BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ LAO ĐỘNG – THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG – XÃ HỘI
ĐỖ THỊ HƯƠNG
PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA
CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƯ
XUÂN ANH
LUẬN VĂN THẠC SỸ KẾ TOÁN
Hà Nội – 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ LAO ĐỘNG – THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG – XÃ HỘI
ĐỖ THỊ HƯƠNG
PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA
CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƯ
XUÂN ANH
Chuyên ngành: Kế toán
Mã ngành: 60340301
LUẬN VĂN THẠC SỸ KẾ TOÁN
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. VŨ THỊ THANH THỦY
Hà Nội – 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn “Phân tích báo cáo tài chính của Công ty
TNHH thương mại và đầu tư Xuân Anh” là công trình nghiên cứu do tôi tự
thực hiện. Số liệu sử dụng trong luận văn là trung thực. Những kết quả của
luận văn chưa từng được công bố trong bất cứ công trình nào.
Tác giả luận văn
Đỗ Thị Hương
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình học tập và làm luận văn thạc sỹ tại trường Đại học Lao
động – xã hội, bên cạnh sự nỗ lực của bản thân, tôi đã được sự giảng dạy và
hướng dẫn nhiệt tình của các thầy cô giáo. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành
tới TS. Vũ Thị Thanh Thủy, người đã tận tình, chu đáo hướng dẫn tôi trong
suốt quá trình Tôi học tập, nghiên cứu để tôi hoàn thành đề tài.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới tất cả những thầy cô giáo đã giảng dạy
và giúp đỡ tôi trong suốt khóa học. Tôi cũng xin cảm ơn toàn thể các anh chị
Ban lãnh đạo và Phòng Kế toán Công ty TNHH Thương mại và Đầu tư Xuân
Anh đã giúp đỡ và hỗ trợ tôi rất nhiều trong quá trình thực hiện luận văn.
Kết quả nghiên cứu là sự nỗ lực hết mình của tôi trong học tập và
nghiên cứu tuy nhiên, tôi rất mong nhận được những góp ý từ những nhà khoa
học để tiếp tục bổ sung và hoàn thiện đề tài hơn nữa.
Xin chân thành cảm ơn!
Tác giả luận văn
Đỗ Thị Hương
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ……………………………………………………….. i
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ …………………………………………………….. ii
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU VÀ
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ………………………………………………………… 1
1.1. Tính cấp thiết của đề tài
………………………………………………………………… 1
1.2. Tổng quan về đề tài nghiên cứu ……………………………………………………… 2
1.3. Mục đích nghiên cứu ……………………………………………………………………. 3
1.4. Câu hỏi nghiên cứu
………………………………………………………………………. 4
1.5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
…………………………………………………… 5
1.6. Phương pháp nghiên cứu ………………………………………………………………. 5
1.7. Ý nghĩa của đề tài nghiên cứu………………………………………………………… 6
1.8. Kết cấu của luận văn…………………………………………………………………….. 7
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
TRONG DOANH NGHIỆP ………………………………………………………………… 8
2.1. Tài chính doanh nghiệp và báo cáo tài chính doanh nghiệp ………………… 8
2.1.1. Một số khái niệm liên quan
…………………………………………………………. 8
2.1.2. Ý nghĩa phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp …………………………. 9
2.1.3. Cơ sở dữ liệu phân tích báo cáo tài chính …………………………………… 10
2.1.3.1. Bảng cân đối kế toán …………………………………………………………….. 10
2.1.3.2. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh …………………………………….. 12
2.1.3.3. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
……………………………………………………… 14
2.1.3.4. Thuyết minh báo cáo tài chính
………………………………………………… 15
2.2. Nội dung Phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp…………………………. 16
2.2.1. Phân tích tính thanh khoản của tài sản ngắn hạn và khả năng thanh
toán nợ ngắn hạn …………………………………………………………………………….. 17
2.2.1.1. Các khoản mục của tài sản ngắn hạn và nợ ngắn hạn ………………… 17
2.2.1.2. Phân tích tính thanh khoản của TSNH
……………………………………… 19
2.2.1.3. Phân tích khả năng thanh toán ……………………………………………….. 22
2.2.2. Phân tích khả năng sinh lời ………………………………………………………. 28
2.2.3. Phân tích cơ cấu tài chính ………………………………………………………… 31
2.2.3.1. Đánh giá khái quát tình hình tài chính……………………………………… 31
2.2.3.2. Phân tích cơ cấu tài sản ………………………………………………………… 34
