩm hữu hình có công nghệ chế tạo và sử dụng phức tạp. Ví dụ, nhà sản xuất xe
hơi bán xe hơi kèm theo dịch vụ bảo hành, chỉ dẫn sử dụng và bao bì, giao hàng
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
12
theo ý khách hàng. Tương tự, một dịch vụ thường bao gồm trong đó là những sản
phẩm hữu hình để tang thêm giá trị dịch vụ. Ví dụ, khách đi máy bay là mua một
dịch vụ chuyên chở. Nhưng chuyến đi còn bao hàm một số món hàng cụ thể, như
thức ăn, đồ uống và tạp chí của hãng hàng không.
Tuy có nhiều cách hiểu khác nhau về dịch vụ nhưng ta vẫn có được đặc
trưng riêng để phân biệt dịch vụ với hàng hóa thuần túy. Từ các đặc trưng này sẽ
dẫn đến sự khác biệt về cách làm marketing dịch vụ so với marketing hàng hóa
hữu hình.
1.2.2. Đặc trưng của dịch vụ
1.2.2.1. Tính vô hình
Dịch vụ là vô hình xuất hiện đa dạng nhưng không tồn tại ở một hình dạng
cụ thể nào. Do đó sự cảm nhận của khách hàng trở nên rất quan trong trong việc
đánh giá chất lượng. Hàng hóa có hình dạng, kích thước, màu sắc, mùi vị, khách
hàng có thể tự do xem xét, đánh giá xem nó có phù hợp với nhu cầu của mình hay
không. Ngược lại, dịch vụ mang tính vô hình, không thể trưng bày, không thể vận
hành thử, bởi vậy các giác quan của khách hàng không nhận biết được trước khi
mua và sử dụng dịch vụ. Khách hàng cảm nhận chất lượng dịch vụ bằng cách so
sánh với chất lượng mong đợi hình thành trong ký ức khách hàng.
1.2.2.2. Tính không tách rời giữ cung cấp và tiêu dùng
Hàng hóa được sản xuất tập trung tại một nơi, rồi vận chuyển đến nơi có nhu
cầu. Khi ra khỏi dây chuyền sản xuất thì hàng hóa đã hàn chỉnh. Do đó, nhà sản
xuất có thể đạt được tính kinh tế theo quy mô do sản xuất hàng loạt và quản lý chất
lượng sản phẩm tập trung. Nhà sản xuất cũng có thể lưu trữ hoặc xuất bán khi có
nhu cầu, từ đó dễ thực hiện cân đối cung cầu. Ngược lại, quá trình dịch vụ hình
thành và tiêu dùng là cùng một thời điểm. Khách hàng cũng có mặt và cùng tham
gia việc cung cấp dịch vụ nên sự tác động qua lại giữa người cung ứng dịch vụ và
khách hàng đều ảnh hưởng đến kết quả của dịch vụ. Phải có nhu cầu, có khách
hàng thì quá trình dịch vụ mới thực hiện được.
1.2.2.3. Tính không đồng nhất
Dịch vụ không thể cung cấp hàng loạt và không thể tập trung sản xuất như
hàng hóa. Do vậy, nhà cung cấp khó kiểm tra chất lượng theo một tiêu chuẩn thống
nhất. Các dịch vụ luôn không ổn định, do đó chất lượng dịch vụ tùy thuộc rất lớn
vào hoàn cảnh tạo ra dịch vụ, kỹ năng và thái độ của người cung cấp dịch vụ cũng
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
13
như cảm nhận chủ quan của khách hàng trong thời điểm tiếp nhận dịch vụ. Dịch vụ
càng qua nhiều khâu, càng có nhiều người lao động tham gia vào quy trình dịch vụ
thì càng khó đảm bảo tính đồng đều về chất lượng.
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
14
1.2.2.4. Tính không dự trữ được
Một dịch vụ cần thiết phải đáp ứng đúng thời điểm cần thiết, nếu không thì
giá trị của nó sẽ bằng không. Dịch vụ không thể lưu trữ, tồn kho, hay vận chuyển
được, quá trình hình thành và tiêu dùng dịch vụ luôn xảy ra đồng thời và khi quá
trình tạo ra dịch vụ hoàn tất cũng là lúc quá trình tiêu dùng kết thúc.
1.2.2.5. Tính không chuyển quyền sở hữu được
Khi mua một hàng hóa, khách hàng trở thành chủ sở hữu của hàng háo mà
họ đã mua. Họ cũng có thể chuyển quyền sở hữu và sử dụng hàng hóa đó cho
người khác. Khi mua dịch vụ thì khách hàng chỉ được quyền sử dụng dịch vụ,
được hưởng lợi ích mà dịch vụ mang lại trong một thời gian nhất định mà thôi. Họ
không thể chuyển quyền sở hữu dịch vụ sang cho người khác.
1.2.3. Phân loại dịch vụ
Lĩnh vực dịch vụ rất đa dạng và ngày càng chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế.
Dưới đây là một số cách phân loại dịch vụ chính.
1.2.3.1. Phân loại theo vài trò của dịch vụ trong sản phẩm cung cấp cho khách
hàng
Ngày nay hầu hết các sản phẩm cung cấp cho khách hàng đều bao gồm 2 thành
phần cấu thành hàng hóa và dịch vụ. Tùy vào vai trò của yếu tố dịch vụ mà có thể
chia dịch vụ thành hai loại chính.
Dịch vụ thuần túy: là loại dịch vụ có vai trò cốt lõi trong sản phầm cung
cấp cho khách hàng, không có hoặc hầu như không có sự tham gia của
hàng hóa hữu hình kèm theo (dịch vụ bảo hiểm, tư vấn pháp luật,…).
Dịch vụ bổ sung: là các dịch vụ cung cấp thêm cho khách hàng kèm theo
dịch vụ chính hoặc hàng hóa chính làm tang thêm lợi ích cho khách hàng,
tăng khả năng cạnh tranh cho nhà cung cấp dịch vụ (dịch vụ tư vấn trước
và sau bán hàng, dịch vụ chăm sóc khách hàng,…).
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
15
1.2.3.2. Phân loại theo đối tượng trực tiếp của dịch vụ
Đối tượng tiếp nhận dịch vụ là con người:
Các dịch vụ tác động vào thể chất con người: chăm sóc sức khỏe, chuyên
trở hành khách, dịch vụ thẩm mỹ, khách sạn, nhà hàng…
Các dịch vụ tác động vào tinh thần con người: giáo dục, thông tin liên lạc,
giải trí, du lịch…
Đối tương tiếp nhận dịch vụ là vật thể:
Các dịch vụ tác động vào tài sản của con người: chuyên chở hàng hóa,
sửa chữa công nghiệp, xây dựng, bưu chính…
Các dịch vụ tác động vào quyền sở hữu của con người: ngân hàng, bảo
hiểm, kế toán, pháp luật…
1.2.3.3. Phân loại theo mức độ hữu hình của sản phẩm cung cấp cho khách
hàng
Những vật phẩm hữu hình kèm theo cung cấp cho khách hàng;
Môi trường vật lý trong đó quá trình tiêu dùng dịch vụ xảy ra (nơi chốn,
trang thiết bị, người cung cấp dịch vụ…);
Các yếu tố hữu hình khác hiện diện trong qua trình cung cấp dịch vụ.
1.2.3.4. Phân loại theo mức độ sử dụng lao động cung cấp dịch vụ
Dịch vụ sử dụng nhiều lao động cung cấp dịch vụ: ca nhạc, bưu chính, y
tế, giáo dục, sửa chữa, rửa xe…
Dịch vụ sử dụng ít lao động cung cấp dịch vụ: bán vé tự động, rút tiền tự
động, điện thoại thẻ…
1.2.3.5. Phân loại theo tần suất mua và sử dụng
Dịch vụ được tiêu dùng với tần suất cao: thường là các dịch vụ có giá trị
thấp, sử dụng trong thời gian ngắn (xe buýt, taxi, xem phim, giải trí, điện
thoại…).