2.2.3.3. Phân tích cơ cấu nguồn vốn
……………………………………………………. 38
2.2.3.4. Phân tích mối quan hệ giữa tài sản và nguồn vốn
………………………. 39
2.3. Kỹ thuật Phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp
………………………….. 40
2.3.1. Kỹ thuật so sánh ……………………………………………………………………… 40
2.3.2. Kỹ thuật tỷ lệ ………………………………………………………………………….. 44
2.3.3. Kỹ thuật đồ thị ………………………………………………………………………… 45
2.3.4. Kỹ thuật chi tiết chỉ tiêu phân tích ……………………………………………… 45
2.3.5. Kỹ thuật phân tích theo mô hình Dupont …………………………………….. 46
2.4. Những nhân tố ảnh hưởng đến phân tích báo cáo tài chính ……………….. 49
2.4.1. Nhân tố chủ quan ……………………………………………………………………. 49
2.4.2. Nhân tố khách quan
…………………………………………………………………. 50
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ………………………………………………………………… 52
CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY TNHH
THƯƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƯ XUÂN ANH
………………………………………… 53
3.1. Tổng quan về công ty TNHH Thương mại và đầu tư Xuân Anh
………… 53
3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển công ty TNHH Thương mại và đầu
tư Xuân Anh ……………………………………………………………………………………. 53
3.1.2. Cơ cấu tổ chức ……………………………………………………………………….. 55
3.1.3. Tổ chức bộ máy kế toán và công tác kế toán của công ty ……………….. 56
3.1.3.1. Tổ chức bộ máy kế toán …………………………………………………………. 56
3.1.3.2. Công tác kế toán của công ty ………………………………………………….. 60
3.2. Phân tích báo cáo tài chính của công ty TNHH Thương mại và đầu tư
Xuân Anh
……………………………………………………………………………………….. 61
3.2.1. Hệ thống báo cáo tài chính của công ty
………………………………………. 61
3.2.2. Phân tích tính thanh khoản của tài sản ngắn hạn và khả năng thanh
toán nợ ngắn hạn …………………………………………………………………………….. 61
3.2.2.1. Phân tích tính thanh khoản của tài sản ngắn hạn ………………………. 61
3.2.2.2. Phân tích khả năng thanh toán ……………………………………………….. 69
3.2.3. Phân tích khả năng sinh lời ………………………………………………………. 70
3.2.4. Phân tích cơ cấu tài chính ………………………………………………………… 76
3.2.4.1. Đánh giá khái quát tình hình tài chính công ty ………………………….. 76
3.2.4.2. Phân tích cấu trúc tài chính doanh nghiệp………………………………… 78
3.2.4.3. Phân tích mối quan hệ giữa TS và NV ……………………………………… 86
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
………………………………………………………………….. 88
CHƯƠNG 4: THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ GIẢI PHÁP CẢI
THIỆN TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH CỦA
CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƯ XUÂN ANH
……………… 89
4.1. Nhận xét về tình hình tài chính và kết quả kinh doanh công ty TNHH
Thương mại và đầu tư Xuân Anh
………………………………………………………… 89
4.1.1. Kết quả đạt được …………………………………………………………………….. 89
4.1.1.1. Về tính thanh khoản của tài sản ngắn hạn ………………………………… 89
4.1.1.2. Về khả năng thanh toán …………………………………………………………. 89
4.1.1.3. Về cơ cấu tài chính ……………………………………………………………….. 89
4.1.2. Những mặt còn tồn tại ……………………………………………………………… 90
4.1.2.1. Về tính thanh khoản của tài sản ngắn hạn ………………………………… 90
4.1.2.2. Về khả năng thanh toán …………………………………………………………. 90
4.1.2.3. Về khả năng sinh lời ……………………………………………………………… 90
4.1.2.4. Về cơ cấu tài chính ……………………………………………………………….. 90
4.2. Một số giải pháp cải thiện tình hình tài chính và kết quả kinh doanh của
Công ty TNHH Thương mại và Đầu tư Xuân Anh ………………………………… 91
4.2.1. Nâng cao tính thanh khoản của tài sản ngắn hạn …………………………. 91
4.2.2. Cải thiện khả năng thanh toán
…………………………………………………… 92
4.2.3. Nâng cao khả năng sinh lời ………………………………………………………. 92
4.2.4. Về cơ cấu tài chính ………………………………………………………………….. 93
4.2.5. Về công tác quản lý …………………………………………………………………. 93
4.3. Một số kiến nghị ………………………………………………………………………. 94
4.3.1.Về phía nhà nước ……………………………………………………………………. 94
4.3.2. Đối với những đối tượng khác………………………………………………….. 95
KẾT LUẬN CHƯƠNG 4
………………………………………………………………….. 96
KẾT LUẬN
…………………………………………………………………………………….. 97
TÀI LIỆU THAM KHẢO …………………………………………………………………. 98
PHỤ LỤC ………………………………………………………………………………………. 99
i
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BCTC
Báo cáo tài chính
BQ
Bình quân
CSH
Chủ sở hữu
DT
Doanh thu
LN
Lợi nhuận
VCSH
Vốn chủ sở hữu
TNHH
Trách nhiệm hữu hạn
TS
Tài sản
NV
Nguồn vốn
BCĐKT
Bảng cân đối kế toán
BCKQKD
Báo cáo kết quả kinh doanh
BCLCTT
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
CP
Cổ phần
DN
Doanh nghiệp
NV
Nguồn vốn
TS
Tài sản
LNST
Lợi nhuận sau thuế
DTT
Doanh thu thuần
SXKD
Sản xuất kinh doanh
ii
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
Tên bảng, biểu, sơ đồ
Trang
Bảng 2.1. Phân tích tình hình các khoản phải thu
19
Bảng 2.2. Phân tích cơ cấu tài sản
36
Bảng 2.3. Phân tích cơ cấu nguồn vốn
39
Bảng 3.1. Phân tích các khoản phải thu
62
Bảng 3.2. Phân tích tỷ suất liên quan đến các khoản phải thu
62
Bảng 3.3. Phân tích tính thanh khoản của các khoản phải thu
65
Bảng 3.4. Phân tích tính thanh khoản của hàng tồn kho
68
Bảng 3.5. Phân tích khái quát khả năng thanh toán
69
Bảng 3.6. Phân tích tình hình biến động kinh doanh
71
Bảng 3.7. Phân tích các tỷ suất sinh lời
74
Bảng 3.8. Chỉ tiêu đánh giá khái quát tình hình tài chính
77
Bảng 3.9. Phân tích cơ cấu tài sản
79
Bảng 3.10. Phân tích sự biến động của tài sản
80
Bảng 3.11. Phân tích cơ cấu nguồn vốn
83
Bảng 3.12. Phân tích sự biến động của nguồn vốn
84
Bảng 3.13. Phân tích mối quan hệ giữa TS và nguồn vốn
86
Sơ đồ 2.1. Mô hình phân tích bằng phương pháp Dupont
48
Sơ đồ 3.1. Bộ máy quản lý của công ty
55
Sơ đồ 3.2. Bộ máy kế toán của công ty
56
1
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN
CỨU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1.1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong những năm qua, Việt Nam đã có nhiều bước tiến trong việc thúc
đẩy hợp tác với các quốc gia trong khu vực cũng như trên thế giới. Trong bối
cảnh toàn cầu hóa, các doanh nghiệp đều được đối xử bình đẳng. Nền kinh tế
thị trường những năm gần đây có nhiều biến động. Đến nay, tuy thị trường đã
ổn định và vực dậy được phần nào xong cũng đã ảnh hưởng không nhỏ đến sự
tồn tại và phát triển của không ít doanh nghiệp trong nước cũng như nước
ngoài. Sự đào thải khắc nghiệt của nền kinh tế thị trường đòi hỏi các doanh
nghiệp phải luôn thận trọng trong từng bước đi, từng chiến lược, định hướng
của doanh nghiệp, để có thể xác định khả năng cạnh tranh của mình so với các
đối thủ. Để đạt được điều đó, các doanh nghiệp phải luôn quan tâm đến tình
hình tài chính trong doanh nghiệp.
Tài chính doanh nghiệp là khâu cơ sở của hệ thống tài chính bởi lẽ nó
trực tiếp gắn liền và phục vụ quá trình sản xuất kinh doanh ở các đơn vị cơ sở,
nơi trực tiếp tạo ra sản phẩm quốc dân, mặt khác còn có tác động quyết định
đến thu nhập của các khâu tài chính khác trong hệ thống tài chính.Việc Phân
tích báo cáo tài chính sẽ giúp nhà quản lý doanh nghiệp nắm rõ thực trạng
hoạt động tài chính, từ đó nhận ra những mặt mạnh, yếu của doanh nghiệp
làm căn cứ hoạch định phương án chiến lược tương lai, đồng thời đề xuất
những giải pháp để ổn định, tăng cường chất lượng hoạt động doanh nghiệp.
Phân tích báo cáo tài chính là con đường ngắn nhất để tiếp cận bức
tranh toàn cảnh tình hình tài chính của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp thấy
rõ thực trạng hoạt động tài chính, kết quả sản xuất kinh doanh cũng nhưnhững
rủi ro và triển vọng trong tương lai của doanh nghiệp. Qua đó, doanh nghiệp
2
có thể đưa ra những giải pháp hữu hiệu, ra quyết định chính xác nhằm nâng
cao chất lượng công tác quản lý tài chính và hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Xuất phát từ thực tế đó, bằng những kiến thức quý báu về phân tích tài
chính doanh nghiệp tích lũy được trong thời gian học tập và nghiên cứu tại
trường, cùng thời gian tìm hiểu công ty TNHH Thương mại và đầu tư Xuân
Anh, tôi chọn đề tài “Phân tích báo cáo tài chính của Công ty TNHH
thương mại và đầu tư Xuân Anh” làm nội dung nghiên cứu cho luận văn
của mình.
1.2. Tổng quan về đề tài nghiên cứu
Phân tích báo cáo tài chính của doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng
trong công tác quản trị doanh nghiệp.Việc phân tích báo cáo tài chính sẽ giúp
các doanh nghiệp và các cơ quan thấy được rõ thực trạng hoạt động tài chính,
kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp, từ đó giúp
cho các nhà quản trị đánh giá khả năng sinh lời và triển vọng phát triển của
doanh nghiệp để đưa ra các quyết định kinh doanh và phát triển phù hợp.