Dịch vụ được tiêu dùng với tần suất thấp: thường là các dịch vụ có giá trị,
khách hàng không mua thương xuyên (như đi du lịch, dịch vụ hàng
không cao cấp…).
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
16
1.3. Tổng quan về marketing hỗn hợp trong kinh doanh dịch vụ
1.3.1. Khái niệm marketing hỗn hợp
Theo Philip Kotler: “Marketing mix là một tập hợp các yếu tốt biến động
kiểm soát được của marketing mà doanh nghiệp sử dụng để cố gắng xây dựng
được phản ứng mong muốn từ phía thị trường tiêu dùng” (Trích: Marketing căn
bản; Philip Kotler; nhà xuất bản Thống kê; 2000).
Trong marketing dành cho sản phẩm, marketing mix bao gồm bốn yếu tố
(4Ps): Product – sản phẩm, Price – giá cả, Place – phân phối, Promotion – hoạt
động xúc tiến.
1.3.2. Marketing hỗn hợp trong kinh doanh dịch vụ
Marketing dịch vụ là sự thích nghi lý thuyết hệ thống vào thị trường dịch vụ,
bao gồm quá trình thu nhận, tìm hiểu, đánh giá và thỏa mãn nhu cầu của thị trường
phát triển bằng hệ thống các chính sách, các biện pháp tác động vào toàn bộ quá
trình tổ chức sản xuất, cung ứng và tiêu dùng dịch vụ thông qua phân bố các nguồn
lực của tổ chức. Marketing được duy trì trong sự năng động qua lại giữa sản phẩm
dịch vụ và nhu cầu bằng lợi ích giữa doanh nghiệp, người tiêu dùng và xã hội.
Marketing áp dụng trong kinh doanh dịch vụ về mặt nguyên lý (nguyên tắc
cơ bản) không có sự khác biệt so với các nguyên lý marketing áp dụng trong kinh
doanh các sản phẩm hữu hình. Marketing dịch vụ được phát triển trên cơ sở thừa
kế những kết quả của marketing ap dụng trong lĩnh vực sản phẩm hữu hình. Tuy
nhiên, do đặc trưng của dịch vụ, hoạt động marketing trong kinh doanh dịch vụ
được mở rộng so với marketing được áp dụng trong kinh doanh sản phẩm hữu hình.
Trong kinh doanh dịch vụ, hệ thống marketing mix truyền thống 4Ps (gồm sản
phẩm – Product, giá cả – Price, phân phối – Place, hoạt động xúc tiến hỗn hợp –
Promotion) thường được bổ sung thêm 3 thành tố 3Ps (gồm con người – People,
quá trình – Process, yếu tố hữu hình – Physical Evidence) để tạo thành hệ thống
marketing mix thường được gọi là marketing mix 7Ps.
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
17
Hình 1.1. Mô hình 7Ps của marketing dịch vụ
1.3.3. Các công cụ marketing hỗn hợp trong kinh doanh dịch vụ
1.3.3.1. Sản phẩm (Product)
Khái niệm: “Sản phẩm là tất cả những cái, những yếu tố có thể thỏa mãn
nhu cầu hay ước muốn được đưa ra chào bán trên thị trường với mục đích thu hút
sự chú ý mua sắm, sử dụng hay tiêu dùng”. (Trích: Giáo trình marketing căn bản;
NXB Đại học kinh tế quốc dân; 2009).