Trong thời gian qua đã có rất nhiều các công trình, luận văn thạc sỹ,
luận văn cao học nghiên cứu về phân tích báo cáo tài chính của các tập đoàn,
công ty, mỗi công trình đều có những quan điểm cụ thể về những vấn đề liên
quan đến phân tích tài chính. Các đề tài thường đề cập đến các phương pháp
phân tích BCTC, chỉ tiêu phân tích đánh giá tình hình tài chính, cụ thể như:
Đề tài: “Hoàn thiện phân tích tình hình tài chính tại công ty gang Thép
Thái Nguyên”, Luận văn thạc sỹ – Nguyễn Thị Phương Thảo. Với đề tài này
tác giả Phương Thảo chưa xác định rõ tác giả không phải là người trực tiếp
thực hiện Phân tích mà tác giả là người đứng ngoài đề quan sát quá trình phân
tích BCTC. Do vậy, sang phần giải pháp tác giả chưa giải quyết được mục
tiêu nghiên cứu của mình.
3
Đề tài “Phân tích báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần Đầu tư và Vận
tải dầu khí Vinashin”, Luận văn thạc sỹ – Lê Kim Chi; đề tài “Phân tích báo
cáo tài chính công ty Cổ phần VIGLACERA Từ Sơn”, Luận văn thạc sỹ –
Nguyễn Thọ Hải và đề tài “Phân tích báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần
Giải pháp Công nghệ Truyền thông ADC Việt Nam”, Luận văn thạc sỹ – Vũ
Thị Thu Nga. Các công trình trên đã hệ thống hoá được những vấn đề chung
nhất về phân tích báo cáo tài chính và thực trạng phân tích tài chính tại doanh
nghiệp. Đưa ra được những kết quả đạt được cũng như những hạn chế, đồng
thời cũng đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác phân tích báo cáo
tài chính hay phân tích tình hình tài chính tại doanh nghiệp.
Tuy nhiên trong thời gian qua chưa có một nghiên cứu cụ thể về phân
tích báo cáo tài chính của Công ty TNHH Thương mại và đầu tư Xuân Anh,
chưa có nghiên cứu chuyên sâu để đánh giá tình hình hoạt động của công ty
thông qua các báo cáo tài chính. Trên cơ sở kế thừa và tự nghiên cứu tìm hiểu
các vấn đề lý luận vềPhân tích báo cáo tài chính của bản thân tôi, đề tài “Phân
tích báo cáo tài chính của Công ty TNHH Thương mại và đầu tư Xuân
Anh”sẽ góp phần làm rõ hơn các vấn đề cơ bản trong lý luận về Phân tích báo
cáo tài chính, thực hiện Phân tích báo cáo tài chính của Công ty và trên cơ sở
đó đề xuất một số giải pháp để hoàn thiện phân tích báo cáo tài chính Công ty
TNHH Thương mại và đầu tư Xuân Anh. Đây là phạm vi nghiên cứu mà từ
trước tới nay chưa có công trình nào thực hiện
1.3. Mục đích nghiên cứu
Mục đích chính của phân tích báo cáo tài chính là giúp các đối tượng sử
dụng thông tin đánh giá đúng sức mạnh tài chính, khả năng sinh lời và triển
vọng của doanh nghiệp từ đó đưa ra các quyết định đúng đắn phù hợp với
mục tiêu mà họ quan tâm.
4
Đề tài tập trung nghiên cứu, hệ thống hóa và góp phần làm rõ những
vấn đề lý luận về phân tích hoạt động tài chính nói chung và phân tích báo
cáo tài chính nói riêng của các doanh nghiệp. Mục đích cơ bản của đề tài là
dựa trên những dữ liệu tài chính trong quá khứ và hiện tại của công ty TNHH
Thương mại và đầu tư Xuân Anh để tính toán và xác định các chỉ tiêu phản
ánh thực trạng và an ninh tài chính của doanh nghiệp. dự đoán được chính xác
các chỉ tiêu tài chính trong tương lai cũng như rủi ro tài chính mà doanh
nghiệp có thể gặp phải; qua đó đưa ra các giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao
tình hình tài chính cũng như hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty.
Từ mục tiêu cơ bản nói trên, các mục tiêu chính được xác định là:
– Hệ thống hóa lý thuyết về hoạt động tài chính doanh nghiệp và Phân
tích báo cáo tài chính doanh nghiệp
– Đánh giá thực trạng tài chính công ty TNHH thương mại và đầu tư
Xuân Anh thông qua phân tích cấu trúc tài chính, khả năng thanh toán, hiệu
quả kinh doanh, rủi ro tài chính của công ty.
– Tìm ra các điểm mạnh, yếu về tình hình hoạt động tài chính của Công
ty. Qua đó, dự báo tình hình tài chính của Công ty theo định hướng phát triển
đến năm 2020.
– Đề xuất giải nâng cao tình hình tài chính của công ty.
1.4. Câu hỏi nghiên cứu
Đề tài “Phân tích báo cáo tài chính của Công ty TNHH Thương mại và
đầu tư Xuân Anh” trả lời các câu hỏi mang tính lý luận và thực tiễn sau:
– Phân tích báo cáo tài chính bao gồm những nội dung nào?
5
– Thực trạng tình hình tài chính của Công ty TNHH Thương mại và đầu
tư Xuân Anh ra sao?
– Những giải pháp và kiến nghị nào giúp nâng cao tình hình tài chính
của Công ty TNHH Thương mại và đầu tư Xuân Anh?
1.5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Báo cáo tài chính của công ty TNHH Thương
mại và đầu tư Xuân Anh
Phạm vi nghiên cứu:
– Phạm vi về không gian: tại công ty TNHH Thương mại và đầu tư
Xuân Anh.
– Phạm vi về thời gian: Từ năm 2013 đến năm 2015
1.6. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng
và duy vật lịch sử để nghiên cứu các vấn đề đảm bảo tính toàn diện, tính hệ
thống, tính logic và tính thực tiễn của các giải pháp hoàn thiện. Đồng thời,
luận văn sử dụng các phương pháp sau đây để đạt được mục tiêu nghiên cứu:
Phương pháp thu thập dữ liệu:
Để tìm hiểu những vấn đề cơ bản về phân tích báo cáo tài chính doanh
nghiệp như: khái niệm, mục tiêu, vai trò, ý nghĩa, phương pháp phân tích, nội
dung phân tích và phương pháp tính toán các chỉ tiêu tác giả đã thu thập tìm
hiểu thong qua sách, tài liệu học tập, giáo trình và các bài giảng….
Để có cơ sở cũng như số liệu phân tích báo cáo tài chính tại công ty tác
giả đã thu thập các báo cáo tài chính của công ty từ giai đoạn năm 2013 đến
năm 2015 cùng với các tài liệu khác như tài liệu đại hội cổ đông, điều lệ công
6
ty cũng như thông qua các website về tài chính, đầu tư và các tạp chí về
ngành tài chính, kiểm toán,…..bên cạnh đó có sự tham khảo các công trình
nghiên cứu trước đó để kế thừa và phát huy những giá trị mà các công trình đã
đạt được, hoàn thiện những hạn chế còn tồn tại để giúp luận văn hoàn thiện
hơn.
Phương pháp phân tích số liệu.
Trong quá trình phân tích báo cáo tài chính tại công ty TNHH đầu tư và
thương mại Xuân Anh, luận văn sử dụng kết hợp các kỹ thuật phân tích sau để
làm rõ nội dung nghiên cứu như:
– Kỹ thuật so sánh.
– Kỹ thuật tỷ lệ.
– Kỹ thuật đồ thị.
– Kỹ thuật phân tích theo mô hình Dupont…
Kết quả phân tích tài chính được trình bày dưới dạng các bảng biểu để
có thể hỗ trợ tối ưu cho những người sử dụng thông tin.
1.7. Ý nghĩa của đề tài nghiên cứu
Đề tài góp phần hệ thống hóa những vấn đề lý luận chung về phân tích
báo cáo tài chính trong các doanh nghiệp; là cơ sở nền tảng cho việc phân tích
báo cáo tài chính doanh nghiệp; làm tài liệu nghiên cứu khoa học giúp các
nhà phân tích phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp một cách khoa học, từ
đó đưa ra được các nhận định, đánh giá và kết luận chính xác toàn diện tình
hình tài chính của doanh nghiệp cần phân tích.
Đề tài đi vào nghiên cứu thực trạng tình hình tài chính của Công ty
TNHH Thương mại và đầu tư Xuân Anh, chỉ ra được các điểm mạnh và
những tồn tại trong tình hình tài chính của công ty TNHH Thương mại và đầu
7
tư Xuân Anh. Đề tài đã đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao tình hình tài
chính của Công ty TNHH Thương mại và đầu tư Xuân Anh, giúp Công ty
đánh giá chính xác tình hình tài chính và hướng các quyết định của Ban lãnh
đạo Công ty theo chiều hướng phù hợp với tình hình tài chính của doanh
nghiệp, như quyết định đầu tư, mở rộng kinh doanh, tài trợ và phân phối lợi
nhuận,…. trên cơ sở đó có những biện pháp hữu hiệu và ra các quyết định cần
thiết để nâng cao chất lượng công tác quản lý kinh doanh.
1.8. Kết cấu của luận văn
Luận văn gồm 4 chương:
Chương 1: Giới thiệu chung về đề tài nghiên cứu và phương pháp
nghiên cứu
Chương 2: Cơ sở lý luận về Phân tích báo cáo tài chính trong doanh
nghiệp
Chương 3: Phân tích báo cáo tài chính của Công ty TNHH Thương mại
và đầu tư Xuân Anh
Chương 4: Thảo luận kết quả nghiên cứu và giải pháp cải thiện tình
hình tài chính của công ty TNHH Thương mại và đầu tư Xuân Anh
8
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO
TÀI CHÍNH TRONG DOANH NGHIỆP
2.1. Tài chính doanh nghiệp và báo cáo tài chính doanh nghiệp
2.1.1. Một số khái niệm liên quan
Tài chính doanh nghiệp là hệ thống các quan hệ kinh tế phát sinh trong
phân phối các nguồn tài chính gắn liền với quá trình tạo lập và sử dụng quỹ
tiền tệ trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhằm đạt được
những mục tiêu nhất định.