Sản phẩm là thành phần cơ bản nhất trong marketing mix. Sản phẩm nói
chung là một khái niệm bao quát gồm những sự vật hoặc tập hợp mang lại giá trị
cho khách hàng. Đó có thể là sản phẩm hữu hình của công ty đưa ra thị trường,
thỏa mãn nhu cầu thông qua các đặc tính của nó. Sản phẩm cũng bao gồm khía
cạnh vô hình, thỏa mãn nhu cầu thông qua các hoạt động dưới hình thức như dịch
vụ giao hàng, sửa chữa, huấn luyện…
Cấu thành nên một dịch vụ hoàn chỉnh thường được bao gồm cả những yếu
tố vật chất và các yếu tố phi vật chất. Trong dịch vụ, ta thường chia thành hai cấp
độ đó là dịch vụ cốt lõi (cơ bản) và dịch vụ hỗ trợ (bao quanh):
Thứ nhất, dịch vụ cốt lõi (cơ bản): Là những lợi ích cơ bản, những giá trị
mà người mua chắc chắn nhận được và là lý do chính khiến khách hàng
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
18
quyết định mua dịch vụ (vận chuyển hành khách – đáp ứng nhu cầu đi lại
từ điểm này tới điểm khác; khách sạn – để có một noi nghỉ chân và có
giấc ngủ ngon).
Thứ hai, dịch vụ hỗ trợ (bao quanh): Là những dịch vụ phụ hoặc các khâu
của dịch vụ được hình thành mang lại giá trị tăng thêm cho khách hàng.
Nó có thể nằm trong hệ thống dịch vụ cơ bản (đặt vé, đăng ký vé) hoặc
có thể là những dịch vụ độc lập mà khách hàng không bắt buộc phải sử
dụng (quầy hàng lưu niệm, các bữa ăn phụ…). Dịch vụ hỗ trợ có thể chia
thành 9 loại chính gồm: cùng cấp thông tin, tiếp nhận đơn hàng, lập hóa
đơn, thanh toán, tư vấn, tiếp đón, trông giữ an toàn, ngoại lệ.
Quyết định về nhãn hiệu:
Theo AMA (Hiệp hội marketing Hoa Kỳ): “Nhãn hiệu là tên gọi, thuật ngữ,
biểu tượng, hình vẽ, màu sắc hay sự phối hợp giữa chúng nhằm để xác nhận sản
phẩm của một hay một nhóm người bán và để phân biệt chúng với các sản phẩm
cùng loại ở trên thị trường”. Trong đó, nhãn hiệu bao gồm tên nhãn hiệu và dấu
hiệu của nhãn và dấu hiệu của nhãn hiệu. “Tên nhãn hiệu là một bộ phận của nhãn
hiệu mà ta có thể đọc được”. “dấu hiệu của nhãn hiệu bao gồm biểu tượng, hình
vẽ, màu sắc hay kiểu chữ đặc thù… là một bộ phận của nhãn hiệu mà ta có thể
nhận biết được, nhưng không thể đọc được”.
Như đã phân tích ở trên, dịch vụ là sản phẩm mang tính vô hình cao, người
tiêu dùng rất khó có thể nắm bắt được thứ mà họ sẽ mũ. Bởi vậy, các doanh nghiệp
dịch vụ thường phải gắn nhãn hiệu cho các sản phẩm hữu hình như giấy tờ giao
dịch, cardvist, sổ sách, túi, biển hiệu… tạo thành bộ phận nhận điện cho khách
hàng dễ dàng nhận biết. Các quyết định có liên quan đến nhãn hiệu bao gồm: đặt
tên nhãn hiệu sao cho dễ nhớ, độc đáo, có liên hệ với lọi ích mà dịch vụ mang lại,
tránh ý nghĩa xấu khi dịch sang các ngôn ngữ khác; thiết kế dấu hiệu của nhãn hiệu
sao cho thể hiện được tính chất của dịch vụ (trẻ trung, thoải mái, sành điệu, sang
trọng…).
Quyết định về danh mục sản phẩm:
Danh mục sản phẩm là tập hợp tất cả những loại sản phẩm và mặt hàng mà
doanh nghiệp quyết định tung ra thị trường. Nhà quản trị doanh nghiệp cần đưa ra
các quyết định về dịch vụ của mình, bao gồm:
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
19
Quyết định về dịch vụ cốt lõi: Những dịch vụ cơ bản mà doanh nghiệp
cần cung ứng tùy thuộc vào ngành nghề mà doanh nghiệp kinh doanh.
Đây là nguyên nhân chính khiến khách hàng đến với doanh nghiệp. Dịch
vụ cốt lõi có thể chiếm 70% chi phí của dịch vụ song tác dụng để khách
hàng nhận biết thường khoảng 30%.
Quyết định về dịch vụ hỗ trợ: Những dịch vụ hỗ trợ thường là những dịch
vụ gia tăng giá trị cho khách hàng, tạo sự khác biệt giữa các doanh
nghiệp và là nguyên nhân khiến khách hàng quay trở lại sử dụng dịch vụ.
Dịch vụ hỗ trợ chiếm tầm khoangr 30% chi phí cho dịch vụ song có thể
gây tới 70% ảnh hưởng tác động đến khách hàng.
Tùy vào từng ngành nghề, từng thị trường mục tiêu mà doanh nghiệp phải
trả lời các câu hỏi liên quan đến việc cung cấp dịch vụ cho khách hàng:
Các dịch vụ mà khách hàng đòi hỏi và khả năng công ty có thể cung cấp
là gì?
Chất lượng dịch vụ phải đảm bảo đến mức độ nào so với đối thủ cạnh
tranh?
Dịch vụ hỗ trợ được cung cấp miễn phí hay theo mức giá nào?
Lựa chọn các hình thức cung cấp dịch vụ: tự cung cấp hay qua trung gian,
liên kết với các doanh nghiệp khác?
1.3.3.2. Giá cả (Price)
Với người mua: “Giá cả của một sản phẩm hoặc dịch vụ là khoản tiền mà
người mua phải trả cho người bán để được quyền sở hữu, sử dụng sản phẩm hay
dịch vụ đó”. (Trích: Giáo trình Marketing căn bản; Đại học kinh tế quốc dân:
2009).
Với người bán: “Giá cả của một hàng hóa, dịch vụ là khoản thu nhập người
bán nhận được nhờ việc tiêu thụ sản phẩm đó”. (Trích: Giáo trình Marketing căn
bản; NXB đại học kinh tế quốc dân: 2009).
Giá cả là một thành phần quan trọng trong marketing mix, là mấu chốt xác
định doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp. Các quyết định về giá luôn gắn với
kết quả tài chính của doanh nghiệp. Xác định giá trong dịch vụ phải căn cứ vào giá
trị đích thực mà dịch vụ đó mang lại cho khách hàng. Quá trình hình thành giá
trong dịch vụ được xem xét từ ba góc độ: chi phí dịch vụ của người cung cấp, tình
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
20
trạng cạnh tranh trên thị trường và giá trị mà người tiêu dùng nhận được. Trên góc
độ của người cung cấp, giá phải bù đắp được chi phí và đảm bảo có lãi. Trên góc
độ cạnh tranh, giá cả phải tuân theo giá thị trường. Trên góc độ người tiêu dùng,
giá tiêu dùng là giá trị đích thực họ nhận được trong quá trình tiêu dùng dịch vụ.
Sơ đồ 1.1 các bước cơ bản để xác định mức giá
(Nguồn: Giáo trình marketing căn bản; NXB Đại học Kinh tế quốc dân: 2009)
Bước 1. Xác định mục tiêu định giá
Việc định giá phải dựa trên những chiến lược đã xác định trong quá trình
xây dựng chiến lược marketing chứ không thể được thực hiện riêng lẻ. Chính vì
vậy, định giá sản phẩm phải tuân theo các mục tiêu chiến lược của công ty và đặt
trong một thể thống nhất với các biến số của marketing – mix. Một trong số mục
tiêu thông dụng là:
Mục tiêu tồn tại: Khi doanh nghiệp đang gặp khó khăn do cạnh tranh
khốc liệt, lúc này điều quan trọng nhất là doanh nghiệp phải tồn tại được.
Như vậy, họ cần phải định giá thấp, miễn là doanh thu đủ trả cho các chi
phí cố định và chi phí biến đổi.
Mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận: Khi các doanh nghiệp nhận thấy rằng môi
trường kinh doanh thuận lợi và bản than doanh nghiệp có lợi thế cạnh
tranh hơn hẳn so với đối thủ, họ sẽ cố gắng định giá sao cho mức giá đó
đem lại doanh thu và lợi nhuận tối đa.