Những quan hệ kinh tế đó bao gồm:
– Quan hệ kinh tế giữa doanh nghiệp với nhà nước
– Quan hệ giữa doanh nghiệp với các chủ thể kinh tế khác
– Quan hệ trong nội bộ doanh nghiệp.
Những quan hệ kinh tế trên được biểu hiện trong sự vận động của tiền
tệ thông qua việc hình thành và sử dụng các quỹ tiền tệ, vì vậy thường được
xem là các quan hệ tiền tệ. Những quan hệ này một mặt phản ánh rõ doanh
nghiệp là một đơn vị kinh tế độc lập, là chủ thể trong quan hệ kinh tế, đồng
thời phản ánh rõ nét mối liên hệ giữa tài chính doanh nghiệp với các khâu
khác trong hệ thống tài chính
Báo cáo tài chính là phương pháp kế toán tổng hợp số liệu từ các sổ kế
toán theo các chỉ tiêu kinh tế tài chính tổng hợp, phản ánh tình hình tài sản,
công nợ, nguồn vốn tại một thời điểm, tình hình sử dụng vốn và kết quả hoạt
động sản xuất kinh doanh của một doanh nghiệp trong một thời kỳ nhất định
vào một hệ thống biểu mẫu báo cáo đã quy định.
9
Trong hệ thống kế toán Việt Nam, báo cáo tài chính là loại báo cáo kế
toán, phản ánh một cách tổng quát, toàn diện tình hình tài sản, nguồn vốn,
tình hình và kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trong
một thời kỳ nhất định. Như vậy, báo cáo tài chính không phải chỉ cung cấp
thông tin chủ yếu cho các đối tượng bên ngoài doanh nghiệp như: các nhà đầu
tư, các nhà cho vay, các cơ quan cấp trên, các cơ quan thuế, cơ quan thống kê,
cơ quan kế hoạch và đầu tư… mà còn cung cấp thông tin cho các nhà quản trị
doanh nghiệp, giúp họ đánh giá, phân tích tình hình tài chính cũng như kết
quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Phân tích báo cáo tài chính là quá trình xem xét, kiểm tra, đối chiếu và
so sánh số liệu về tài chính trong kỳ hiện tại với các kỳ kinh doanh đã
qua.Thông qua việc phân tích báo cáo tài chính sẽ cung cấp cho người sử
dụng thông tin có thể đánh giá tiềm năng, hiệu quả kinh doanh cũng như
những rủi ro về tài chính trong tương lai của doanh nghiệp.
Phân tích báo cáo tài chính nhằm cung cấp thông tin hữu ích kh ông chỉ
cho quản trị doanh nghiệp mà còn cung cấp thông tin kinh tế – tài chính chủ
yếu cho các đối tượng sử dụng thông tin ngoài doanh nghiệp. Bởi vậy, phân
tích báo cáo tài chính không phải chỉ phản ánh tình hình tài chính của doanh
nghiệp tại một thời điểm nhất định, mà còn cung cấp những thông tinh về kết
quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp đã đạt được trong 1
khoảng thời gian.
2.1.2. Ý nghĩa phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp
Phân tích báo cáo tài chính là một hệ thống các phương pháp nhằm
đánh giá tình hình tài chính và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp trong
một thời gian hoạt động nhất định.Trên cơ sở đó, giúp cho các nhà quản trị
doanh nghiệp đưa ra các quyết định chuẩn xác trong quá trình kinh doanh.
10
Trong điều kiện sản xuất và kinh doanh theo cơ chế thị trường, có
nhiều đối tượng quan tâm đến tình hình tài chính của doanh nghiệp như: các
nhà đầu tư, các nhà cho vay, nhà cung cấp, khách hàng. Mỗi đối tượng này
đều quan tâm đến tình hình tài chính của doanh nghiệp dưới các góc độ khác
nhau. Các đối tượng này có thể chia thành hai nhóm: nhóm có quyền lợi trực
tiếp và nhóm có quyền lợi gián tiếp.
Nhóm có quyền lợi trực tiếp gồm: các cổ đông, nhà đầu tư tương lai,
chủ ngân hàng, các nhà cung cấp tín dụng, các nhà quản lý trong nội bộ doanh
nghiệp. Mỗi đối tượng trên sử dụng thông tin về tình hình tài chính của doanh
nghiệp cho các mụcđích khác nhau.
Nhóm có quyền lợi gián tiếp: gồm các cơ quan quản lý Nhà nước khác
ngoài cơ quan thuế, viện nghiên cứu kinh tế, các sinh viên, người lao động.
Các đối thủ cạnh tranh cũng quan tâm đến khả năng sinh lợi, doanh thu
bán hàng và các chỉ tiêu tài chính khác trong điều kiện có thể để tìm biện
pháp cạnh tranh với doanh nghiệp.
Các thông tin từ phân tích báo cáo tài chính của doanh nghiệp nói
chung còn được các nhà nghiên cứu, sinh viên kinh tế quan tâm phục vụ cho
nghiên cứu và học tập.