Mục tiêu dẫn đầu thị phần: Có nhiều doanh nghiệp muốn đạt thị phần lớn
để gặt hái lợi nhuận lâu dài nhờ hiệu quả gia tăng theo quy mô. Để đạt
được mục tiêu này, doanh nghiệp có thể định giá thấp nhằm đạt được quy
mô thị trường lơn nhất mà họ mong muốn. Hiệu quả kinh tế dựa trên quy
mô lớn có thể được hiểu như sau: để sản xuất doanh nghiệp luôn luôn
phải bắt đầu bằng việc sử dụng một số lượng tối thiểu các yếu tố đầu vào
nào đó mà về cơ bản không thể phân chia được (xe cộ, máy móc, nhà
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
21
xưởng,…). Trong trường hợp này, sản xuất với quy mô lớn sẽ làm cho
chi phí bình quân mỗi sản phẩm giảm.
Mục tiêu dẫn đầu về chất lượng sản phẩm: Một doanh nghiệp lấy mục
tiêu chất lượng sản phẩm cao thường ấn định mức giá cao do chi phí đầu
tư để nghiên cứu và tạo ra sản phẩm cao. Trong dịch vụ, giá cả là một
trong những yếu tố tác động lên cảm nhận của khách hàng về chất lượng
dịch vụ mà họ sẽ nhận được. Như vậy, việc định giá cao cũng gây ảnh
hưởng lên tâm lý khách hàng, tạo cho họ cảm nhận về dịch vụ chuyên
nghiệp với chất lượng tốt.
Bước 2. Xác định nhu cầu của thị trường mục tiêu
Việc xác định nhu cầu của thị trường mục tiêu nhằm tập trung xác định tổng
cầu và xác định hệ số co giãn theo giá.
Xác định tổng cầu: Nhu cầu về dịch vụ có một đặc điểm là luôn biến động.
Biên độ chênh lệch giữa khung giờ cao điểm và khung giờ thấp điểm là rất lớn.
Chính điều này gây nên khó khăn trong việc quản trị cung ứng dịch vụ tại mỗi
doanh nghiệp. Thông thường, các doanh nghiệp duy trì quy mô thích hợp để thỏa
mãn nhu cầu ở mức trung bình. Bởi vậy rất dễ dẫn đến tình trạng mất cân đối khi
nhu cầu tăng cao hoặc xuống thấp. Việc xác định quy mộ nhu cầu trong dịch vụ là
khó khăn bởi vậy doanh nghiệp cần nghiên cứu sự phân bố nhu cầu về thời gian,
quy mô tần suất, biên độ, chu kỳ và địa điểm cung cấp dịch vụ. Để dự báo được
cầu thị trường mục tiêu, người làm giá cần thu thập được các thông tin quan trọng
bao gồm số lượng người mua tiềm năng, mức tiêu thụ mong muốn của người mua
tiềm năng, sức mua của người mua tiềm năng thông qua việc phân bố ngân sách cá
nhân của họ cho cá khoản chi tiêu khác nhau.
Công thức 1.1. Công thức xây dựng cầu tổng quát
QD = n.q.p
Trong đó:
QD: lượng cầu (bằng tiền);
n: lượng khách hàng ở thị trường mục tiêu;
q: số lượng sản phẩm trung bình 1 khách hàng mua;
p: mức giá bán dự kiến.