2.1.3. Cơ sở dữ liệu phân tích báo cáo tài chính
2.1.3.1. Bảng cân đối kế toán
Bảng cân đối kế toán là báo cáo tài chính tổng hợp, phản ánh một cách
tổng quát toàn bộ tài sản hiện có của đơn vị tại một thời điểm nhất định, theo
hai cách phân loại là kết cấu nguồn vốn kinh doanh và nguồn hình thành vốn
kinh doanh.
11
Số liệu trên bảng cân đối kế toán cho biết toàn bộ giá trị tài sản hiện có
của doanh nghiệp theo cơ cấu của tài sản, nguồn vốn. Căn cứ vào bảng cân
đối kế toán có thể nhận xét, đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp.
Về mặt kinh tế, qua xem xét phần tài sản, cho phép đánh giá tổng quát
năng lực và trình độ sử dụng vốn. Khi xem xét phần nguồn vốn, người sử
dụng thấy được thực trạng tài chính của doanh nghiệp.
Về mặt pháp lý, phần tài sản thể hiện số tiềm lực mà doanh nghiệp có
quyền quản lý, sử dụng lâu dài gắn với mục đích thu được các khoản lợi ích
trong tương lai. Phần nguồn vốn cho phép người sử dụng bảng cân đối kế
toán thấy được trách nhiệm của doanh nghiệp về tổng số vốn đã đăng ký kinh
doanh với Nhà nước, về số tài sản đã hình thành bằng vốn vay ngân hàng và
vốn vay đối tượng khác cũng như trách nhiệm phải thanh toán các khoản nợ
với người lao động, với người cho vay, với nhà cung cấp, với cổ đông, với
ngân sách Nhà nước…
• Nguồn số liệu để lập bảng cân đối kế toán
Khi lập bảng cân đối kế toán, nguồn số liệu được lấy từ:
– Bảng cân đối kế toán ngày 31/12 năm trước
– Sổ kế toán tổng hợp và chi tiết (sổ cái và sổ chi tiết) các tài khoản có
số dư cuối kỳ phản ánh tài sản, công nợ và nguồn vốn chủ sở hữu.
• Kết cấu của Bảng cân đối kế toán (Mẫu số B01-DN)
Bảng cân đối kế toán được thể hiện dưới dạng bảng cân đối số dư các
tài khoản kế toán và sắp xếp trật tự các chỉ tiêu theo yêu cầu quản lý. Bảng
cân đối kế toán được chia: phần “Tài sản” và phần “Nguồn vốn”.
Phần “Tài sản” cho biết toàn bộ giá trị tài sản hiện có của doanh nghiệp
tại thời điểm lập báo cáo đang tồn tại dưới dạng các hình thái và trong tất cả
12
các giai đoạn, các khâu của quá trình kinh doanh. Trên cơ sở tổng số tài sản
và kết cấu tài sản hiện có mà có thể đánh giá một cách tổng quát quy mô tài
sản năng lực và trình độ sử dụng vốn của doanh nghiệp.
Tài sản được chia thành hai mục là:
A. Tài sản ngắn hạn
B. Tài sản dài hạn
Phần “Nguồn vốn” phản ánh nguồn hình thành các loại tài sản của
doanh nghiệp đến cuối kỳ hạch toán. Các chỉ tiêu ở phần nguồn vốn được sắp
xếp theo từng nguồn hình thành tài sản của đơn vị (nguồn vốn của bản thân
doanh nghiệp – vốn chủ sở hữu, nguồn vốn đi vay, nguồn vốn chiếm dụng…)
Nguồn vốn được chia thành hai mục:
A. Nợ phải trả
B. Nguồn vốn chủ sở hữu
Tính chất cơ bản của Bảng cân đối kế toán là tính cân đối giữa tài sản
và nguồn vốn, được thể hiện như sau:
Tổng tài sản = Tổng nguồn vốn
Ngoài các chỉ tiêu phản ánh trong bảng cân đối kế toán, còn có các chỉ
tiêu ngoài Bảng cân đối kế toán như: tài sản thuê ngoài; vật tư, hàng hoá nhận
giữ hộ, nhận gia công; hàng hoá nhận bán hộ, nhận ký gửi; nợ khó đòi đã xử
lý; ngoại tệ các loại; hạn mức kinh phí còn lại.
2.1.3.2. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
Ø
Khái niệm và ý nghĩa
13
Báo cáo kết quả kinh doanh (BCKQKD) là một báo cáo tài chính kế
toán tổng hợp phản ánh tổng quát doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh
trong một kỳ kế toán.
Báo cáo kết quả kinh doanh là tài liệu quan trọng cung cấp số liệu cho
người sử dụng thông tin có thể kiểm tra phân tích và đánh giá kết quả hoạt
động kinh doanh của doanh nghiệp trong kỳ, so sánh với các kỳ trước và các
doanh nghiệp khác trong cùng ngành để nhận biết khái quát kết quả hoạt động
của doanh nghiệp trong kỳ và xu hướng vận động nhằm đưa ra các quyết định
quản lý và quyết định tài chính cho phù hợp.