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
22
Xác định hệ số co giãn của cầu: Theo giáo sư kinh tế học N.Gregory
Mankiw: “Hệ số co giãn của cầu là thước đo mức độ phản ứng của lượng cầu đối
với sự thay đổi của giá với điều kiện các yếu tố khác không đổi”. Như vậy, việc
tăng giá có thể làm tăng doanh thu cho doanh nghiệp nhưng trong dài hạn lại khiến
họ mất đi các khách hàng trung thành. Việc xác định hệ số co giãn giúp nhà quản
trị lường trước được những gì xảy ra trong kết quả kinh doanh khi họ đưa ra quyết
định thay đổi giá bán và dùng giá để tác động lên cầu vào các khung giờ tiêu dùng
khác nhau. Về lý thuyết, hệ số co dãn của cầu theo giá (ký hiệu Ed) được tính bằng
công thức sau:
Công thức 1.2. Công thức tính hệ số co giãn của cầu theo giá
𝑬𝒅= 𝑻ỉ 𝒍ệ % 𝒃𝒊ế𝒏 đổ𝒊 𝒄ủ𝒂 𝒄ầ𝒖
𝑻ỉ 𝒍ệ % 𝒃𝒊ế𝒏 đổ𝒊 𝒄ủ𝒂 𝒈𝒊á
Trên thực tế, rất khó định lượng được tổng cầu và hệ số co giãn vì sự biến
đổi của cầu thị trường phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Tuy nhiên, ta có thể
dự đoán bằng các phương pháp sau: dựa vào kinh nghiệp, dựa trên các số liệu lịch
sử của bản than doanh nghiệp hoặc của doanh nghiệp cùng ngành, điều tra chọn
mẫu, phỏng vấn khách hàng ở thị trường mục tiêu.
Bước 3. Ước tính chi phí
Công thức 1.3. Công thức xác định tổng chi phí
Tổng chi phí = Tổng chi phí cố định + Tổng chi phí biến đổi
Tổng chi phí cố định: là toàn bộ chi phí chi cho các đầu vào cố định. Chi
phí này không thay đổi theo mức độ sản xuất hay doanh số bán hàng.
Tổng chi phí biến đổi: Là toàn bộ chi phí cho các đầu vào biến đổi, thay
đổi cùng với sản lượng sản xuất.
Việc tính các chỉ tiêu nói trên sẽ giúp cho doanh nghiệp phân tích điểm hòa
vốn và lựa chọn mức giá thích hợp trong mối tương quan giữa giá, doanh thu và lợi
nhuận.
Bước 4. Nghiên cứu chính sách giá của đối thủ cạnh tranh
Doanh nghiệp cần thu thập các thông tin về giá thành, giá bán, chất lượng và
những đặc tính khác của sản phẩm cạnh tranh; thái độ của khách hàng về tương
quan giữa giá và sản phẩm của đối thủ cạnh tranh. Từ đó, suy ra chiến lược giá cho
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
23
sản phẩm của doanh nghiệp sao cho khắc phục được những điểm yếu trong chính
sách giá của đối thủ.
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
24
Bước 5. Lựa chọn phương pháp định giá
Có rất nhiều phương pháp định giá doanh nghiệp có thể lựa chọn như: định
giá theo lợi nhuận trên vốn đầu tư, định giá theo giá trị khách hàng nhận được,
định giá theo hãng dẫn đầu thị trường, định giá phân biệt… Trong đó, các doanh
nghiệp dịch vụ thường áp dụng phương pháp định giá phân biệt mềm dẻo và linh
hoạt nhằm làm chủ lợi thể cạnh tranh, giảm chi phí sản xuất và gia tăng lợi nhuận.
Có thể kể đến một số hình thức định giá phân việt như sau:
Định giá phân biệt theo thời gian: Giá bán thay đổi theo thời điểm sử
dụng (theo mùa trong năm, theo ngày trong tuần, theo giờ trong ngày).
Định giá phân biệt theo địa điểm: Giá bán được áp dụng khác nhau cho
cùng 1 sản phẩm khi địa điểm sử dụng khác nhau (theo khu vực. theo
tỉnh – thành phố, theo khoang, theo vị trí ngồi…).
Định giá phân biệt theo nhóm khách hàng: Doanh nghiệp chia khách
hàng thành nhiều nhóm và ap dụng các mức giá khác nhau theo từng đối
tượng (theo độ tuổi, theo giai cấp, theo nghề nghiệp…).
Định giá phân biệt theo hình ảnh: Cùng một loại sản phẩm nhưng áp
dụng mức giá bán khác nhau khi sản phẩm được tình bày, bao gói và đặt
tên khác nhau.
Bước 6. Lựa chọn mức giá cụ thể
Tùy theo phương pháp định giá và chiến lược mà doanh nghiệp theo đuổi.
Lúc này, doanh nghiệp cần lựa chọn cho mình một mức giá cụ thể tương đối hợp lý.
Họ cần xem xét thêm các yếu tố ảnh hưởng khác nhau như tâm lý của người mua,
ảnh hưởng của các biến số khác trong marketing – mix hay phản ứng của các lực
lượng trung gian và lực lượng khác có liên quan (các đại lý, người bán lẻ, nhà làm
luật, chính quyền…)/
Bước 7. Điều chỉnh giá
Sau khi sản phẩm đã có mức giá cụ thể, dựa trên tình hình thị trường mà
doanh nghiệp có thể tiến hành điều chỉnh giá cho phù hợp. Việc điều chỉnh giá của
doanh nghiệp phải dựa trên rất nhiều yếu tốt liên quan và phương pháp điều chỉnh
thích hợp.
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
Sinh viên: Đào Ngọc Tùng Anh – Lớp: QT1901M
25
1.3.3.3. Phân phối (Place)
Theo quan điểm marketing: “Kênh phân phối là một tập hợp các doanh
nghiệp và cá nhân độc lập và phụ thuộc lẫn nhau tham gia vào quá trình đưa hàng
hóa từ người sản xuất tới người tiêu dùng”. (Trich: Giáo trình marketing căn bản;
NXB Đại học Kinh tế Quốc dân: 2009).
Có thể khẳng định chính sách phân phối có vai trò quan trọng trong hoạt
động marketing của doanh nghiệp. Đây là các quyết định ảnh hưởng tới nhóm tổ
chức, cá nhân sẽ tham gia vao quá trình đưa hàng hóa, dịch vụ sẵn sàng tới tay
người tiêu dùng. Cần hiểu rằng trong kinh doanh dịch vụ, sản phẩm mà doanh
nghiệp cung cấp có tính vô hình, tính mau hỏng, tính không chia tách được và cần
có sự tham gia của khách hàng trong quá trình sản xuất – tiêu thụ dịch vụ. Để đem
dịch vụ đến gần với khách hàng, doanh nghiệp có hai hướng chính:
Tự tìm đến với khách hàng: Đây là dạng dịch vụ tại nhà, tại chỗ, trong đó
chính bản than doanh nghiệp hoặc doanh nghiệp thông qua một bên thứ
ba sẽ cung cấp dịch vụ tận nơi cho khách hàng. Hình thức này mang lại
sự tiện lợi khi khách hàng không mất thời gian và chi phí đi lại, đặt hàng
hay thanh toán. Tuy nhiên, doanh nghiệp phải có kinh nghiệm về quản lý
và cần có một lượng khách hàng đủ lớn để bù vào chi phí phục vụ. Hình
thức này phù hợp với các ngành nghề dịch vụ có khách hàng mục tiêu cư
trú rải rác trên địa bàn rộng (chuyển phát nhanh, thư tín, bảo hiểm, tín
dụng, vận tại…).
Để khách hàng tự tìm đến: Đây là hình thức mà khách hàng tự tìm đến
với doanh nghiệp để được sử dụng dịch vụ. Ngày nay, các doanh nghiệp
đang phải cạnh tranh gay gắt trong việc thuê địa điểm đặt chuỗi cửa hàng
– văn phòng. Việc chọn được địa điểm ở ngay địa bàn cư trú của khách
hàng mục tiêu là điều mà doanh nghiệp nào cũng mong muốn. Hình thức
này phù hợp với những ngành nghề dịch vụ có khách hàng mục tiêu sống
tập trung với quy mô lớn (ăn uống, giải trí, khách sạn…).
Ngoài việc thiết kế kênh phân phối cho phù hợp, doanh nghiệp cũng khuyến
khích, động viên các thành viên trong kênh giúp đỡ, liên kết với nhau để hoàn
thành mục tiêu marketing và vận hành kênh phân phối hiệu quả. Doanh nghiệp
cũng cần quản lý các đại lý của mình, tránh tình trạng nhà phân phối quảng cáo