Ø
Nguồn số liệu để lập BCKQKD
Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp được lập dựa
trên nguồn số liệu sau:
– Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh kỳ trước
– Sổ kế toán trong kỳ của các tài khoản từ loại 5 đến loại 9
Ø
Nguyên tắc lập BCKQKD
Việc lập và trình bày báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh phải tuân
thủ 6 nguyên tắc được quy định tại chuẩn mực số 21 – Trình bày báo cáo tài
chính là: Hoạt động liên tục, cơ sở dồn tích, nhất quán, trọng yếu và tập hợp,
bù trừ, có thể so sánh.
Lấy doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ cộng doanh thu
hoạt động tài chính trong kỳ trừ đi các khoản chi phí trong kỳ (kể cả chi phí
hoạt động tài chính) sẽ được lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh trong kỳ; lấy
thu nhập khác trừ chi phí khác sẽ được lợi nhuận từ hoạt động khác. Tổng lợi
nhuận từ hoạt động kinh doanh và lợi nhuận từ hoạt động khác là tổng lợi
14
nhuận trước thuế trừ đi thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp sẽ được chỉ tiêu
lợi nhuận sau thuế.
2.1.3.3. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là báo cáo tài chính tổng hợp, phản ánh việc
hình thành và sử dụng lượng tiền phát sinh trong kỳ báo cáo của doanh
nghiệp. Thông tin về lưu chuyển tiền tệ của doanh nghiệp cung cấp cho người
sử dụng thông tin có cơ sở để đánh giá khả năng tạo ra các khoản tiền và việc
sử dụng những khoản tiền đã tạo ra đó trong hoạt động SXKD của doanh
nghiệp.
Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam số 24 “Báo cáo lưu chuyển tiền tệ”,
tiền tại quỹ, tiền đang chuyển và các khoản tiền gửi không kỳ hạn, còn các
khoản tương đương tiền là các khoản đầu tư ngắn hạn (không quá 3 tháng kể
từ ngày mua khoản đầu tư đó), có khả năng chuyển đổi dễ dàng thành một
lượng tiền xác định và không có nhiều rủi ro trong chuyển đổi thành tiền (kỳ
phiếu ngân hàng, tín phiếu kho bạc, chứng chỉ gửi tiền…). Doanh nghiệp
được trình bày các luồng tiền từ các hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư
và hoạt động tài chính theo cách thức phù hợp nhất với đặc điểm kinh doanh
của doanh nghiệp.
Có hai phương pháp lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ: Phương pháp gián
tiếp và phương pháp trực tiếp. Hai phương pháp này chỉ khác nhau trong phần
I “Lưu chuyển tiền từ hoạt động sản xuất – kinh doanh”, còn phần II “Lưu
chuyển tiền từ hoạt động đầu tư” và phần III “Lưu chuyển tiền từ hoạt động
tài chính” thì giống nhau.
Ø
Lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo phương pháp trực tiếp:
15
Theo phương pháp này, báo cáo lưu chuyển tiền tệ được lập bằng cách
xác định và phân tích trực tiếp các khoản thực thu, thực chi bằng tiền theo
từng nội dung thu, chi trên sổ kế toán tổng hợp và chi tiết của doanh nghiệp.
Ø
Lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo phương pháp gián tiếp:
Theo phương pháp gián tiếp, báo cáo lưu chuyển tiền tệ được lập bằng
cách điều chỉnh lợi nhuận trước thuế thu nhập doanh nghiệp của hoạt động
sản xuất kinh doanh khỏi ảnh hưởng của các khoản mục không phải bằng tiền,
các thay đổi trong kỳ của hàng tồn kho, các khoản phải thu, phải trả từ hoạt
động kinh doanh và các khoản mà ảnh hưởng về tiền của chúng thuộc hoạt
động đầu tư. Luồng tiền từ hoạt động kinh doanh được tiếp tục điều chỉnh với
sự thay đổi vốn lưu động, chi phí trả trước dài hạn và các khoản thu, chi khác
từ hoạt động kinh doanh.
2.1.3.4. Thuyết minh báo cáo tài chính
Bản thuyết minh báo cáo tài chính là một báo cáo kế toán tài chính tổng
quát nhằm mục đích giải trình và bổ sung, thuyết minh những thông tin về
tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh, tình hình tài chính của doanh nghiệp
trong kỳ báo cáo, mà chưa được trình bày đầy đủ, chi tiết hết trong các báo
cáo tài chính khác.
Căn cứ chủ yếu để lập bản Thuyết minh báo cáo tài chính là:
– Bảng cân đối kế toán của kỳ báo cáo (Mẫu B01 – DN)
– Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh kỳ báo cáo (Mẫu B02 – DN)
– Báo cáo thuyết minh báo cáo tài chính kỳ trước
– Tình hình thực tế của doanh nghiệp và các tài liệu khác có liên quan
Để bản thuyết minh báo cáo tài chính phát huy tác dụng cung cấp bổ
sung, thuyết minh thêm các tài liệu, chi tiết cụ thể cho các đối tượng sử dụng
